معرفی مفهوم و مؤلفه‌های سپرسازی از مذهب در سازمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه مدیریت دولتی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران

2 نویسنده مسئول: علی‌اصغر پورعزت، عضو هیئت علمی گروه مدیریت دولتی دانشگاه تهران

3 عضو هیئت علمی گروه مدیریت دولتی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران

4 عضو هیئت علمی گروه مدیریت، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش، فراهم آوردن چارچوبی مفهومی برای سپرسازی از مذهب در سازمان‌ها است.  سپرسازی از مذهب، ایده‌ای نوین است که فقدان متون کافی در این زمینه، پژوهشگران را بر آن داشت طی مصاحبه‌های عمیق با 13 خبره‌ی دانشگاهی در حوزه دین‌پژوهی و مدیریت رفتار سازمانی، با استفاده از رویکرد ساختاری نظریه داده بنیاد به ارائه الگوی جامع و منسجم برای مفهوم‌سازی سپرسازی از مذهب بپردازند. روایی پروتکل مصاحبه با استفاده از روایی صوری و محتوا و پایایی آن با توافق بین دو کدگذار حاصل‌شده است. الگوی نهایی، ضمن روشن ساختن ماهیت سپرسازی مذهبی، به تفکیک، عوامل علّی، زمینه‌ای و مداخله‌گر موثر در بروز این عارضه را نمایان می‌سازد و راهبردها و پیامدهای مثبت ناشی از مهار سپرسازی را در کنار پیامدهای منفی سپرسازی از مذهب معرفی می‌کند. نتایج این مطالعه نشان داد سپرسازی از مذهب مفهومی چندوجهی است که در چهار سطح: ذهنی، کنش وظیفه‌ای، کنش اجتماعی و سطح عملکردی قابل‌شناسایی است. همچنین مشخص گردید بروز سپرسازی از مذهب تابع عواملی خاص بوده، تا حدی قابل پیش‌بینی است. این مطالعه درنهایت به معرفی راهبردهای کنش سپرسازی از مذهب و  زمینه بروز آن و  پیامدهایش پرداخته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Introducing the Concept and Components of Religious Buffering in Organizations

نویسندگان [English]

  • Farzaneh Yeganeh Rad 1
  • Ali Asghar Poorezzat 2
  • Davood Kiakojoori 3
  • Mohammad Javad Taghipoorian Guilani 4
1 PhD candidate, Department of Public Administration, Islamic Azad University of Chalous, Iran
2 Corresponding author: faculty member at the Department of Public Administration, University of Tehran
3 Faculty member at the Department of Public Administration, Islamic Azad University of Chalous, Iran
4 Faculty member at the Department of Management, Islamic Azad University of Chalous, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study is to design a conceptual framework for religious buffering in organizations. Religious buffering is a new term, the inefficient literature on which led the researchers to conduct in-depth interviews with 13 academic experts in the field of theology and organizational behavior management through a grounded theory for proposing a comprehensive and coherent model of the issue. The validity of the interview protocol was confirmed by measuring the face validity and content validity, and its reliability was achieved by agreement between two coders. Clarifying the nature of religious buffering, the final model distinguished the causal, underlying and intervening factors which influence this method and introduced strategies and positive consequences of the fulfillment of religious buffering along with its negative consequences. The results revealed that religious buffering contains a multifaceted concept identifiable at four mental, functional action level, social action level, and functional levels. It was also found out that the religious buffering is composed of specific factors which are predictable to some extent. Finally, this study introduces strategies of the performance of religious buffering and its context and consequences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social loafing
  • religious buffering
  • organizational loafing

آذین، احمد ؛ نوری، کبرا سادات (1394). بررسی عوامل مؤثر بر تنبلی اجتماعی جوانان 18 تا 29 سال، مطالعه موردی: شهر یاسوج.کنفرانس ملی چارسوی علوم انسانی،شیراز، ایران.

##

پورصادق، ناصر (1396). بررسی تأثیر دین‌داری بر طفره‌روی سازمانی کارکنان. مطالعات بین‌‌رشته‌ای دانش راهبردی، 7 (29)، 7-28.

##

پورعزت، علی اصغر (1397- الف). فاجعه سپرسازی از مذهب (طفره رفتن از مسئولیت به بهانه مذهب)، یادداشت 30 در کانال تلگرامی دانش مدیریت و حکومت. بارگذاری: 1397/2/30؛ برداشت:1397/3/1.

##

پورعزت،علی اصغر (1397- ب). شناسایی ریشه‌ها و ابعاد سپرسازی از مذهب در سازمان‌های دولتی، موضوع شناسی 30 در کانال تلگرامی دانش مدیریت و حکومت. بارگذاری: 1397/2/31؛ برداشت:1397/3/1.

##

پورعزت، علی اصغر (1397- ج). تنبلی نهادی و رانت‌خواری مقدس انگاشته: ضرورت دموکراسی بودجه‌ای، یادداشت 48 در کانال تلگرامی دانش مدیریت و حکومت. بارگذاری: 1397/10/14؛ برداشت:1400/3/4.

##

جوادی‌یگانه،محمدرضا ؛ فاطمی‌امین،زینب ؛ فولادیان،مجید (1390). بررسی تطبیقی شاخص تنبلی در ایران و کشورهای جهان و برخی راه‌حل‌ها. راهبرد فرهنگ، 4 (12-13)، 111-134.

##

دامغانیان،حسین ؛ جمشیدی،لاله ؛ قلعه آقابابایی،فرشته (1394). شناسایی عوامل مؤثر بر طفره‌روی سازمانی با رویکرد نقشه راه اصلاح نظام اداری، موردمطالعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات. مدیریت دولتی، 7(2)، 229-244.

##

دامغانیان،حسین ؛ موسوی‌داوودی،سید مهدی ؛ فرتاش،کیارش (1394). بررسی رابطه عدالت سازمانی و تنبلی اجتماعی. مدیریت فرهنگ‌سازمانی، 13 (1)، 115-133.

##

دورودی،هما ؛ بابایی،لیلا (1394). تأثیر غلبه بر اینرسی سازمانی با تقویت نوآوری مدل کسب‌وکار بر عملکرد شرکت با تأکید بر نقش میانجی نوآوری باز دومین کنفرانس بین‌المللی آینده‌پژوهی، مدیریت و توسعه اقتصادی، مشهد.

##

روحانی،مژگان ؛ فرهادی‌نژاد،محسن (1394). اثر کیفیت روابط انسانی بر طفره‌روی اجتماعی با میانجیگری عدالت سازمانی در کارهای گروهی. دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت در قرن 21، تهران.

##

سامانی، علی ؛ درویش، حسن ؛ عابسی، سعید ؛ صفرزاده، حسین (1395). شناسایی عوامل مؤثر بر طفره‌روی سازمانی با رویکرد نقشه راه اصلاح نظام اداری، موردمطالعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات. مدیریت سازمان‌های دولتی، 4 (4)، 101-114.

##

سپهوند،رضا ؛ محمدیاری،زهره (1394). شناسایی ذهنیت افراد نسبت به تنبلی سازمانی با استفاده از روش کیو. مطالعات رفتار سازمانی، 4 (3)، 1-30.

##

محمدمظاهری، محمد ؛ سپهوند، رضا ؛ حکاک، محمد (1397). ارائه الگوی بومی تنبلی سازمانی در سازمان‌های ایران با رویکرد DANP. فصلنامه علمی توسعه‌سازمانی پلیس، 14 (63), 50-73.

##

شول، صدیقه (1392). واکاوی علل کم‌کاری کاری کارکنان در سازمان‌های دولتی ایران.پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس تهران.

##

علیزاده،مهدی ؛ حجازی،سید رضا ؛ کاشف‌آذر،رامین (1397). تحلیل جایگاه مفهوم برکت در کسب‌وکار. توسعه کارآفرینی، 11 (1)، 121-139.

##

غفاری،رحمان ؛ رستم نیا، یحیی (1396). اینرسی سازمانی و تنبلی اجتماعی؛ کژ کارکردهای فرهنگ‌سازمانی بوروکراتیک. فصلنامه مدیریت دولتی دانشگاه تهران, 9 (2), 307-332.

##

فضائلی،احمد (1392). جایگاه جهانی ایران اسلامی ازنظر تنبلی اجتماعی، بررسی گزارش‌ها و تحقیقات مربوط به تنبلی اجتماعی در ایران. راهبرد فرهنگ، 6 (21)، 57-77.

##

محمدیاری،زهره ؛ سپهوند،رضا ؛ وحدتی،حجت ؛ موسوی، سید نجم الدین (1396). نقش کارکنان نامرئی بر تنبلی سازمانی در سازمان‌های دولتی. فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین, 1 (10), 51-76.

##

میرشکار،فاطمه ؛ ناستی زایی، ناصر (1399). رابطه تنبلی سازمانی با بی‌تفاوتی سازمانی اولین کنفرانس بین‌المللی چالش‌ها و راهکارهای نوین در مهندسی صنایع و مدیریت و حسابداری، ساری.

##

منابع انگلیسی

##
Akgunduz, Y., & Eryilmaz, G. (2018). Does turnover intention mediate the effects of job insecurity and co-worker support on social loafing. International Journal of Hospitality Management, 68, 41-49.
##
Altgassen, M., Cohen, A. L., & Jansen, M. G. (2021). The effects of collaboration and punishment on prospective memory performance in a group setting. Applied Cognitive Psychology, 35(1), 160-168.
##
Alzahrani, S., & Bach, C. (2014). Impact of social media on personality development. International Journal of Innovation and Scientific Research, 3(2), 111-116.
##
Alizadeh, M., Soheili, S., & Bamshad, V. (2015). Bohm, A. (2004). Theoretical Coding: Text Analysis in Grounded Theory A Companion to Qualitative Research (pp. 270-274): London: Sage Publications. Hodgkin, Saralyn V. (2002). BUSINESS SOCIAL ENTREPRENEURS. Journal of Entrepreneurship Development, 8(2), 353-369.
##
Chiu, V., Johnstone, G., Ren, S., Zeng, J., & Zhang, S. (2018). Everybody Clean Up: Group Cohesion and Social Loafing in Common Kitchens.
##
Corbin, J., & Strauss, A. (2014). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Sage publications.
##
Cresswell, J. W. (1998). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five traditions.Thousand Oaks, CA: Sage.
##
Feltz, D. L., & Hill, C. (2020). Köhler Effect and Social Comparison: Performance in Teams with Real and Virtual Partners. Handbook of Sport Psychology, 372-390.
##
Gavala-González, J., Martins, B., Ponseti, F. J., & Garcia-Mas, A. (2020). Studying Well and Performing Well: A Bayesian Analysis on Team and Individual Rowing Performance in Dual Career Athletes. Frontiers in Psychology, 11.
##
Glaser, B. G., & Strauss, A. L. (1967). The discovery of grounded theory: strategies for qualitative research: Aldine Transaction. New Brunswick, NJ.
##
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and psychological measurement, 30(3), 607-610.
##
Laws, T. A., & Fiedler, B. A. (2012). Universities' expectations of pastoral care: Trends, stressors, resource gaps and support needs for teaching staff. Nurse Education Today, 32(7), 796-802.
##
Sen, E., Tozlu, E., Atesoglu, H., & Sahin, Z. (2016). The Effects of Organizational Commitment on Social Loafing Behaviour at Higher Education Institutions 1. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal, 7(22), 96.
##
Shoham, S., & Strauss, S. K. (2007). Information needs of North American immigrants to Israel. Journal of Information, Communication and Ethics in Society.
##