تحلیل نتایج رفتار (بخل، میانه روی، اسراف) براساس ادبیات اسلامی

نویسنده

تهران، بزرگراه شهید بابایی، دانشگاه امام حسین(ع)، دانشکده مدیریت و برنامه ریزی

چکیده

این پژوهش با هدف مشخص کردن نتایج بخل، میانه­روی و اسراف انجام پذیرفت. برای دستیابی به این مهم، مفاهیم بخل، میانه­روی و اسراف بر اساس متون اسلامی مورد مطالعه قرار گرفت که حاصل آن دستیابی به نتایج هر کدام از رفتارهای بخیلانه، مسرفانه و میانه­رو است. نتایج رفتارهای سه­گانه در قالب یک الگوی سنجش چهار سطحی متشکل از مفاهیم (بخل، میانه‌روی و اسراف)، ابعاد (فردی ـ اجتماعی)، عوامل (دنیوی - اُخروی) و شاخصها، سازماندهی شد. برای رفتارهای سه‌گانه، 140 نتیجه به­دست آمد. از نظر کمی، بخل 31%، میانه‌روی 43% و اسراف 26%، نتایج را به خود تخصیص می‌دهد. از مجموع نتایج، 83% فردی و 17% اجتماعی است. هم­چنین از مجموع نتایج، 81% دنیوی و 19% اخروی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نه تنها بیشتر نتایج هر کدام از رفتارهای سه‌گانه فردی است (بخل با نتایج فردی 84%، میانه‌روی با نتایج فردی 82% و اسراف با نتایج فردی 84%)، بلکه همان‌طور که الگوی ساختاری تحقیق نشان می‌دهد، همه نتایج هر کدام از رفتارهای سه‌گانه چه در دنیا (تحت تأثیر نتایج دنیوی اجتماعی) و چه در آخرت (تحت تأثیر نتایج فردی دنیوی و نتایج اجتماعی اخروی) نهایتاً به خود فرد یعنی عامل رفتار بر می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing Behavior (jealousy, moderation, and wasting) Consequences Based on the Islamic Literature

نویسنده [English]

  • Mansur Sadeghi Mal Amiri
Associate Professor, Imam Hussein (A.S.) Complex University
چکیده [English]

The research has been done with the aim of determining effects and consequences of  jealousy, moderation, and wasting. To achieve such important goal the concepts of jealousy, moderation, and wasting were studied according to the Islamic texts whose results led to the effects and consequences of the behaviors of jealousy, moderation, and wasting. The effects and consequences of these three-fold behaviors were organized in the frame of a four-level assessment pattern including the concepts of “jealousy, moderation, and wasting”, the dimensions of “personal-social”, “worldly-heavenly” factors, and indices. 140 consequences were obtained for three-fold behaviors. Jealousy, moderation, and wasting allocate %31, %43, and %26 of the quantitative outcomes to themselves respectively. From the whole results %83 are personal and %17 are social. Also, from the whole results %81 are worldly and %19 are heavenly. The outcomes of the research display that not only most of the outcomes of the three-fold behaviors are personal (jealousy with personal results %84, moderation with personal results %82, and wasting with personal results %84), but also, as the research structural pattern indicates, all of the three-fold behaviors outcomes, whether in this world (impressed by worldly social consequences) or in the hereafter ( impressed by personal worldly consequences and social heavenly consequences), come back to the person himself, finally.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jealously, Moderation, and Wasting in Personal and Social Life
  • Personal and Social Dimensions of Islamic Ethics
  • Islamic Life Style Based on Ethics