واکاوی و تبیین مؤلفه‌های حکمرانی سالم اسلامی در پرتو ارزش‌های ناب انقلاب اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: استادیار، گروه مدیریت دولتی و گردشگری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 دانشیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

مسئله بهبود حکمرانی در کشورها به طرح حکمرانی خوب منجر شد در انتقاد به آن، حکمرانی سالم ارائه شده است. حکمرانی سالم به برداشت آزاد و متنوع از شیوه و معیارهای حکمرانی در کشورهای مختلف تأکید دارد و معتقد است که حکمرانی باید مطابق با آداب، رسوم و فرهنگ محلی هر کشور تعریف و سازمان‌دهی شود. هدف پژوهش حاضر، واکاوی و تبیین مؤلفه‌های حکمرانی سالم اسلامی در پرتو ارزش‌های ناب انقلاب اسلامی از دیدگاه رهبر انقلاب است. این پژوهش، از نظر هدف بنیادی و از لحاظ روش تحقیق، ترکیبی است. رویکرد ترکیبی آن، متوالی اکتشافی است که در دو فاز کیفی-کمّی انجام شده است. در این طرح ابتدا از روش کیفی تحلیل روایت و سپس از روش کمّی دلفی تعدیل‌شده استفاده شده است. در فاز اول، با استفاده از رویکرد زمینه‌یابی‌های مکتوب، شاخص‌ها و گزاره‌های کلیدی مرتبط با ارزش‌های ناب انقلاب اسلام استخراج شدند و سپس با کدگذاری در مرحله بعدی؛ مؤلفه‌های کلیدی مورد شناسایی قرار گرفتند. در نهایت با بررسی متون مربوطه، تعداد 112 واحد معنایی شناسایی شد که پس از پالایش دوباره کدها، 45 کد مفهومی احصا گردید. در مرحله بعدی، با بررسی کدهای مفهومی، 9 طبقه و 5 درون‌مایه اصلی استخراج شد. در فاز دوم تحقیق با استفاده از روش دلفی تعدیل‌شده، که تعداد 16 خبره در سه راند دلفی مشارکت داشتند، این مؤلفه‌ها به همراه طبقات تشکیل‌دهنده آن‌ها مورد بررسی قرار گرفتند. از نتایج این تحقیق می‌توان به این نکته اشاره کرد که می‌توان با تأسی از ارزش‌های ناب انقلاب اسلامی، حکمرانی سالم اسلامی را با شیوه حکومتی که مبتنی بر مردم‌سالاری دینی است پیاده‌سازی کرد و سبک جدیدی از حکومت و حکمرانی را در چارچوب قوانین الهی و اسلامی ارائه نمود که در راستای رشد و تعالی کشور، مثمر و کارآمد باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analyzing and Explaining the Components of Sound Islamic Governance in the Light of the Pure Values of the Islamic Revolution from the Perspective of the Supreme Leader

نویسندگان [English]

  • Javad Madani 1
  • Reza Najjari 2
1 Corresponding author: Assistant Professor, Department of Public Administration and Tourism, Faculty of Social Sciences, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
2 Associate Professor, Department of Public Administration, Faculty of Management, Payam Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The issue of improving governance in countries led to the plan of good governance. In criticizing it, healthy governance is presented. Healthy governance emphasizes the free and diverse understanding of governance methods and criteria in different countries and believes that governance should be defined and organized according to the customs, traditions and local culture of each country. The purpose of the current research is to analyze and explain the components of Islamic sound governance in the light of the pure values ​​of the Islamic Revolution from the point of view of the leader of the revolution. This research is hybrid in terms of its fundamental purpose and research method. Its combined approach is an exploratory sequence that has been carried out in two qualitative and quantitative phases. In this project, the qualitative method of narrative analysis and then the modified Delphi quantitative method have been used. In the first phase, using the approach of written contextualization, key indicators and propositions related to the pure values ​​of the Islamic Revolution were extracted, and then by coding in the next step; Key components were identified. Finally, by reviewing the relevant texts, 112 semantic units were identified, and after re-refining the codes, 45 conceptual codes were counted. In the next step, by examining the conceptual codes, 9 categories and 5 main themes were extracted. In the second phase of the research, using the modified Delphi method, in which 16 experts participated in three Delphi rounds, these components were examined along with their constituent classes. From the results of this research, it can be pointed out that based on the pure values ​​of the Islamic revolution, it is possible to implement a sound Islamic governance with a government system that is based on religious democracy and present a new style of government and governance within the framework of divine and Islamic laws. To be effective and efficient in line with the growth and excellence of the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Healthy Governance
  • Healthy Islamic Governance
  • Pure Values of the Islamic Revolution
  • Hybrid Study
احمدی، فضل اله؛ نصیریانی، خدیجه؛ اباذری، پروانه. (1387). تکنیک دلفی: ابزار برای تحقیق. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. 8 (1): 175-185.
بردبار، غلامرضا؛ ضرابی­زاده، شیما؛ صالحی، طاهر. (1394). ارائه الگوی حکمرانی خدا مدار. فصلنامه علمی مدیریت اسلامی. 23 (2): 9-41.
خدابخشی، محمد؛ صادقی، احمد. (1398). اداره امور عمومی در اسلام. تهران: انتشارات پیام نور.
رحمانی، عبدالله؛ وزیری نژاد، رضا؛ احمدی نیا، حسن؛ رضائیان، محسن (1399). مبانی روش‌شناختی و کاربردهای روش دلفی: یک مرور روایی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. ۱۳۹۹; ۱۹ (۵): ۵۳۸-۵۱۵.
زارعی، محمدحسین. (1383). حکمرانی خوب، حاکمیت و حکومت در ایران، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 40.
مرادی، بهرام؛ سهیلی، حمیدرضا. (1401). حکمرانی اسلامی مردم پایه بر اساس مدیریت جهادی با تأکید بر بیانیه گام دوم انقلاب فصلنامه حکمرانی متعالی. 2 (4)، 107-139.
شفقت رودسری، آریا؛ تبرزد، محمد سعید. (1400). ارائه الگوی حکمرانی متعالی اسلامی - ایرانی بر اساس اندیشه‌های حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی). فصلنامه حکمرانی متعالی. 2 (1)، 48-7.
طباطبائی، سیداحمد. (1389). نظام پاسخگویی در حکمرانی خوب: مبانی ارزشی، چالش‌ها، موانع و مشکلات احتمالی فراوری ایران. مجموعه مقالات همایش حاکمیت و دوان شایسته در ایران 1404، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ری. 
عباسعلی، عظیمی شوشتری. (1398). ماهیت و شاخص‌های حکمرانی در نظام سیاسی جمهوری اسلامی. پژوهش‌های سیاست اسلامی. 7 (16): 155-125.
قلی پور، رحمت ا... (1383). تحلیل و امکان‌سنجی الگوی حکمرانی خوب در ایران با تأکید بر نقش دولت، فصلنامه دانش مدیریت، دوره 17، شماره 5 (67): 85-111.
قلی پور، رحمت ا... (1387) حکمرانی خوب و الگوی مناسب دولت، تهران، مجمع تشخیص مصـلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک.
مرشدی زاد، علی. (1396). حکمرانی خوب و حکمرانی مطلوب در تمدن نوین اسلامی. دو فصلنامه آینده‌پژوهی ایران. 2 (3): 140-125.
مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری (1398). طراحی و تبیین مؤلفه‌ها و شاخص‌های اساسی حکمرانی اسلامی و دولت معیار. مطالعات و پژوهش‌های اداری پاییز، شماره 3: 78 -79.
متفکر، حسین؛ بهاروندی، سهیلا (1401). ارائه مدل مؤلفه‌ها و شاخص‌های حکمرانی اسلامی بر اساس تحلیل نظر خبرگان و کارشناسان حکمرانی مطلوب. فصلنامه حکمرانی متعالی. 3(1)، 31-74.
مفتح، محمدهادی؛ قاسمی، غلامعلی؛ کردنژاد، نسرین. (1394). امکان‌سنجی اجرای نظریه حکمرانی خوب درجوامع اسلامی با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران. پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب. دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4، مرداد 1394، صفحه 151-178.
موسوی، سیدزین العابدین؛ آقایی جنت مکان، حسین؛ نوروزی، نورمحمد. (1397). نقش اخلاق اسلامی در حکمرانی مطلوب. پژوهش‌های اخلاقی (انجمن معارف اسلامی). 8 (4): 224-203.
موسی زاده، ابراهیم؛ کیخا، سعید. (1399). کرامت انسان در اسلام، مبنای راهبرد حمایتی تبعیض مثبت در حقوق معلوالن؛ الگوی حکمرانی مطلوب اسلامی. فصلنامه راهبرد اجتماعی- فرهنگی، 9 (34): 120-91.
ناظمی اردکانی، محمد. (1387). حکمرانی خوب با رویکرد اسلامی. مصباح. 76(22)، 107 - 128.
Ahmadi, F; Nasiriani & K; Abazari P. (2008). Delphi technique: a tool in research. Iranian Journal of Medical Education.; 8 (1): 185-175. (In Persian)
Ali, M. (2015). Governance and good governance: A conceptual perspective. The Dialogue, 10(1), 65-77.
Asaduzzaman, Mohammed (2016) Governance theories and models, Springer International Publishing Switzerland. In book: Global Encyclopedia of Public. DOI:10.1007/978-3-319-31816-5_2612-1
Azimi Shushtari. A. A. (2020). The Nature and Indicators of Governance in the Political System of the Islamic Republic. journal of Islamic Politics Research. 7 (16): 125-155. (In Persian).
Bordbar, Gh; Zarrabizadeh, Sh & Salehi, T. (2020). Presenting God-Oriented Governance Model. Journal of Islamic Management. 23 (2): 9-41. (In Persian).
Bryant, A. & Charmaz, K. (2019). The SAGE Handbook of Current Developments in Grounded Theory, SAGE Publications Ltd., London, UK (2019), p. 714.
Carothers, Th & Brechenmacher, S (2014). Accountability, Transparency, Participation, and Inclusion: A New Development Consensus?. https://carnegieendowment.org
Dalkey N, Helmer O. (1963). An experimental application of the Delphi method to the use of experts. Management science. 1963 Apr;9(3):458-67.
Debnath. R; Darby, S; Bardhan, R; Mohaddes, K & Sunikka-Blank, M. (2021). Grounded reality meets machine learning: A deep-narrative analysis framework for energy policy research. Energy Research & Social Science. Volume 69, November 2020, 101704. https://doi.org/10.1016/j.erss.2020.101704.
Debnath, R.; Darby, S.; Bardhan, R.; Mohaddes, K. & Sunikka-Blank, M. (2020). Grounded reality meets machine learning: A deep-narrative analysis framework for energy policy research. Energy Research & Social Science, 69 (2020).
Dijkstra, Nienke E. et al. (2020). Developing a competence framework for nurses in pharmaceutical care: A Delphi study. Nurse Education Today. Volume 104, September 2021, 104926.
Farazmand, A. (2012). Sound Governance: Engaging Citizens through Collaborative Organizations. Public Organization Review. September 2012 Public Organization Review 12 (3). DOI:10.1007/s11115-012-0186-7.
Firdaus, F. (2016). Sound Governance in the Development of Mamminasata Metropolitan Areas in South Sulawesi Province. JKAP (Jurnal Kebijakan dan Administrasi Publik). 20 (1): 2016. https://doi.org/10.22146/jkap.9915.
Hall, C.M. & Jenkins, J.M.. (1995). Tourism and public policy. Routledge, London (1995).
Graneheim, U. H., & Lundman, B. (2004). Qualitative content analysis in nursing research: Concepts, procedures and measures to achieve trustworthiness. Nurse Education, 24(2), 105–112.
Hidayat, D (2015). Penerapan Dimensi Sound Governance dalam Pelayanan Publik di Kantor Samsat Kabupaten Gowa. Kolaborasi Jurnal Administrasi Publik, Vol. 1, No.1, hal. 30-40, ISSN 2442-9498.
Keping, Y. (2018). Governance and Good Governance: A New Framework for Political Analysis. Fudan J. Hum. Soc. Sci. (2018) 11:1–8. https://doi.org/10.1007/s40647-017-0197-4
Mandić, A & Kennell, J. (2021). Smart governance for heritage tourism destinations: Contextual factors and destination management organization perspectives. Tourism Management Perspectives. Volume 39, July 2021, 100862. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2021.100862.
Meershoek, A. J.A.; de Waard, D. D; Trappenburg, J; Zeebregts, C, J; Bulbulia, R; Kappelle, J & de Borst, G. J. (2021). Clinical Response to Procedural Stroke Following Carotid Endarterectomy: A Delphi Consensus Study. European Journal of Vascular and Endovascular Surgery. 62 (3): 350-357.
Moezzi, M.; Janda, K.B.; Rotmann, S. (2017). Using stories, narratives, and storytelling in energy and climate change research. Energy Res. Social Sci., 31 (2017), pp. 1-10, 10.1016/j.erss.2017.06.034.
Morshedzad, A. (2018). Good Governance and Desired Governance in the New Islamic Civilization. Journal of Iran Futures Studies. 2 (2): 125-140. (In Persian).
Mousavi, S. Z; Mr. Janat Makan, H; Nowruzi, N. M. (2018). The role of Islamic ethics in good governance. Ethical research (Islamic Education Association). 8 (4): 224-203. (In Persian).
Murphy, J.P; Rådestad, M; Kurland, L; Jirwe, M; Djalali, A & Rüter, A. (2019). Emergency department registered nurses’ disaster medicine competencies. An exploratory study utilizing a modified Delphi technique. International Emergency Nursing. 43 (2019): Pages 84-91.
Ogbeifun, E; Agwa-Ejon, J.; Mbohwa, C; and Pretorius, J. H. C. (2016).  The Delphi technique: A credible research methodology. Proceedings of the 2016 International Conference on Industrial Engineering and Operations Management. Kuala Lumpur, Malaysia, March 8-10, 2016.
Omri, A & Mabrouk, N. B. (2020). Good governance for sustainable development goals: Getting ahead of the pack or falling behind? Environmental Impact Assessment Review. Volume 83, July 2020, 106388. https://doi.org/10.1016/j.eiar.2020.106388.
Oranga HM & Nordberg E. (1993). The Delphi panel method for generating health information. Health policy and planning 1993 Dec 1;8(4): 405-12.
Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2022). The Values of Sound Public Governance. https://www.oecdilibrary .org/sites/96 48ef3den/index.html?itemId=/content/component/9648ef3d-en.
Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2018). OECD Draft Policy Framework on Sound Public Governance. https://www.oecd.org/gov/draft-policy-framework-on-sound-public-governance .pdf
Rahmani A, Vaziri Nezhad R, Ahmadi Nia H, Rezaeian M. (2020). Methodological Principles and Applications of the Delphi Method: A Narrative Review. JRUMS. 19 (5): 515-538URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-5107-fa.html (In Persian).
Reed, M.G. (1997). Power relations and community-based tourism planning. Annals of Tourism Research, 24 (3) (1997), pp. 566-591.
 Setyadiharja, Rendra & Kurniasih, Dewi & Setiawati, Poppy & Suryanti, Nege (2017), Good governance VS Sound governance: A comparative Theorical Analysis, Advances in Social Science, Education and Humanities Research (ASSEHR), volume 163.
Syed, M. Nelson, S. C. (2015). Guidelines for establishing reliability when coding narrative data. Emerging Adulthood, 3 (6), 375-387. doi: 10.1177/2167696815587648
Trotter, R.T. (2012). Qualitative research sample design and sample size: Resolving and unresolved issues and inferential imperatives. Preventive Medicine (Baltim), 55 (5) (2012), pp. 398-400, 10.1016/j.ypmed.2012.07.003
UNESCO. (2018). Issues and trends in education for sustainable development. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000261445.
Weiss Th. G. (2000). Governance, Good Governance and Global Governance: Conceptual and Actual Challenges. Third World Quarterly. Vol. 21, No. 5 (Oct., 2000), pp. 795-814 (20 pages).