بررسی راهبردهای کلان تعامل مسجد و کودک و نوجوان با رویکرد تحلیل اهمیت عملکرد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته مدیریت دولتی گرایش مدیریت منابع انسانی دانشگاه علامه طباطبائی، پژوهشگر دانشگاه امام صادق(ع)

2 استادیار گروه مدیریت دانشگاه امام صادق (ع)

3 دانشجوی دکتری رشته مدیریت دولتی گرایش تصمیم گیری و خط‌مشی‌گذاری عمومی دانشگاه امام صادق (ع)

چکیده

مساجد جایگاهی اصیل در تربیت کودکان و نوجوانان دارند. این پژوهش با هدف اولویت‌بندی راهبردهای کلان در حوزه «تعامل مسجد و کودک و نوجوان» و ارائه توصیه‌های راهبردی به نهادهای خط‌مشی‌گذار در این حوزه شکل گرفت. با توجه به مسئله پژوهش مبنی بر سنجش اهمیت و عملکرد مؤلفه‌های راهبردی، وضع موجود و مطلوب مؤلفه‌های راهبردی «تعامل مسجد و کودک و نوجوان» با روش تحلیل اهمیت ـ عملکرد از دید سه دسته از خبرگان (پژوهشگران، فعالان فرهنگی ـ مسجدی، مسئولان ستادی) مورد بررسی قرارگرفته است. براساس نتایج پژوهش می‌توان گفت با توجه به شکاف بسیار زیاد وضع موجود و مطلوب، مهمترین عامل در راستای بهبود وضع موجود، پیوند و هم‌افزایی اضلاع تربیتی «مسجد، مدرسه خانواده و محله» است. علاوه بر آن نقش‌آفرینی بیرونی مسجد به همراه ساخت درونی آن به نسبت دیگر راهبردهای کلان بیشترین اثر را بر تعامل مسجد و کودک و نوجوان خواهد گذاشت. از سوی دیگر توجه همزمان به مؤلفه‌های رفتاری و ساختاری حائز اهمیت است. علاوه بر آن رویکرد مقبول در ارتقای وضع موجود به­دلیل مردم نهاد بودن مساجد، رویکرد «پایین به بالا» است؛ با وجود این به دلیل اولویت زیاد «نقش‌آفرینی آموزش‌وپرورش در استفاده از ظرفیت تربیتی مساجد» باید نسبت به تحقق این هدف، اهتمام ویژه‌ای صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Grand Strategy of Mosques kids Teenagers Interactions through Importance Performance Analysis Approach

نویسندگان [English]

  • Ali Reza Sharif Fard 1
  • Rouhallah Razini 2
  • Hosein Abbasi Nouzari 3
1 PhD candidate of public administration, human resource management, Allameh Tabatabaei University, researcher at Imam Sadegh University.
2 Assistant professor at the Department of Management, Imam Sadegh University.
3 PhD candidate of public administration, decision making and policy making, Imam Sadegh University
چکیده [English]

The mosques incorporate a unique position in the education of kids and teenagers. This research is intended to identify the priority of the grand strategies in the interaction between the mosques and children and adolescents, and to provide strategic recommendations for policy making institutions in this field. Relating the research question focusing on the assessment of the importance and performance of strategic components, the status quo and favorable situation of strategic components for interaction between the mosques, children and adolescents, were studied through importance-performance analysis from the perspective of three groups of experts (researchers, cultural and mosque-relating activists, staff officials). It is worth mentioning that due to the huge gap between the status quo and favorable situation, the most important component for improving the current situation is to consider the connection and increasing coherence among the educational aspects of the mosques, families, the schools and the neighborhoods. Moreover, the external role-playing of the mosques, along with their internal structure, will have the greatest effect on the interaction between the mosques, children and adolescents. On the other hand, simultaneous attention to behavioral and structural components is also important. Moreover, the acceptable approach for improving the status quo due to the non-institutional nature of the mosques seems to follow bottom-up procedure. However, achievement of the alignment of the priority of role-playing with the educational system in relying on the educational capacity of the mosques, requires special care.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the mosques
  • children and adolescents
  • cultural policies of the mosques
  • religious training of children and adolescents
  • non-profit organizations
اخوی، ابراهیم (1393). نقش مساجد در شکل‌گیری هویت دینی کودکان و نوجوانان. در فروغ مسجد. ج نهم: 43 ـ 82. قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
اسلام­پور، عسکری (1393). نقش خانواده و امام جماعت، در تشویق کودک و نوجوان به نماز جماعت و حضور در مسجد. در فروغ مسجد. ج نهم: 83 ـ 132. قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
امام­خمینی، سید روح‌اله (1389). صحیفه نور. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی(ره).
آذر، عادل؛ خسروانی، فرزانه؛ جلالی، رضا (1392). تحقیق در عملیات نرم: رویکردهای ساختاردهی مسئله. تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
آقامحمدی، جواد (1393). تدوین و تبیین عوامل ارتباطی مسجد و مدرسه با تأکید بر نقش­محوری مسجد. در فروغ مسجد. ج نهم. ص 133 ـ 162. قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
بهشتی، سیدمصطفی. (1393). حکم فقهی آوردن کودکان به مسجد. در فروغ مسجد. ج نهم: 169 ـ 186. قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
بیگی، وحید (1396). مرور جامع بر مبانی و نظریه‌های خط‌مشی­گذاری عمومی. تهران: انتشارات نگاه دانش.
تاریخچه نظام آموزش اسلامی. (1378). برگرفته از                                                               hawzah.net
تفاهمنامه ارتقای سطح همکاریها بین مرکز رسیدگی به امور مساجد و قرارگاه ثارالله (1391). برگرفته از
masjed.ir
حریزاوی، روح‌الله (1393). طرح صالحین، دستاوردها و پیشنهادها. در فروغ مسجد. ج نهم: 493 ـ 528. قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
خامنه‌ای، سیدعلی (1389). پیام به نوزدهمین اجلاس سراسری نماز. برگرفته از                farsi.khamenei.ir
دفتر مطالعات و تحقیقات مرکز رسیدگی به امور مساجد (1385). فرهنگ مسجد. قم: انتشارات ثقلین.
رازینی، روح‌الله؛ عبدالحسین­زاده، محمد؛ فریدونی، سینا (1396). تحلیل اهمیت­ـ­عملکرد (IPA) مفاهیم راهبردی اعتلای معلمان و ارائه توصیه‌های سیاستی برای نهادهای سیاستگذار. فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، دوره 20، ش 76.
راغب­اصفهانی، ابوالقاسم­حسن­بن­محمد (1392). مفردات الالفاظ القرآن. قم: نوید اسلام.
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (1394). سند برنامه ششم توسعه.
شریفی‌نیا، محمدحسین (1393). الزامات نرم‌افزاری حضور کودکان و نوجوانان در مسجد. در فروغ مسجد.    ج نهم: 239 ـ 282. قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1389). سند نقشه جامع علمی کشور.
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1390). سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش.
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1392). نقشه مهندسی فرهنگی کشور.
عمید، حسن (1375). فرهنگ عمید. تهران: امیرکبیر.
قاسمی، محمودرضا (1393). ورزشِ نوجوانان و جوانان در مساجد بایدها و نبایدها. در فروغ مسجد. ج نهم: 359 ـ 388. قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
محمدی، مهدی (1393). تربیت مسجدی کودک در سیره اهل‌بیت سلام‌الله­علیهم. در فروغ مسجد. ج نهم: 133 ـ 162. قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
مرکز رسیدگی به امور مساجد تهران (1397). سند تعامل مسجد و کودک و نوجوان. مجری: لطیفی، میثم. مدیر محتوایی: شریف­فرد، علیرضا.
مسجد تراز نظام اسلامی (ب. ت). برگرفته از                                                                            masjed.ir
مصباح­یزدی، محمدتقی (1396). ره‌توشه: پندهای پیامبر (صلی‌الله­علیه­وآله) به ابوذر. ج دوم. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام­خمینی (قدس سره).
مروری بر وضعیت مساجد در ایران (1396). مرداد. برگرفته از                                          mehrnews.com
ناظمی­اردکانی، مهدی (1397). ساماندهی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی از مساجد میسر می‌شود. برگرفته از
shabestan.ir