ابعاد و مؤلفه‌های حکومت‌داری از منظر امام خمینی (رحمةالله) با رویکرد دانش مدیریت دولتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری، مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی ره، تهران

2 دانشیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی ره تهران، ایران

چکیده

با بررسی پژوهش‌های گذشته پیرامون اندیشه امام خمینی (رحمةالله) در موضوع اداره جامعه و حکومت‌داری، به خلأ بررسی جامع اندیشه امام خمینی (رحمةالله) از منظر دانش مدیریت دولتی و تبیین ابعاد و مؤلفه‌های مدنظر ایشان پی برده شد. لذا این مقاله با تحلیل اندیشه امام (رحمةالله)، سعی کرده تا این خلأ را پوشانده و ابعاد و مؤلفه‌های حکومت‌داری از منظر امام (رحمةالله) را با رویکرد دانش مدیریت دولتی ارائه نماید. بنابراین صحیفه امام خمینی (رحمةالله)، با استفاده روش تحلیل مضمون مورد مطالعه قرار گرفت که در نهایت 199مضمون پایه، 28 مضمون سازمان‌دهنده و 11 مضمون فراگیر استخراج گردید. در نهایت این ‌به دست آمد که: «امام فقه شیعه را بستر علمی ظهور اندیشه حکمرانی و اسلام ناب محمدی را مبنای نظری آن در نظر گرفته‌اند. ایشان هدف دولت را تحقق کامل حکومت عدل الهی ترسیم نموده و دولت را در مقام خدمتگزار مردم و مردم را در جایگاه ولی‌نعمتان در نظر گرفته‌اند. جمهوریت، حاکمیت قوانین الهی، مصلحت و نهادینه شدن ارزش‌هایی همچون عدالت، استقلال و آزادی، پاسخگویی و وحدت، ارکان تنظیم‌گری حکومت از منظر امام (رحمةالله) تعریف شده و بازیگران اصلی حکومت را دولت و دولتمردان، ملت، خواص و نهادهای مردمی با محوریت ولایت‌فقیه بیان نموده‌اند.»

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Dimensions and Components of Governance from the Perspective of Imam Khomeini Following Public Management Knowledge Approach

نویسندگان [English]

  • Alireza alikhanzadeh 1
  • Davood Hosseinpour 2
  • vajhollah Ghorbanizadeh 2
  • Behrouz Rezaeemanesh 2
1 Corresponding author: Ph.D. Candidate, Department of Public Administration, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Public Administration, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

By examining previous researches on Imam Khomeini's thought on the subject of community management and governance, a comprehensive study of Imam Khomeini's thought from the perspective of public management knowledge and explaining the dimensions and components considered by him has been realized. Therefore, this article, by analyzing the thought of Imam Rah, has tried to fill this gap and present the dimensions and components of governance from the perspective of Imam Rah with the approach of public management knowledge; Therefore, the book of Imam Khomeini was studied using the method of content analysis, which finally extracted 199 basic themes, 28 organizing themes and 11 comprehensive themes. In the end, it was achieved that: "The Imam of Shiite jurisprudence has considered the scientific context of the emergence of the idea of ​​governance and pure Muhammadan Islam as its theoretical basis. Republic, the rule of divine law and the institutionalization of values ​​such as justice, independence and freedom, accountability and unity, the pillars of government regulation are defined from the perspective of Imam Khomeini and the main actors of government are the government and statesmen, nation, properties and institutions with the focus of Velayat-e-Faqih.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Government
  • Governance
  • Public Administration
  • Islamic Governance
  • Imam Khomeini
اسماعیلی، محمدمهدی و دشتکوهی، محسن. (1400). «مبانی معرفتی جمهوریت در اندیشه سیاسی امام خمینی«، سیاست، ش 57: 1 تا 18.
اسم حسینی، غلامرضا. (1399). «مبانی اخلاقی حقوق شهروندی در اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمةالله)». مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، ش 85: 1015 تا 1030
الوانی، مهدی. (1388). «حکمرانی خوب شبکه از کنشگران جامعه مدنی». مدیریت توسعه و تحول، پیش شماره اول: 1-6.
بور، مارک. (1397). حکومت‌داری، مقدمه‌ای بسیارکوتاه. ترجمه عرفان مصلح و زهره کریم میان. تهران: نشر کرگدن.
پورعزت، علی‌اصغر. (1395). مبانی مدیریت دولتی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
 حاجی‌حسنی، حجت‌اله و دیگران. (1390). «تحلیل حکمرانی نظام نوآوری ایران بر پایه چرخه سیاستگذاری نوآوری». سیاست علم و فناوری، ش 13، دوره 4: 33–48.
حجازی‌فر، سعید. (1397). «واکاوی ابعاد و مؤلفه‌های حاکمیت اسلامی بر اساس فرمایشات امام علی (علیه‌السلام)». به راهنمایی فرج‌اله رهنورد، مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، دکتری، مدیریت.
حجازی‌فر، سعید و دیگران. (1396). «بررسی مطالعات حاکمیت اسلامی در ایران با استفاده از روش فراترکیب». فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت سازمان‌های دولتی، ش 1، دوره 6: 82-63.
حسین‌پور، داوود و دیگران. (1399). «تحلیلی بر مطالعات حکومت‌داری از دیدگاه امام خمینی (رحمةالله) با بهره‌گیری از روش فراترکیب». مدیریت و پژوهش‌های دفاعی، سال 19، ش 90: 109-136.
خمینی، روح‌الله. (1373). حکومت اسلامی یا ولایت فقیه. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (رحمةالله).
---. (1381). ولایت‌فقیه. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (رحمةالله).
---. (1379). تحریر الوسیله. 2 جلدی. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (رحمةالله).
---. (1390). صحیفه امام خمینی. 22 جلدی. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (رحمةالله).
دانایی‌فرد، حسن. (1395). نهضت‌های مدیریتی در بخش دولتی (گذشته، حال، آینده). تهران: انتشارات سمت.
---. (1395). چالش‌های مدیریت دولتی در ایران. تهران: سمت.
رمضانی‌پور، حسین و اسماعیلی، محسن. (1399). «جایگاه حقوق شهروندی در سبک سیاسی امام خمینی (رحمةالله) و آیت‌الله خامنه‌ای با ترمزک بر سه مؤلفه؛ حق آزادی عقیده و بیان، حق مشارکت در تعیین سرنوشت و حق تحزب و تشکل». جامعه‌شناسی سیاسی ایران، ش 12: 1 -30.
ساعی، علی و کبیری، افشار. (پاییز 1391). «تحلیل تطبیقی کیفیت حکمرانی: مطالعه بین کشوری با رویکرد فازی از سال 2000 – 2008». علوم اجتماعی، ش 58: 50-108.
سرمد، زهره و دیگران. (1394). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگه.
طباطبایی، سید مهدی. (1400). «واکاوی ابعاد و مؤلفه‌های مکتب مدیریت دولتی اسلامی: بر پایه‌ی اندیشة حضرت امام خامنه‌ای (مدظلّه‌العالی)». به راهنمایی میثم، لطیفی، دکتری، مدیریت.
کایر، آنه مته و دیگران. (1386). حاکمیت. تهران: مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی.
مرندی، الهه. (1397). «نقش و جایگاه مردم در ساختار جامعه در اندیشه اجتماعی فقهای معاصر با تأکید بر آراء امام خمینی». نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، ش 15: 185–201.
مقیمی، غلامحسین. (1399). «ساختار حکومت اسلامی – ولایی و شبکه درونی آن (با تأکید بر دیدگاه امام خمینی و امام خامنه‌ای مدظله العالی)». فقه و سیاست، ش 1: 62–93.
مقیمی، غلامحسین. (1380). «مقایسه اندیشه سیاسی امام خمینی و محقق نائینی، در مورد نقش مردم«. رواق اندیشه، ش 6: 77–96.
موسوی، سید محمد. (1394). «جایگاه مصلحت در حکومت اسلامی با تأکید بر اندیشه فقهی – سیاسی امام خمینی». حکومت اسلامی، ش 75: 35-66.
نرگسیان، عباس. (1387). «نگاهی به سیر تطور مدیریت دولتی». مدیریت فرهنگ سازمانی، ش 17: 157-198.
وارث، سید حامد. (1380). «نگرش فراپارادایمی به مدیریت دولتی». دانش مدیریت، ش 55: 51-82.
هیوز، آون. (1384). مدیریت دولتی نوین. ترجمه سید مهدی الوانی و همکاران. تهران: انتشارات مروارید.
یعقوبی، نور محمد. (1389). مدیریت دولتی (سیر اندیشه‌های نوین). تهران: انتشارات سمت.
 
Sandelowski, Margarete. & Barroso, Julie. (2007). Handbook for Synthesizing Qualitative Research. New York: Springer.
Naseri, Zahra & Alireza Noruzi (2018), Content Marketing Process Model: A Meta-Synthesis of the Literature, Webology, Volume 15, Number 1, June, 2018, pp 8-18.
Denhardt, R. & J. Denhardt (2000), “The New Public Service: Serving Rather than Steering). Public Administration Review, 60 (6): 549-559.
Denhardt, R. B. & Janet V. Denhardt (2007), The New Public Service, New York: M. E. Sharpe.
Meuleman, Louis (2008): Pulic Management and the Metagovernance of Hierarchies. In Networks and Markets: The feasibility of Designing and Managing Governance Style Combinations, New York: Physica-Verlag Heideberg, p. 81.
Kaufmann, Daniel, Kraay, Aart, & Zoido-Lobaton, Pablo (1999). Governance Matters. The World Bank.
Leftwich, Adrian (2006). Politics in command: development studies and the rediscovery of social science. Routledge.
Roberts, Alasdair S. (2000); "Less Government, More Secrecy: Reinvention and the Weakening of Freedom of Information Law", Public Administration Review; Vol. 60.
Denhardt, Robert B. and Linda Deleon (2000); "The Political Theory of Reinvention", Public Administration Review; Vol. 60, No. 2.
Kelly, Gavin; Mulgan, Geoff; Muers, Stephen (2002): Creating Public Value. An analytical framework for public service reform. In London: Strategy Unit, Cabinet Office.
Vigoda, Eran (2002): From responsiveness to collaboration. Governance, citizens, and the next generation of public administration. In Public Administration Review 62 (5), pp. 527–540.
Osborne, Stephen P. (2006): The New Public Governance? In Public Management Review 8.
Stoker, Gerry (2006): Public value management. A new narrative for networked governance? In The American Review of Public Administration 36 (1).
O’Flynn, J. (Ed.) (2005): Adding Public Value. A New Era of Contractual Governance? PAC Annual Conference – Public Administration. University of Nottingham, United Kingdom.
Benington, John (2011): From private choice to public value, pp. 31–49.
Bryson, John M. Crosby, Barbara C. Bloomberg, Laura (2014): Public value governance. Moving beyond traditional public administration and the new public management. In Public Administration Review 74 (4), pp. 445–456.
Mauri, Aurelio G. Muccio, Simonetta (2014): The public management reform. From theory to practice. The role of cultural factors. In International Journal of Advances in Management Science.
Wiesel, Fredrika; Modell, Sven (2014): From New Public Management to New Public Governance? Hybridization and Implications for Public Sector Consumerism. In Financial Accountability & Management 30 (2), pp.
XU, Runya; SUN, Qigui; SI, Wei (2015): The Third Wave of Public Administration. The New Public Governance. In Canadian Social Science 11 (7).
Bourgon, Jocelyne, (2007), “Responsive, responsible and respected government: towards a New Public Administration theory”, International Review of Administrative Sciences 2007 73: 7.
Dobuzinskis, Laurent, (1997) “historiacal and epistemological trends in public administration”, JOURNAL OF MANAGEMENT HISTORY NOVEMBER 1997, Department of Political Science, Simon Fraser University, Canada.
Frederickson, H. George, (2001) “ Public Ethics and the New Managerialism An Axiomatic Theory”.
Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five aproaches. Los Angeles: Sage Publications.