تدوین مدل مدیریت جهادی در شرکت‌های تابعه وزارت نیرو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت منابع انسانی گرایش منابع انسانی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.

2 نویسنده مسئول: استادیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.

3 دانشیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.

4 دانشیار، گروه آمار، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.

چکیده

مدیریت جهادی برگرفته از الگوی مدیریت اسلامی و توأم با روحیه­ جهادی است که در گام دوم انقلاب و در شرایط حساس کنونی، نقش کلیدی و حیاتی دارد. هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل مدیریت جهادی در شرکت‌های تابعه وزارت نیرو بوده است. این پژوهش از جهت روش تحقیق، کیفی و کمّی است. در بخش کیفی با تکنیک مرور سیستماتیک ادبیات، 190 شاخص از مبانی نظری استخراج و به‌وسیله پرسش‌نامه‌ای بر مبنای طیف لاوشه و لیکرت و با طی مراحل دلفی، به 32 شاخص تقلیل پیدا نمود که با تفکیک شاخص‌ها در ابعاد اصلی ساختاری، رفتاری و زمینه­ای با نظرسنجی از خبرگان، مدل مفهومی اولیه استخراج شد. بررسی روایی و غربالگری شاخص‌ها توسط خبرگان سازمانی شامل 25 نفر از خبرگان شرکت­های تابعه­ی وزارت نیرو با مدرک کارشناسی ارشد به بالا و با سوابق کاری بیش از بیست سال انجام‌شده است. در بخش کمّی نیز با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و با نرم افزار Spss، شاخص‌ها در قالب دسته­هایی به‌عنوان مؤلفه قرارگرفته و این مؤلفه­ها با توجه به بارعاملی شاخص­های ذیل آن و هم‌چنین مبانی نظری، نام­گذاری شدند. بعد از تأیید مدل در جامعه­ خبرگان با نرم‌افزار Smart Pls، آزمون مدل در جامعه­ آماری و با حجم نمونه 323 نفر که با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شدند، با استفاده از نرم‌افزار Lisrel انجام شد و مدل نهایی با 3 بُعد و 10 مؤلفه و 27 شاخص تاییدگردید که «بُعد ساختاری» شامل مؤلفه­های سیاست‌گذاری آینده نگر، حق‌محوری و شایسته‌گرایی، بُعد رفتاری شامل مؤلفه­های عقلانیت مؤمنانه، توکل فعالانه، مسئولیت‌پذیری حرفه‌ای، استعداد کاری و «بُعد زمینه‌ای» شامل مؤلفه­های بصیرت انقلابی، خوداتکایی و فرهنگ جهادی می­باشد. ضمناً توصیه   می­شود با نهادینه‌سازی این مدل در این شرکت­ها، با ترویج مدیریت جهادی، در راستای تحقق اهداف سازمانی گام برداشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Developing the model of jihadi management in Companies affiliated to the Ministry of Energy

نویسندگان [English]

  • Mahdi Moosazadeh 1
  • mohammad reaza bagherzadeh 2
  • Mojtaba Tabari 3
  • Ezzatullah Baloui Jamkhaneh 4
1 PH.D in Human Resources, Qaemshahr Branch, Islamic Azad University, Qaemshahr, Iran
2 Corresponding Author: Assistant Professor, Department of Administrative Management, College of Management, Qaemshahr Branch, Islamic Azad University, Qaemshahr, Iran.
3 Department of Administrative Management, College of Management, Qaemshahr Branch, Islamic Azad University, Qaemshahr, Iran.
4 Associate Professor, Department of Statistics, Ghaemshahr Branch, Islamic Azad University, Ghaemshahr, Iran.
چکیده [English]

Jihadi management is derived from the model of Islamic management and is accompanied by the spirit of jihad, which plays a key and vital role in the second step of the revolution and in the current critical situation. The purpose of this study was to develop a jihadi management model in companies affiliated to the Ministry of Energy. This research is qualitative and quantitative in terms of research method. In the qualitative section, with the technique of systematic literature review, 190 indicators were extracted from theoretical foundations and reduced to 32 indicators by a questionnaire based on the Looshe and Likert spectrum and during the Delphi stages, which were divided into main structural, behavioral and contextual dimensions. An initial conceptual model was extracted by surveying experts. The validity and screening of the indicators has been performed by organizational experts, including 25 experts from companies affiliated to the Ministry of Energy with a master's degree or higher and with more than twenty years of work experience. In the quantitative part, using exploratory factor analysis and Spss software, the indicators were divided into categories as components and these components were named according to the factor load of the following indicators as well as theoretical foundations. After confirming the model in the community of experts with Smart Pls software, the model test in the statistical community with a sample size of 323 people who were selected using the Cochran's formula was performed using Lisrel software and the final model with 3 dimensions and 10 components. And 27 indicators confirmed that the structural dimension includes the components of forward-looking policy-making, rights-orientation and meritocracy, the behavioral dimension including the components of rational rationality, active trust, professional responsibility, work aptitude and the underlying dimension including the components of revolutionary insight, self-reliance and jihadi culture. It is also recommended to take steps to achieve organizational goals by institutionalizing this model in these companies, by promoting jihadi management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jihadi management
  • Jihadi culture
  • Jihadi organization
  • Islamic management
  • Ministry of Energy

مراجع

القرآن الکریم، محسن قرائتی، (1396)، قم: مرکز فرهنگی درس­هایی از قرآن
اشتریان، کیومرث، (1396)، سیاست‌گذاری عمومی ایران، تهران: میزان
امام خامنه­ای، سید علی، (1396)، بیانات در دیدار مردم آذربایجان شرقی، گرفته‌شده در تاریخ 29/11/1396، از آدرس سایت www.khamenei.ir
امام خامنه­ای، سید علی، (1399)، بیانات در سخنرانی تلویزیونی به مناسبت عید قربان، گرفته‌شده در تاریخ 10/05/1399، از آدرس سایت www.khamenei.ir
باقری، مسلم، جاجرمی زاده، محسن و کیانی، مهرداد، (1393)، طراحی و تبیین الگوی تصمیم‌گیری مدیران جهادی، فصل‌نامه چشم‌انداز مدیریت دولتی، 5 (3)، پاییز 1393، از صفحه 87 تا صفحه 108
بانکی­پور فرد، امیرحسین، (1397)، مدیریت جهادی، اصفهان: حدیث راه عشق
برزگر شانی، یعقوب، (1396)، بصیرت انقلابی و شاخصه­های آن از نگاه مقام معظم رهبری، مجموعه مقالات برگزیده دهمین همایش بین‌المللی پژوهش‌های قرآنی، از صفحه 45 تا صفحه 69
ترک‌زاده، جعفر، امیری‌طیبی، مسلم و محمدی، قدرت‌اله، (1396)، تدوین الگوی مدیریت جهادی مبتنی بر بیانات مقام معظم رهبری، فصل‌نامه علمی– پژوهشی، مطالعات راهبردی بسیج، 20 (75)، تابستان 1396، از صفحه 5 تا صفحه 30
تولایی، روح‌اله، شکوهیار، سجاد، (1393)،  شناسایی و ارزیابی مؤلفه‌های کلیدی مدیریت جهادی بر عملکرد سازمانی با استفاده از کارت امتیازی متوازن، فصل‌نامه چشم‌انداز مدیریت دولتی، 5 (19)، پاییز 1393، از صفحه 15 تا صفحه 37
تولایی، روح‌اله، صباغی، زهرا، (1394)، طراحی الگوی مفهومی توسعه مدیریت جهادی با استفاده از ترکیب روش سیستم‌های نرم و نگاشت‌شناختی، فصل‌نامه علمی– پژوهشی بهبود مدیریت، 9 (28)، تابستان 1394، از صفحه 121 تا صفحه 145
ثانوی‌فرد، رسول، فرشیدپور، علیرضا، وکیل یزدی، ابراهیم، (1396)، نقش راهبردهای خودباوری و کاهنده استرس در کامیابی سازمان، فصل‌نامه مطالعات مدیریت راهبردی، شماره 31، پاییز 1396، از صفحه 83 تا صفحه 101
حجازی­فر، سعید، (1394)، چیستی و مؤلفه‌های مدیریت جهادی، فصل‌نامه مدیریت اسلامی، 23 (3)، پاییز 1394، از صفحه 95 تا صفحه 122
حرانی ابومحمد، (قرن چهارم)، تحف‌العقول عن آل الرسول، صادق حسن‌زاده، قم: آل علی (ع)
روح‌بخش، مریم، مهدوی، رامین، بختیاری، رحمت، (1398)، بررسی مفهوم مدیریت جهادی، اصول، مؤلفه­ها و ویژگی‌های آن، ششمین کنفرانس بین‌المللی یافته­های نوین علوم و تکنولوژی با محوریت علم در خدمت توسعه
زواره، علیرضا، (1390)، راهکارهای توسعه و ترویج و نهادینه کردن فرهنگ و مدیریت جهادی در نظام اداری، مجموعه مقالات دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی، از صفحه 124 تا صفحه 133
سلطانی، محمدرضا، (1393)، مدیریت جهادی، چالش‌ها و الزامات، دو فصل‌نامه علمی– پژوهشی مدیریت اسلامی، 22 (2)، پاییز 1393، از صفحه 9 تا صفحه 39
شه‌بخش، بیتا، ذوالفقاری‌زعفرانی، رشید و کلانتری، مهدی، (1397)، طراحی الگوی ساختاری فرهنگ مدیریت جهادی در بنگاه‌های اقتصادی دولتی، فصل‌نامه علمی– پژوهشی رهیافت انقلاب اسلامی، 12 (45)، زمستان 1397، از صفحه 65 تا صفحه 84
صفرپور، سپیده، نصیری، زهرا، هاشم‌بیک، نسرین، (1392)، نظام شایسته­سالاری و نقش آن در مدیریت منابع انسانی، مجموعه مقالات دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، کارآفرینی و توسعه اقتصادی، از صفحه 809 تا صفحه 817
صفیعی‌پور، ابوالفضل، سلیمی، مهتاب، جهانیان، رمضان،(1397)، شناسایی مؤلفه­های مدیریت جهادی در دانشگاه آزاد اسلامی، فصل‌نامه تحقیقات مدیریت آموزشی، 10 (38)، زمستان 1397، از صفحه 165 تا صفحه 192
عبدی، بهنام، توکلی، میثم، (1395)، مدیریت جهادی در پرتو آموزه‌‌های نهج­البلاغه، پژوهش‌های مدیریت انتظامی، 11 (2)، تابستان 1395، از صفحه 191 تا صفحه 205
عسکری‌وزیری، علی، نادری، محمدمهدی، زارعی‌متین، حسن و نوروزی‌فرانی، محمدتقی، (1397)، تبیین مدیریت جهادی و طراحی الگوی آن در نظام جمهوری اسلامی ایران، فصل‌نامه اسلام و پژوهش­های مدیریتی، 7 (16)، بهار و تابستان 1397، از صفحه 21 تا صفحه 36
قائدعلی حمیدرضا، عاشوری مهدی، (1393)، مدیریت جهادی شیوه‌ای تحقق‌یافته از مدیریت اسلامی (مطالعه موردی جهاد سازندگی در دهه نخستین انقلاب اسلامی)، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 9 (82)، زمستان 1393، از صفحه 67 تا صفحه 83
محمدی ری‌شهری، محمد، (1391)، کتاب الصلاه، قم: دارالحدیث
محمودزاده، علی، فروزش، اکبر، مرتضوی، مهدی، (1388)، نقش مدیران جهادی در ترویج و توسعه فرهنگ و مدیریت جهادی، مجموعه مقالات دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی
معدنی، جواد، میری، محمد، (1398)، تدوین الگوی مدیریت جهادی در مدیریت مرزها: مطالعه ترکیبی، فصل‌نامه مطالعات راهبردی ناجا،4 (14)، پاییز 1398، از صفحه 93 تا صفحه 124
نادعلی، فتح‌الله، (1395)، تکیه بر شانه‌های مدیریت جهادی(قسمت چهارم)، ماهنامه فرهنگی اجتماعی سیاسی فکه، شماره 156، بهار 1395، از صفحه 10 تا صفحه 11
یزدان‌پناه، لیلا، حکمت، فاطمه، (1392)، بررسی عوامل مؤثر بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی جوانان (مطالعه دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان)، مجله‌ی مطالعات اجتماعی ایران، 8 (2)، تابستان 1393، از صفحه 127 تا صفحه 150
یوسف‌نژاد، لیلا، دانا، حسین، (1398)، مدیریت جهادی و تأثیر آن بر افزایش بهره­وری نیروی انسانی، کنفرانس ملی پژوهش­های حرفه­ای در روان‌شناسی و مشاوره با رویکرد دستاوردهای نوین در علوم تربیتی و رفتاری «از نگاه معلم»

لاتین

Borisova, O . N, (2017), Talent Managemeny As An Essential Element In A Corporate Personal Development Strategy,  Academy of Strategic Management Journal, 16 (1),
31-46.
مدیریت اسلامی
دوره 29، شماره 3
فصلنامه پاییز
آبان 1400
صفحه 41-74

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 22 دی 1399
  • تاریخ بازنگری: 09 آبان 1400
  • تاریخ پذیرش: 23 آبان 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار