طراحی مختصات فرهنگ جهادی در شرکت‌های متوسط و بزرگ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضوهیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشجوی دکتری مدیریت، دانشگاه تربیت مدرس

3 استاد دانشگاه تربیت مدرس

4 دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

در چند سال اخیر، فرهنگ جهادی ‌به‌عنوان یک الگوی مدیریتی و راهکاری برای عبور از بن‌بست‌ها و مشکلات پیش روی سازمان‌ها و شرکت‌ها در کانون توجه مقام معظم رهبری قرار گرفته است. تحقیق حاضر با هدف طراحی مختصات فرهنگ جهادی در شرکت‌های متوسط و بزرگ شهرک‌های صنعتی شهر آران و بیدگل انجام گرفت. ‌به‌منظور دستیابی به این هدف، مدل فرهنگ جهادی ازطریق اجرای سه مرحله طراحی شده است؛ در مرحله اول، ازطریق مطالعه و مرور ادبیات و پیشینه مرتبط با مفهوم فرهنگ جهادی، شاخص‌های اولیه طراحی مدل، شناسایی شد. در مرحله دوم ازطریق اجرای مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با 20 نفر از خبرگان علمی مرتبط با حوزة جهاد و باتوجه‌به پیش‌فرض‌های مدل فرهنگ، مختصات اولیه فرهنگ جهادی به شیوه‌ای کیفی طراحی شد. در مرحله سوم، اعتباریابی مدل ازطریق دو دور دلفی در میان 30 نفر از خبرگان و تحلیل داده‌های حاصل انجام گرفت. درنهایت، مختصات فرهنگ جهادی در شرکت‌های متوسط و بزرگ شهرک‌های صنعتی شهر آران و بیدگل درقالب چهار بعد اصلی (فردی ـ شخصیتی، ساختاری، رفتاری و ارزشی ـ جهادی) و 56 شاخص با تحلیل عاملی اکتشافی طراحی و با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و فن مدل معادلات ساختاری (نرم­افزار لیزرل) پیشنهاد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing the coordinates of Jahadi culture in the middle and large companies

نویسندگان [English]

  • ali asghar fani 1
  • mohammad mehtari arani 2
  • asghar moshabaki 3
  • abbas asari arani 4
1 Faculty member of Tarbiat Modarres University
2 PhD student in Management, Tarbiat Modarres University
3 Professor, Tarbiat Modares University
4 Associate Professor Tarbiat Modares University
چکیده [English]

In recent years, Jahadi culture has been at the center of attention of the Supreme Leader as a management model and a way to overcome the impasses and problems facing organizations and companies. Then, designing the model of Jahadi culture is the target of this research in the middle and large companies of the industrial towns of Aran and Bidgol. For this purpose, in this research various qualitative and quantitative methods are exploited to design and verify this model. In this research, the model of Jahadi culture is designed based on three steps as concept related literature review, semi-structured interviews and Delphi method. In the first step, based on Jahadi culture related literature review, primary indicators of model were detected. At second step, based on semi-structured interviews by 20 Jahadi expert and based on the model assumptions, primary model of Jahadi culture was designed. At two step, based on three rounds of Delphi method between 30 panel experts, the model of Jahadi culture was verified. As a result, the model of jahadi culture was designed by four dimensions (Individual-personality, structural, behavioral and Jahadi values) and 56 indicators. Design of indicators was done by exploratory factor analysis and and confirmed by using confirmatory factor analysis and structural equation modeling (LISREL software).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jahadi culture
  • individual-personality
  • structural
  • behavioral and Jahadi values
احمدیان، علی‌اکبر (1393)، مدل‌سازی مدیریت جهادی با بهره‌گیری از بیانات مقام معظم رهبری، مجله سیاست دفاعی، سال 22، شماره 87: 137-169.
انتظاری، محمدجواد (1393)، اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی، تهران: نشر فرادید نگار.
ایمانی، زهرا و علی­کرمی، سمیه (1393)، سرمایه فکری عامل کلیدی مدیریت جهادی، سومین همایش ملی سالیانه علوم مدیریت نوین، گرگان.
امام خامنه‌ای، سید علی، سایت بیانات معظم‌له www.leader.ir 
پورعزت، علی‌اصغر و  قلی‌پور، آرین (1388)، بازشناسی ماهیت عناصر و فراگردهای توسعه و ترویج فرهنگ جهادی در سازمان، دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران.
پیوسته، اکبر (1394)، فرهنگ و مدیریت جهادی (با رویکردی بر اندیشه‌های اسلامی)، تهران: نشر رادسر.
تولایی، روح‌الله و شکوهیار، سجاد (1393)، ارزیابی مؤلفه‌های مدیریت جهادی بر عملکرد سازمانی با رویکرد کارت امتیازی متوازن‎، چشم‌انداز مدیریت دولتی، دوره 19. شماره 4: 8-22.
تولایی، روح‌الله و صباغی، زهرا (1394)، طراحی الگوی مفهومی توسعه مدیریت جهادی با استفاده از ترکیب روش سیستم‌های نرم و نگاشت‌شناختی، فصلنامه علمی ـ پژوهشی بهبود مدیریت، دوره9، شماره 28: 121-145.
حاجی میررحیمی، سیدداود؛ هدایت‌نژاد، علی‌اصغر و زهدی، رضا (1393)، مبانی فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران: نشر اسرار علم.
حجازی‌فر، سعید (1391)، شناسایی مؤلفه‌های فرهنگ و مدیریت جهادی با روش فراترکیب، اولین همایش علمی فرهنگ و مدیریت جهادی.
حسینی، مهدی؛ موغلی، علی­رضا؛ سرلک، محمدعلی و دلجو، غلامحسین (1395)، طراحی مدل سازمان جهادی، فصلنامة علمی ـ پژوهشی مدیریت سازمان‌های دولتی، دوره 4، شماره 3: 13-28.
حمیدیان‌پور، فخریه و پورنوروزی، عبدالحمید (1393)، بررسی عوامل مهم و موثر بر نهادینه‌شدن فرهنگ جهادی، کنفرانس ملی مدیریت و فناوری اطلاعات و ارتباطات: 1-15.
 دشتی برازجانی، عبدالمجید (1393)، تحلیلی بر مسئله اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی، قم: نشر کریمه اهل بیت (ع).
دلشادی، سینا (1393)، مدیریت جهادی در آینه فرهنگ شهادت، تهران: نشر نیکوقلم.
راهرو زرگر، اسماعیل؛  جوزمهر، مهدی و حسینی، مهدی (1396)، بررسی وضعیت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل براساس مدل سازمان جهادی، چهارمین کنفرانس ملی اقتصاد، مدیریت و فرهنگ ایرانی اسلامی، اردبیل.
زارعی محمودآبادی، محمدجواد؛ اردکانی، محمدشاکر و غفوری چرخابی، حسین (1397)، ارزیابی مؤلفه‌های مدیریت جهادی در مراکز درمانی: موردمطالعه: بیمارستان امام جعفر صادق (ع) شهرستان میبد، همایش ملی مدیریت، اقتصاد و اقتصاد مقاومتی، مشهد.
زواره، علی‌رضا (1391)، فرهنگ نوین جهادی، تهران: نشر علم نو.
سعیدیان، حسین (1391)، مجموعه مقالات اولین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران: نشر آیین احمد(ص).
سلجوقی، خسرو (1388)، فرهنگ کارآفرینی، کارآفرینی فرهنگی، اهمیت و ضرورت و جایگاه، کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 23: 58-76.
سلطانی، محمدرضا (1393)، مدیریت جهادی، چالش‌ها و الزامات، پژوهشنامه مدیریت اسلامی، س 22، ش 2: 9-39.
سلمانی، عیسی (1389)، دلنوشته‌های جهادی (1): خاطرات جهادگران جهادسازندگی در چهارمین همایش فرهنگ جهادی سال 1384، تهران: نشر سلمان.
شفقت، ابوطالب، احمدآبادی، محمدعلی و نظری، یونس (۱۳۹۶)، عوامل موثر بر تحقق مدیریت جهادی در درون سازمان، اولین کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین در علوم و تکنولوژی، تهران: شرکت بین‌المللی کوشا.
شکرانه، امید (1395)، مدیریت اسلامی و مدیریت جهادی، دومین کنفرانس ملی علوم مدیریت نوین و برنامه‌ریزی پایدار ایران، مینوشهر.
صادقی، فتح­الله و  قاسمی، لطف­الله (1388)، تلفیق فرهنگ جهادی با فرهنگ سازمانی برای پی‌اندازی یک ساختار نو فرهنگ سازمانی جهاد، دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران.
ظهرابی اصل، سیدمحمدعلی (1393)، اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی، تهران: نشر چویل.
علی‌پور، محمود (1394)، بررسی ابعاد و مؤلفه‌های سازمان جهادی، اولین کنفرانس بین‌المللی اقتصاد، مدیریت، حسابداری  و علوم اجتماعی.
عیوضی، میثم و  شیخبگلو، زین­العابدین (1395)، تبیین مفهومی مدیریت جهادی در عرصه منابع انسانی سازمان، کنفرانس جامع علوم مدیریت و حسابداری. تهران.
غیاثی، سیدجواد (1396)، بررسی میزان تأثیر شاخص‏های مدیریت جهادی در ارتقای سطح فرهنگی؛ نمونه موردی: خانواده‏های شهدای شهر مقدس مشهد، دوفصلنامه علمی ـ تخصصی اسلام و مدیریت، س 6، ش 11: 121-147.
فراهی، مانا و  اکبرپور، حسین (1393)، بررسی و تحلیل نقش مدیریت جهادی و فرهنگ سازمانی بر تحقق تعالی سازمان؛ مطالعه موردی: سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران، گرگان، سومین همایش ملی سالیانه علوم مدیریت نوین
فرخ‌پی، عبدالرضا (1389)، فرهنگ و مدیریت جهادی در خاطرات جهادگران خوزستان، تهران: نشر نیلوفران.
فرخ‌تبار، عبدالهادی و احمدی، سیدعلی­اکبر (1395)، بررسی چابکی سازمان‌ها از دیدگاه مدیریت جهادی، ششمین کنفرانس بین‌المللی حسابداری و مدیریت و سومین کنفرانس کارآفرینی و نوآوری‌های باز، تهران.
 قلی‌پور راکمی، علی (1393)، درآمدی بر فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران: نشر الهام نور.
کشاورز لشکناری، روح­الله و قاضی، راضیه (1394)، راهکارهای مدیریتی در تحقق نظام اداری جهادی، دومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، مالزی.
لطیفی، میثم و سعدآبادی، حسن (1393)، پژوهشی پدیدارشناسانه برای فهمِ جوهره مدیریت جهادی، فصلنامه علمی ـ پژوهشی راهبرد فرهنگ، دوره7، ش 28: 91-122.
لطیفی، میثم؛‌ هاشمی گلپایگانی، سیدمحمدحسین و یخچالی، مصطفی (1395)، شناسایی و توصیف مؤلفه‌های سازمان‌های جهادی، مدیریت اسلامی، ش 14: 135-165.
محمدی، محمد (1388)، تبیین فرهنگ و مدیریت جهادی و شاخص‌های آن، مجموعه سخنرانی‌ها و مقاله­های (برگزیده) دومین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی، جلد دوم، تهران.
مرتضوی، مهدی و زارع‌پور نصیرآبادی، فضل­الله (1391)، فرهنگ سازمانی جهادی؛ عامل کلیدی مدیریت جهادی، مجله مهندسی فرهنگی، س هفتم، ش 71-72: 100-115.
مظفری، محمدمهدی و محمدی،  بهنام (1395)، مؤلفه‌های مدیریت جهادی در سازمان جهادی، دومین همایش ملی پژوهش‌های نوین در حوزه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی ایران، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی سروش حکمت مرتضوی.
معدنی، جواد؛ حسین‌پور، داود و یاری، معصومه (1395)، طراحی مدل فرهنگ جهادی مبتنی‌بر مبانی دینی و ارزش‌های انقلاب اسلامی در دانشگاه اسلامی (موردمطالعه: دانشگاه علامه طباطبایی (ره) تهران)، مجله مدیریت در دانشگاه اسلامی، دوره 5، ش 1: 49-70.
هاشمی گلپایگانی، سیدمحمدحسین (1394)، شناسایی و توصیف مؤلفه‌های سازمان جهادی در عرصه تجارت و بازرگانی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، دانشکده مدیریت و معارف اسلامی.
 Islam, M. A., Khan, M. A., Obaidullah, A. Z. M., & Alam, M. S. (2011). Effect of entrepreneur and firm characteristics on the business success of small and medium enterprises (SMEs) in Bangladesh. International Journal of Business and Management6(3), 289.
Purnamasari, P. & Amaliah, I. (2015). Fraud prevention: relevance to religiosity and spirituality in the workplace. Social andBehavioral Sciences. 22(12). 827-835.
Ross, L., Giske, T., Van Leeuwen, R., Baldacchino, D., McSherry, W., Narayanasamy, A. & Schep-Akkerman, A. (2016). Factors contributing to student nurses'/midwives'