شناسایی و توصیف مؤلفه‌های سازمانهای جهادی

نویسندگان

دانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

در سالهای اخیر در گفتمان علمی مدیریت، مباحثی پیرامون «مدیریت جهادی» بروز و ظهور یافته است اما جای خالی بررسی سازمانهای جهادی مشهود است. به عبارت دیگر شاید ما مدیران جهادی داشته باشیم ولی این مدیران در بستر سازمانهای بروکراتیک امروزه ایران توانایی ایفای نقش فعال ندارند. در این پژوهش، مؤلفه‌های اصلی سازمانهای جهادی شناسایی و توصیف می­شود. بدین منظور 35 مصاحبه عمیق با دست‌اندرکاران سازمانهای جهادی اعم از سیاستگذار، مدیر، کارمند، پژوهشگر و استاد دانشگاه شامل سازمانهای جهادی اوایل انقلاب و سالهای اخیر صورت گرفت که داده‌های خام پژوهش استخراج، و به کمک روش تحلیل مضمون به استخراج، مقوله­بندی و در نهایت توصیف عناصر اصلی سازمانهای جهادی پرداخته شده است. در این پژوهش 70 مؤلفه سازمان جهادی استخراج شد که این 70 مؤلفه در 12 حوزۀ  راهبردها، سیاستهای کلان، ویژگی نیروی انسانی، تعاملات، فرهنگ، ویژگیهای رهبران، آموزش و رشد، ساختار، تصمیم‌گیری، ارزیابی و نظارت، نظام حقوق و دستمزد و توصیف پیرامونی سازمان جهادی تقسیم‌بندی گردید. همپوشانی و یکپارچگی داده‌ها نشاندهنده اتقان و اعتبار پژوهش است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying and Describing the Components of Jihadi Organizations

نویسندگان [English]

  • Sayyed Muhammad Hussein Hashemi Gulpigani
  • Meisam Latifi
  • Mustafa Yakhchali
Master’s degree at Islamic knowledge and industrial management, Imam Sadegh University
چکیده [English]

A new discussion concerning ‘Jihadi management’ has been raised recently in the scientific discourse of management. However, Jihadi organizations have not been assessed yet. Although there are Jihadi managers, they are not able to play their roles actively in today’s bureaucratic Iranian organizations. This research is intended to identify and describe the main components of Jihadi organizations. 35 interviews were performed with specialists relating to Jihadi organizations from the beginning of the Islamic Revolution to the recent time including policymakers, managers, employees, researchers, and university professors. The data was analyzed through thematic analysis. The components were categorized and the main components of Jihadi organizations were described. 70 components were identified for Jihadi organizations which were categorized into 12 elements including strategies, grand policies, human resource traits, interactions, culture, leaders’ traits, instruction and improvement, structure, decision making, evaluation and supervision, wage and salary system, and peripheral description of the organization. Overlap and integrity of the data illustrates the assurance and validity of the research.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jihadi organization
  • Jihadi management
  • Islamic management
  • Jihadi culture
  1. ابراهیمی، رحمت الله؛ افشاریان، رحیم (1388) مقایسه توصیفی نظام های مدیریت سازمانی با نظام مدیریت اسلامی با تأکید بر مدیریت جهادی. ج2. دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی. تهران: وزارت جهاد کشاورزی.
  2. احمدیان، علی اکبر (1393) مدل سازی مدیریت جهادی با بهره گیری از بیانات مقام معظم رهبری. سیاست دفاعی. س22. ش87: 127-169.
  3. ایروانی، محمد جواد (1378). نهادگرایی و جهاد سازندگی. تهران: مشتاقان فلاح.
  4. پورصادق، ناصر؛ ذاکری، زهرا (1394) بررسی تأثیر مدیریت جهادی بر اثربخشی سازمان در سه بعد رهبر، پیرو و زمینه. پژوهشهای مدیریت منابع انسانی. دوره 7. ش 4. 95-116.
  5. پور عزت، علی اصغر؛ قلی پور، آرین (1388). بازشناسی ماهیت عناصر و فراگردهای توسعه و ترویج فرهنگ جهادی در سازمان. ج2. دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی. تهران: وزارت جهاد کشاورزی.
  6. جوانعلی آذر، مرتضی (1389) تبیین نگاه اسلام به سازمان در پرتوی استعارهٔ امانت. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه امام صادق (ع)
  7. حاجی احمدی، امیر؛ حاجی میررحیمی، سید داوود (1388). بررسی تطبیق روند تحولات فرهنگ و مدیریت جهادی با چرخه حیات سازمانی بررسی چرخه حیات فرهنگ و مدیریت جهادی. ج2. دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی. تهران: وزارت جهاد کشاورزی.
  8. حجازی فر، سعید (1391). بازپردازی مفهوم سازمان فضیلت محور در انقلاب اسلامی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه امام صادق(ع).
  9. خامنه‌ای، سید علی (1375). بیانات در دیدار فرماندهان لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله (ص) -20/3/75. پایگاه اینترنتی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای. http://farsi.khamenei.ir
  10. خمینی، روح الله (1378). صحیفه امام. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
  11. خواجه نادری، مصطفی (1392). بررسی و تبیین الگوی مدیریت جهادی از منظر بنیانگذاران نهادهای انقلاب اسلامی در چارچوب مدل سازمان های تحول آفرین 7S مکنزی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان.
  12. دفت، ‌‫ریچارد آل (1381). مبانی تئوری و طراحی سازمان. فرهنگ مدیریت. ترجمه علی پارساییان و محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
  13. راغب اصفهانی (1383). ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ‌القرآن. ترجمه غلامرضا خسروی حسینی، ‌‫تهران: المکتبه ‌المرتضویه لاحیاء آثار الجعفریه.
  14. سلطانی، محمدرضا (1393). مدیریت جهادی، چالش ها و الزامات. مدیریت اسلامی. س22. ش2: 9 تا39 ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬.
  15. شماعی‌کوپائی، میلاد (1393). شناسایی و تبیین ابعاد مدیریت جهادی با رویکرد نظریه‌سازی داده بنیاد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی.
  16. صدرالسادات، سید علی (1388). ارائه مدلی مفهومی برای بازشناسی جهاد سازندگی به‌عنوان الگوی عملی یک سازمان اخلاقی. ج2. دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی. تهران: وزرات جهاد کشاورزی.
  17. عابدی جعفری، حسن؛ رستگار، عباسعلی (1386). ظهور معنویت در سازمان ها، مفاهیم، تعاریف، پیش فرض ها، مدل مفهومی. فصلنامه علوم مدیریت ایران. س5. ش2: 99-121.
  18. عابدی‌ جعفری، حسن، تسلیمی، محمد سعید، فقیهی، ابوالحسن، شیخ‌زاده، محمد. (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی. س5. ش2: ‪151–198‎‬. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
  19. قرشی‌ بنابی‌، علی اکبر (1352). قاموس‌ قران‌. تهران‌: دارالکتب‌الاسلامیه.
  20. لطیفی، میثم؛ سعدآبادی، حسن (1393). پژوهشی پدیدارشناسانه برای فهم جوهره مدیریت جهادی. راهبرد فرهنگ. س7. ش28: 122-91.
  21. محمدی، مهدی (1388). تبیین فرهنگ و مدیریت جهادی و شاخصهای آن. ج2. دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی.تهران: وزارت جهاد کشاورزی.
  22. مطهری، مرتضی (1356). ده گفتار. تهران: انتشارات صدرا.
  23. مطهری، مرتضی (1380). آزادی معنوی. تهران: انتشارات صدرا.
  24. ملکی زوارم، حسین (1388). مقایسه تطبیقی سبک مدیریت جهادی با سایر سبک‌های مدیریتی. ج2. دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی. تهران: وزارت جهاد کشاورزی
  25. موحد، خسرو (1386). تبیین ویژگی های مدیریت جهادی. اولین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی. تهران: وزارت جهاد کشاورزی.
  26. نقی پورفر، ولی الله؛ پالوچ، مجتبی (1386). نقش فرهنگ و مدیریت جهادی در تقویت و توسعه سرمایه‌های اجتماعی و مشارکت مردمی. ج1. اولین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی. تهران: وزارت جهاد کشاورزی.
  27. Boyatzis, R. E. (1998), Transforming qualitative information: thematic analysis and code development, Sage.
  28. Braun, V. & Clarke, V. (2006), “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, No. 2, Pp. 77-101.
  29. Collier, J. (1995). The Virtuous Organization. Business Ethics: A European Review. 4: 143–149.
  30. Hartman, E. M. (1994). The Commons and the Moral Organization. Business Ethics Quarterly. Vol. 4. No. 3. pp. 253-26
  31. Hatch, M. J & Cunliffe, A. L. (2006). Organization Theory: Modern, Symbolic, and Postmodern Perspectives. OUP Oxford
  32. King, N., & Horrocks, C. (2010), Interviews in qualitative research, London: Sage.
  33. Robbins، S. P. (1990). ‎Organization theory: structure، design، and applications‬ ‎New Jersey‬: ‎Prentice Hall
  34. Wanger, M. F. & Conley. J.( 1999). The Fourth ware : The Spirituality – Based Firm, Journal of organizational change management , 12 , 4 : 292-301.
  35. ‏‫‏‏‏