شناسایی راهبردهای ارتقای الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری سیاست‌گذاری علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس و مدیرکل پژوهش‌های علمی ـ فرهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی

2 نویسنده مسئول: دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران و رئیس گروه پژوهش‌های فرهنگی ـ علمی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی

3 دانش‌آموخته دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه اصفهان

4 دانشیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت پس از هفت سال فعالیت علمی پژوهشی مستمر مرکز الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت تهیه و تدوین شد. مقام معظم رهبری پس از تدوین این الگو در حکمی مراکز علمی، نخبگان و صاحب‌نظران را به بررسی عمیق ابعاد مختلف سند و ارائه نظرات مشورتی جهت تکمیل و ارتقای آن دعوت نمودند. بر این اساس، پژوهش حاضر باهدف بررسی ابعاد و نقد الگوی پایه، جهت تکمیل و ارتقای سند اجرا شده است. در مطالعه پیش رو، بر اساس رویکرد کیفی با استفاده از روش تحلیل مضمون ازطریق مصاحبه با 43 نفر از خبرگان علمی و اجرایی حوزه سیاست‌گذاری اقدام به گردآوری داده‌ها و اطلاعات مطالعه شده است. پس از کدگذاری مصاحبه‌های انجام‌شده، 268 جمله کلیدی و 148 مضمون پایه استخراج گردید که در 16 مضمون سازمان­دهنده دسته­بندی شدند. برای اعتبار سنجی و تنقیح مفاهیم و مضامین استخراج‌شده، پنج جلسه گروه کانونی با حضور خبرگان سیاست‌گذاری برگزار شد و مضامین احصا شده در 4 مضمون فراگیر شامل چالش‌های نهادی ـ ساختاری، روشی، محتوایی، اجرایی ـ نظارتی ارائه شد. براساس مضامین چهارگانه حاصل‌شده از این تحقیق به نظر می­رسد، ضرورت دارد مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به بازنگری و بازآفرینی این سند جهت رفع این نواقص و تنظیم سند نهایی مطلوب اقدام نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying Strategies for Promoting the Islamic-Iranian Model of Development

نویسندگان [English]

  • hamidreza Esmaeili Guivi 1
  • seyed jalal Mousavi Khatir 2
  • ali nazar mansoori 3
  • ahmad Fazaeli 4
1 PhD of Science & Technology Policy making at Tarbiat Modarres University
2 Corresponding author: PhD of higher education management
3 PhD of Sociology, University of Isfahan
4 Associate professor at Imam Hussein University
چکیده [English]

The basic model of Islamic-Iranian development was designed after seven years of consistent scientific research conducted at “The Center for Islamic-Iranian Development Model”. Following the designing of this model, the Supreme Leader of the Islamic Revolution, invited all scientific centers, elites, and scholars to inquire into the various dimensions of the document and to give recommendations for its completion and improvement. Hence, this research is intended to investigate the dimensions and characteristics of the basic model to promote the document. Following a qualitative approach and using grounded theory, the researchers interviewed 43 scientific and administrative experts in the field of policymaking to collect data. 268 basic concepts were identified which were classified in 16 categories. In order to validate the derived concepts and categories, five core groups were held with policymaking experts, and the categories were classified into four dimensions including institutional-structural, methodological, content and administrative-observatory challenges. According to the identified categories of this research, it seems necessary that the Center for Islamic-Iranian Model of Development reviews the model and revises it to address the deficiencies and to design the final desirable model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • basic model
  • Islamic-Iranian development
  • challenges and problems
  • grounded theory
آوینی، سید مرتضی (1386)، توسعه و مبانی تمدن غرب، تهران: انتشارات ساقی.
حسینی، سیداحمد؛ عباسی، رسول و رضایی، رویا (1397)، شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت نخبگان در تدوین الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت، مطالعات راهبردی بسیج، دوره 18، شماره 1: 8 ـ 25.
حصیرچی، امیر و نیاوند، عباس (1390)، تحلیل الگوی پیشرفت ایرانی ـ اسلامی از منظر مقام معظم رهبری (رویکرد برنامه­ریزی راهبردی در دهه چهارم انقلاب)، مطالعات بسیج، دوره 14، شماره 50: 31 ـ 15.
خامنه‌ای، سید علی (10/09/1389). نخستین نشست اندیشه‌های راهبردی.
خوش چهره، مجید و حبیبی، نیک بخش (1391)، اصول پایه­ای و عناصر کلیدی الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت از منظر اسناد فرادستی نظام ج.ا.ایران. راهبرد. دوره 21، شماره 62: 244 ـ 219.
دهخدا، علی اکبر (1388)، لغت­نامه دهخدا، تهران: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.
زریباف، سید مهدی (1397)، مؤلفه­های نظام اقتصادی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، رساله دکتری دانشگاه علامه طباطبائی.
زریباف، مهدی (1392)، مبانی، سیر تدوین، مدل مفهومی و الزامات تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مطالعات اقتصاد اسلامی، دوره 5، شماره 2: 156 ـ 127.
سلیمی‌فر، مصطفی (1389)، مقدمه­ای بر الگوی توسعه اسلامی ایرانی. نخستین نشست اندیشه­هاى راهبردى الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت: 60 ـ 37. 
صادقانی شاهدانی، مهدی و محسنی، حسین (1392)، بایسته­های نظام مالی اسلامی در الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت، مطالعات اقتصاد اسلامی، دوره 5، شماره 2 (پیاپی 10): 38 ـ 7.
عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخ زاده، محمد (1390)، تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی، مجله اندیشه مدیریت راهبردی، دوره 2، شماره 5: 198 ـ 151.
عبدالملکی، حجت الله (1391)، الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت منطقه­ای (مقدمه­ای بر مفهوم، فرآیند و چارچوب برنامه­ریزی)، مطالعات اقتصاد اسلامی، دوره 4، شماره 2: 51 ـ 21.
قاضی زاده، سیدضیاالدین (1389)، الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت و نقش نیروهای مسلح. راهبرد دفاعی، دوره 8، شماره 31: 62 ـ 31.
کشتکار، مهران و رحمدل، ناصر (1396)، شناخت رهیافت­های حضرت امام خامنه­ای مدظله­العالی درخصوص الگوی پیشرفت، مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، دوره 2، شماره 5: 166 ـ 140.
مختاریان­پور، مجید (1395)، مدل فرایندی طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، فصلنامه الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، دوره 4، شماره 8: 30 ـ 9.
مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (1391)، چیستی و مفهوم الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت و نقشه راه و فرایند طراحی، تدوین، تصویب و پایش الگو، تهران: مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت.
مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (1397)، الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت، تهران: مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت.