مؤلفه های تمدن نوین اسلامی و الزامات شکل گیری و ثمرات آن مبتنی بر بیانات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 استادیار، دانشکده مدیریت، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

3 استادیار، مدیریت دولتی (خط مشی گذاری عمومی)، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

چکیده

تمدن نوین اسلامی از سوی حضرت آیت­الله خامنه­ای (مدظله العالی) به­عنوان چشم­انداز فرا راهبردی امت اسلامی مطرح گردیده است و طلایه­دار این سیر را نظام جمهوری اسلامی ایران می­دانند. با شناخت ابعاد و مؤلفه‌های تمدن نوین اسلامی و الزامات شکل­گیری آن در بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) است که می‌توان به­درستی این چشم­انداز را درک و برنامه­ریزی و هدفگذاری و بسیج منابع در مدیریت کلان کشور را با آن مطابق کرد. لذا در این پژوهش، که از نوع تحقیقات بنیادی است با بهره­گیری از روش تحلیل مضمون به تجزیه و ­تحلیل بیانات معظم­له در حوزه تمدن نوین اسلامی پرداختیم. به‌منظور تدوین الگوی تمدن نوین اسلامی از نرم‌افزار پژوهش کیفی MAXQDA برای تحلیل مضمون استفاده شده است. براساس شناسه­های استخراجی، دو بعد سخت­افزاری و نرم­افزاری و پنج مؤلفه برای تمدن نوین اسلامی مشخص شد. هم­چنین الزامات شکل­گیری تمدن نوین اسلامی نیز تبیین شد که شامل دو بعد ملی (دارای هشت مؤلفه) و فراملی (دارای دو مؤلفه) است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Components of Modern Islamic Civilization, Requirements for Its Establishment, and Its Benefits in View of of the Supreme Leader

نویسندگان [English]

  • Amir Hassan Ezzati 1
  • Abbas Chahardooli 2
  • Mohsen Torabi 3
1 Master degree of management, Faculty of Management, Allameh Tabatabaei University
2 Assistant professor at Faculty of Management, Supreme National Defense University, Tehran, Iran
3 Assistant professor of public administration, policy making, University of Hormozgan
چکیده [English]

The modern Islamic civilization has been put forward by the Supreme Leader of the Islamic Revolution as the ultra-strategic vision of the Islamic community, and the Islamic Republic of Iran has been considered as the pioneer of this path. It is by understanding the dimensions and components of the modern Islamic civilization and its requirements in the speeches of the Supreme Leader that one can realize this vision and make use of it in planning, targeting and mobilizing the resources in the general management of the country. Hence, this qualitative basic research is conducted through content analysis method for analyzing the speeches of the Supreme Leader in the field of modern Islamic civilization.  The MAXQDA software of qualitative research is employed for the thematic analysis. Based on the resulted codes, two hardware and software dimensions, and five components are identified for modern Islamic civilization. The requirements of the establishment of modern Islamic civilization are also explained including two national dimensions with eight components, and one transnational dimension with two components.

کلیدواژه‌ها [English]

  • modern Islamic civilization
  • thematic analysis
  • the Supreme Leader’s sayings
  • requirements of the establishment of modern Islamic civilization
امام خامنه‌ای، بیانات در دیدار دانشجویان و دانش­آموزان بسیجی، 1378
امام خامنه­ای، بیانات در جمع استادان، فضلا و طلاب حوزه علمیه قم، 1379
امام خامنه­ای، بیانات در خطبه­های نماز جمعه تهران، 1389
امام خامنه­ای، بیانات در دیدار جمعی از بانوان فرهیخته حوزوی و دانشگاهی، 1392
امام خامنه­ای، بیانات در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری، 1392
امام خامنه­ای، بیانات در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری، 1392
امام خامنه­ای، بیانات در دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین(ع)، 1393
امام خامنه­ای، بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی، 1394
امام خامنه­ای، بیانیه گام دوم انقلاب خطاب به ملت ایران، 1397
امام خامنه­ای، بیانات در جمع موکبداران عراقی، 1398
ابن­خلدون (1375)، مقدمه، ترجمه محمد پروین­گنابادی، چ هشتم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
ابن­منظور (1408)، لسان العرب، ج دوم، بیروت: انتشارات دارالحیاه التراث العربی.
اکبری، مرتضی؛ رضایی، فریدون (1394)، واکاوی شاخصه­های تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری (مدظله العالی)،  فصلنامه الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی، س سوم، ش 5: 85 ـ 108.
بختی، کامران (1371)، فرهنگ انگلیسی ـ فارسی، مترادف و متضاد، ج اول، تهران: نشر کلمه.
بهمنی، محمدرضا (1393)، تمدن نوین اسلامی در اندیشه آیت­الله خامنه­ای (چیستی و چگونگی تکامل تمدنی جمهوری اسلامی ایران)، فصلنامه علمی ـ پژوهشی فلسفه و الهیات، س نوزدهم، ش 2: 198 ـ 236.
تقی­نیا، الهام؛ صوفی، نصیرعلی؛ رستمی، فرشته (1393)، شاخصه­های تمدن اسلامی از دیدگاه آیات و روایات، مجله پژوهشهای اجتماعی اسلامی، س بیستم، ش 102.
جهان­بین، فرزاد؛ معینی­پور، مسعود (1393)، فرایند تحقق تمدن اسلامی از دیدگاه حضرت آیت­الله خامنه­ای، مجله مطالعات انقلاب اسلامی، ش 39.
حسینی، جواد (1393)، بایدهای تمدن اسلامی در اندیشه شهید مطهری، فصلنامه علوم انسانی صدرا، ش 11.
دورانت، ویل (1388)، تاریخ تمدن، چ ششم، تهران.
ضمیری، محمدرضا (1388)، تمدن اسلامی از دیدگاه امام خمینی (قدس سره)، مجله معرفت، ش 138.
عارفی­گوروان، اسماعیل (1397)، زمینه­های تحقق تمدن نوین اسلامی در جامعه اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری، مجله پانزده خرداد، س پانزدهم، ش 55: 49 ـ 68.
عبدی­پور، حسن؛ عطاری، تراب (1395)، نقش و کارکرد اخلاق، در نظام­سازی و توانمندسازی تمدن اسلامی از دیدگاه علامه طباطبایی، همایش ملی اخلاق علم و اخلاق حرفه­ای در مکتب علامه طباطبایی(ره).
فوزی، یحیی؛ صنم­زاده، محمودرضا (1391)، تمدن اسلامی از دیدگاه امام خمینی، مجله تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، س سوم، ش 9.
قراگزلو، محمد (1382)، چیستی فرهنگ و تمدن، مجله اطلاعات سیاسی ـ ­اقتصادی، ش 197 و 198: 86 ـ 95.
مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1383)، درآمدی بر آزاداندیشی و نظریه­پردازی در علوم دینی، قم: انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.
میرمحمدی، سیدضیاء­الدین؛ بارانی، محمدرضا (1391)، درآمدی بر چیستی تمدن اسلامی از دیدگاه مستشرقان، مجله تاریخ اسلام، س سیزدهم، ش 50: 7 ـ 46.
هانتینگتون، ساموئول (1378)، برخورد تمدنها و بازسازی نظم جهانی، ترجمه محمدعلی حمیدرفیعی، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
یاقوتی، ابراهیم (1398)، مؤلفه­ها و راهکارهای تأمین نوین اسلامی در اندیشه­های امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری(مدظله العالی)،  شاهد اندیشه، ش 1: 108 ـ 137.