تدوین و اولویت بندی ویژگی‌های سازمان صبور با رویکرد اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 استاد، گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 استادیار، گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

چکیده

صبر واسطه اصلی در تحقق اهداف، به ویژه در دستیابی به هدفهای بزرگ است و این سنت قطعی الهی است که بدون صبر، پیامبران هم قادر به تحقق اهداف مدیریتی خود نبودند. هدف این پژوهش تدوین و اولویت بندی ویژگی‌های سازمان صبور با رویکرد اسلامی است که در آن ویژگی‌های مذکور در ارکان پنجگانه سازمان(افراد ، اهداف، ساختار،محیط و فناوری) شناسایی و تبیین شده است. این پژوهش از لحاظ نحوه اجرا توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه خبرگان متشکل از اساتید دانشگاه، مدیران و کارشناسان دستگاههای حاکمیتی و اجرایی استان فارس بود که از میان آنها 15 نفر به صورت هدفمند و غیر تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. در روند اجرای پژوهش، ابتدا ویژگی‌های اولیه سازمان صبور با توجه به مطالعه ادبیات پیشین، آیات قرآنی، نهج البلاغه و نظرات خبرگان شناسایی شد. در گام بعد با بکارگیری روش دلفی فازی، ویژگی‌های نهایی شناسایی و پالایش گردید. سپس با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی، ویژگی‌های نهایی در ارکان پنج گانه سازمان، رتبه بندی و اهمیت گذاری شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که از میان ارکان پنچ‌گانه سازمان، رکن افراد- مدیران با وزن 33352/0 مهمترین رکن سازمان صبور است. "تصمیم‌گیری غیرعجولانه مدیران در مواجهه با رویدادهای مختلف" با وزن 31502/0 دررکن افراد – مدیران، " برخورد همراه با احترام کارکنان با ارباب رجوع" با وزن 48131/0 در رکن افراد- کارکنان ، " استقامت و پایداری در دستیابی به اهداف سازمانی " با وزن 55431/0 در رکن اهداف، "ارتباطات کارآمد " با وزن 29174/0 در رکن ساختار، " برنامه ریزی و اقدام برای اتمام شرایط اضطرار که سازمان با آن مواجهه می‌شود " با وزن 57352/0در رکن محیط بیرونی، " فرهنگ عدم انتقام جویی در مقابل بدی های دیگران " با وزن 44573/0در رکن محیط درونی، " عدم وابستگی به فناوری های جدید " با وزن 66134/0 در رکن فن‌آوری مهمترین ویژگی‌های سازمان صبور هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Compilation and prioritization of the features of an organization with high patience with an Islamic approach

نویسندگان [English]

  • Abazar Zohrabi 1
  • Reza Rasouli 2
  • Seyyed Mohammad Hussein Kamani 3
  • Naser Barkhordar 3
1 PhD Candidate. Department of Public Management. Payam Noor University, Tehran, Iran
2 Professor, Department of Public Management,. Payame Noor University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Political Science, Payame Noor University Tehran, Iran
چکیده [English]

Abstract

Patience is the main mediator in achieving goals, especially in achieving great goals, and this is a definite divine tradition that without patience, the prophets were not able to achieve their management goals. The purpose of this research is to compile and prioritize the features of an organization with high patience with an Islamic approach, in which the mentioned features are identified and explained in the five pillars of the organization (people, goals, structure, environment and technology). This research is descriptive-survey and practical in terms of its purpose. The statistical population of this research was all the experts consisting of university professors, managers and experts of the governing and executive bodies of Fars province, among whom 15 people were selected purposefully and non-randomly as a sample. In the process of carrying out the research, first, the basic features of an organization with high patience were identified according to the study of previous literature, Quranic verses, Nahj al-Balagha and experts' opinions. In the next step, using the fuzzy Delphi method, the final features were identified and refined. Then, using the fuzzy hierarchical analysis technique, the final features in the five pillars of the organization were ranked and given importance. The results of the research show that among the five pillars of the organization, the pillar of people-managers with a weight of 0.33352 is the most important pillar of an organization with high patience. "Unhurried decision-making by managers in the face of various events" with a weight of 0.31502 in the element of people-managers, "respectful treatment of employees with clients" with a weight of 0.48131 in the element of people-employees, "endurance and stability in achieving organizational goals "with a weight of 0.55431 in the goal pillar, "efficient communication" with a weight of 0.29174 in the structure pillar, "planning and action to end the emergency situations that the organization faces" with a weight of 0.57352 in the external environment pillar, "culture Non-revenge against the evils of others" with a weight of 0.44573 in the internal environment element, "no dependence on new technologies" with a weight of 0.66134 in the technology element are the most important characteristics of an organization with high patience.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Holy Quran
  • Nahj al-Balagha
  • Islamic Management
  • An Organization with High Patience
قرآن کریم، ترجمه مهدی الهی قمشه‌ای
آربزی، محسن؛ خرمایی فرهاد (1400)، رابطه ساختاری منشاخالقی صبر و اهداف پیشرفت تحصیلی دانشجویان: نقش واسطه‌ای منبع کنترل. راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی،س 8، ش 2: 41-51.
احمدی، خدابخش (1399)، آیا صبر همان تاب‌آوری است؟ مفهوم‌سازی کاربردی صبر برای شرایط بحرانی، دوفصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اسلام و روان‌شناسی، س 14، ش 27، 163-187.
افرنگان، علی (1399)، آثار تربیتی صبر در زندگی انسان از منظر قرآن کریم، علوم اسلامی انسانی، س 1، ش 23: 97-90
امام خامنه‌ای، سید علی (1400)، بیانات در دیدار میهمانان اجلاس وحدت اسلامى‌ و جمعی از مسئولان نظام، گرفته شده در تاریخ 02/08/1400، از آدرس سایت www.khamenei.ir
امانی، رضا؛ عبادی، زهرا؛ رضایی، صدیقه (1395)، مطالعه حوزه معنایی صبر در آیات قرآن، پژوهشنامه معارف قرآنی، س 7، ش 25، 156- 133
ایزدی طامه، احمد؛ برجعلی، احمد؛ دلاور، علی؛ اسکندری، حسین (1387)، صبر، مبانی نظری و کارکردهای روانی- اجتماعی. تعلیم و تربیت اسلامی، س 17، ش 78: 128-101.
حسین ثابت، فریده (الف 1387)، اثربخشی آموزش صبر بر اضطراب، افسردگی و شادکامی. دو فصلنامه مطالعات اسلام و روان‌شناسی،س 1، ش 2: 92-79.
سرلک، محمدعلی؛ شیرازی، اسکندر؛ کولیوند، پیرحسین (1394)، مدیریت ضربات روحی سازمانی، تهران: نشر میرماه.
شکوفه فرد، شایسته؛ خرمائی، فرهاد. (1391)، صبر و بررسی نقش پیش‌بین مؤلفه‌های آن در پرخاشگری دانشجویان، روان‌شناسی و دین س 5، ش 2: 99-112.
شمشیری، بابک و شیروانی شیری، علی (1390)، مفهوم صبر در قرآن و دلالت‌های فلسفی و تربیتی آن. دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی تربیت اسلامی، س 6، ش 13: 79-99.
حسینی، سید محمدحسین؛ دهقان دهنوی، محمدعلی؛ قربانی زاده، وجه الله؛ امیری، میثم؛ رجائی باغسائی، محمد (1397)، تبیین مدل عاملی مؤثر بر اعتبارات بانکی ایران با رویکرد دلفی فازی، چشم­اندار مدیریت مالی، ش 21: 131- 115.
حسنی، سمیه؛ احمدی، سید علی اکبر؛ سرمست، بهرام؛ الوداری، حسن (1399)، طراحی مدل جامع سکوت سازمانی بر اساس مبنای ارکان پنج‌گانه سازمان در دانشگاههای دولتی منتخب شهر تهران، مدیریت سازمان‌های دولتی،س 8، ش 2: 112-97.
خرمائی، فرهاد؛ زارعی، فرشته؛ مهدی یار، منصوره و فرمانی، اعظم (1393)، نقش صبر و مؤلفه‌های آن به عنوان فضایل اخلاقی در پیش‌بینی امید دانشجویان، مجله اخلاق و تاریخ پزشکی،س 7، ش 3: 68-.58 
خرمائی، فرهاد؛ فرمانی، اعظم (1393)، بررسی نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش‌بینی صبر و مؤلفه‌های آن در دانشجویان. مجله روانشناسی بالینی و شخصیت، س 21، ش 11:24- 11.
خرمائی، فرهاد؛ فرمانی، اعظم؛ سلطانی، اسماعیل (1393 الف)، نقش صبر به عنوان یک فضیلت اخلاقی و شخصیت در پیش‌بینی ناامیدی دانشجویان، فصلنامه اخلاق پزشکی، س 7، ش 28: 199-167.
خرمائی، فرهاد؛ فرمانی، اعظم؛ سلطانی، اسماعیل (1393 ب)، ساخت و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی صبر، فصلنامه اندازه­گیری تربیتی، س 5، 17: 100-83.
خرمائی، فرهاد؛ فرمانی، اعظم؛ کلانتری، شکیبا (1394)، مقایسه مؤلفه‌های صبر در بیماران مبتلا به افسردگی اساسی، اضطراب تعمیم‌یافته و افراد بهنجار، مجله علوم رفتاری، س 9، ش 1:84 -77.
دشتی، محمد (1394)، نهج‌البلاغه، تهران: انتشارات پیام عدالت.
رحمتی، مریم؛ دانشور، امیر؛ صلاحی، فریبا؛ اخباری، مهدیه (1400) تصمیم‌گیری مؤثر از دیدگاه نهج‌البلاغه، فصلنامه رهیافت‌های نوین مدیریت جهادی و حکمرانی اسلامی، شماره 3: 43-28.  
زارع، حسین؛ فرمانی، اعظم (1396)، نقش مؤلفه‌های صبر در پیش‌بینی رویکردهای یادگیری با واسطه‌گری انعطاف‌پذیری شناختی. فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، س 13، ش 45: 20-.1
صادق زاده، مرضیه؛ بهزادی، مرضیه؛ خرمائی، فرهاد (1399)، مؤلفه‌های صبر مادر و توان بدرفتاری با کودک: نقش واسطه‌ای نارسانظم جویی هیجانی، روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، س 16، ش 63: 319-311.
صادق زاده، مرضیه؛ شاملی، لیلا؛ خرمائی، فرهاد (1398)، صبر مادر و پرخاشگری کودک: نقش میانجی استرس والدگری، مجله مطالعات آموزش و یادگیری، س 11، ش 1: 107-91.
ظهرابی، اباذر (1396)، نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش‌بینی سبک‌های مدیریت با واسطه‌گری مؤلفه‌های صبر، فصلنامه علمی – پژوهشی مدیریت اسلامی، س 25، ش 3: 161-139.
قربانی، رقیه؛ خرمائی، فرهاد (1400)، نقش صبر در رابطه بین هوش موفق و خردمندی در دانشجویان، روانشناسی و دین، س 14، ش 1: 69-82.  
 مظاهری، علیرضا (1394)، بررسی ابعاد مدیریت اسلامی در بیانات مقام معظم رهبری، اولین اجلاس بین‌المللی اقتصاد، مدیریت،حسابداری، علوم اجتماعی،مشهد.
مقصودی مدیح، سمیرا؛ حسین ثابت، فریده.(1395)، اثربخشی آموزش صبر بر سه فضیلت "شجاعت"، "عدالت" و "میانه‌روی"، روان‌شناسی و دین، س 9، ش 3: 88-69
نصر اصفهانی، علی؛ طالبان، حاجیان؛ کریمی، مهدی؛ رضوانی، سیدمرتضی (1391)، بررسی تحمل و مدارا در رهبری سازمان با تکیه بر دیدگاه نهج‌البلاغه، دوفصلنامه علمی – پژوهشی مدیریت اسلامی، س 20، ش 2: 130-113
نصر اصفهانی، علی؛ انصاری، محمد اسماعیل؛ شائمی، علی؛ آقا حسنی، حسین (1388)، تحمل و مدارا به عنوان یکی از اجزا سرمایه اجتماعی با تکیه بر دیدگاه سعدی، فصلنامه مطالعات ملی، س 10، ش 4: 133-117
نوری، نجیب الله (1387)، بررسی پایه‌های روان‌شناختی و نشانگان صبر در قرآن، روانشناسی و دین،س 1،ش 4: 168-143.
هادی نژاد،فرهاد؛ مینائی، حسین؛ عباسی، محمد (1399)، ترکیب روش‌های دلفی فازی و تحلیل تأثیر متقابل برای تعیین پیشرانهای اصلی مؤثر بر تهدیدات نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، س 10، ش 35:178-156.
Bocarnea, Mihai C., Henson, Joshua., Huizing, Russell L., Mahan,  Michael & Winston, Bruce E. (2018). Calm in the Storm: Leading with Patience, Part of the Evaluating Employee  Performance through Christian Virtues book series,             https://doi.org/10.1007/978-3-319-74344- 8_5
Brown, M.E. and Trevino, L.K. (2006), “Ethical leadership: a review and future directions”, Leadership Quarterly, Vol. 17 No. 6, pp. 595-616.
Chen, M.-J. and Miller, D (2010), West meets East: toward an ambicultural approach to management, Academy of Management Perspectives, Vol. 24 No. 4, pp. 17-24
Cheng, Ching-Hsue and Lin, Yin (2002) "Evaluating the best mail battle tank using fuzzy decision theory with linguistic criteria evaluation", European Journal of Operational Research, vol.142, p.147
Comer, Debra R and Sekerka, Leslie E (2014), Taking time for patience in organizations, Journal of Management Department, Vol. 33 No. 1, pp 6-23
Eich, R (2007), Commentary: On Patience in Leadership. The Journal of Values-Based Leadership, Vol. 10 No. 1
Fry, L.W. (2003), “Toward a theory of spiritual leadership”, The Leadership Quarterly, Vol. 14 No. 6, pp. 693-727.
Fry, L.W. and Slocum, J.W. (2008), “Maximizing the triple bottom line through spiritual leadership”, Organizational Dynamics, Vol. 37 No. 1, pp. 86-96.
Graen, G.B. and Uhl-Bien, M. (1995), “Relationship-based approach to leadership: development of The leader-member exchange (LMX) theory of leadership over 25 years«,
 Leadership Quarterly, Vol. 6 No. 2, pp. 219-247.
 Grant, A.M. and Berry, J.W (2011), The necessity of others is the mother of invention: Intrinsic and prosocial motivations, perspective taking, and creativity, Academy of Management Journal, Vol. 54 No. 1, pp. 73-96
Grisham, T. (2006), “Metaphor, poetry, storytelling and cross- cultural leadership”, Management Decision, Vol. 44 No. 4, pp. 486-503.
Haque, M.D., Liu, Lu., TitiAmayah, Angela, (2017) "The role of patience as a decision-making Heuristic in leadership", Qualitative Research in Organizations and          management: An International Journal, Vol.12 Issue: 2 pp.111-129.
 Hui, C.H. and Triandis, H.C. (1986), “Individualism-collectivism: a study of cross-cultural researchers”, Journal of Cross- Cultural Psychology, Vol. 17 No. 2, pp. 225-248.
Kaptein, M. (2011), “Understanding ethical behavior by unraveling ethical culture”, Human Relations, Vol. 64 No. 6, pp. 843- 869.
Kupfer, J.H. (2007), When waiting is waitless: the virtue of patience, The Journal of Value Inquiry, Vol. 41 Nos 2-4, pp. 265- 280
Khuntia, R. and Suar, D. (2004), “A scale to assess ethical leadership of Indian private and public Sector managers”, Journal of Business Ethics, Vol. 49 No. 1, pp. 13-26.
 Lin, H.-C. and Hou, S.-T (2010), Managerial lessons from the East: an interview with Acer’s Stan Shih, Academy of Management Perspectives, Vol. 24 No. 4, pp. 6-16.
 Leavitt, H. J. (1965). Applied organizational change in industry: Structural, technological and humanistic approaches. In J. G. March (Ed.). Handbook of organization (pp. 1144– 1170). Rand McNally.
 McKenna, H. (1994) The Delphi Technique: A Worthwhile Research Approach for Nursing? Journal of Advanced Nursing, 19, 1221-1225.
Onut, S., Kara, S. S., and Isik, E (2009). "Long term supplier selection using a combined fuzzy MCDM approach: A case study for a telecommunication company". Expert Systems with Applications, Vol. 36, No. 2, pp. 3887–3895.
Partnoy, F. (2012), Wait: The Art and Science of Delay, Public Affairs, New York, NY Pearson, C.M. and Porath, C.L (2005), On the nature, consequences and remedies of workplace incivility: no time for ‘nice’? Think twice, Academy of Management Executive, Vol. 19. No. 1, pp. 7-18
Porath, C.L. and Erez, A (2007), Does rudeness really matter?: the effects of rudeness on task performance and helpfulness, Academy of Management Journal, Vol. 50 No. 5, pp. 1181- 1197    
 Porath, C.L. and Erez, A (2009), Overlooked but not untouched: how incivility reduces onlookers’ performance on routine and creative tasks, Organizational Behavior and Human Decision Processes, Vol. 109 No. 1, pp. 29-44.
Reason, R.D (2011), Expanding the conversation: perspective taking as a civic outcome of college, Journal of College & Character, Vol. 12 No. 2
Sankar, Y. (2003), “Character not charisma is the critical measure of leadership excellence”, Journal Of Leadership and Organizational Studies, Vol. 9 No. 4, pp. 45-55                Sekerka, L.E. and Zolin, R (2007), Rule-bending: can prudential judgment affect rule compliance and values in the workplace?, Public Integrity, Vol. 9 No. 3, pp. 225-243.
Schnitker, S. A. (2012). An examination of patience and well- being. The Journal of Positive Psychology, 7, 263–280 Shamir, B., Zakay, E., Breinin, E. and Popper, M. (1998), “Correlates of charismatic leader behavior In military units: subordinates’ attitudes, unit characteristics, and superiors’ appraisals of Leader performance”, Academy of           Management Journal, Vol. 41 No. 4, pp. 387-409.
Triandis, H.C., McCusker, C., Betancourt, H., Iwao, S., Keung, K., Salazar, J.M., Setiadi, B.,  Sinha, J.B.P., Touzard, H. and Zaleski, Z. (1993), “An etic-emic analysis of individualism and collectivism”, Journal of Cross-Cultural Psychology, Vol. 24 No. 3, pp. 366-383.
Tucker, B.A. and Russell, R.F. (2004), “The influence of the transformational leader”, Journal of Leadership & Organizational Studies, Vol. 10 No. 4, pp. 103-111.
Van Velsor, E. and Ascalon, E. (2008), “The role and impact of leadership development in supporting ethical action in organizations”, Journal of Management Development, Vol.
 27 No. 2, pp. 187-195.
Williams, PL and Webb, c (1994), The Delphi technique: a methodological discussion, Journal of Advanced Nursing, Vol 19, Issue 1 p. 180-186
Zhang, Y. and Chua, S.K.C (2009), Influential leadership: a Harvard model vs an I-Ching Model, Chinese Management Studies, Vol. 3 No. 3, pp. 200-212.