بررسی عوامل مؤثر بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکتها از دیدگاه اسلامی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری حسابداری و عضو باشگاه جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بندرعباس، بندرعباس، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر در مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکتها از دیدگاه اسلامی با روش FANP است. مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت از دیدگاه اسلامی به اهمیت ابعاد اسلامی در مسئولیت اجتماعی آنان اشاره دارد. در این راستا، ابتدا متغیرهای پژوهش با کاربردی کردن الگوی دیبلا و الفیومی (2016) و همسو کردن آن با محیط ایران تهیه شد. سپس با کسب نظر 17 نفر از متخصصان حوزه حسابداری اسلامی به شیوه دلفی، پاسخها جمع‌آوری و به شیوه فرایند تحلیل شبکه فازی آزمون شد. یافته‌ها نشان داد که از چهار معیار ذکر شده، در ابتدا نظام اخلاقی اسلامی، در مرحله دوم اصول تجارت اسلامی، سپس سامانه سود و زیان و در انتها مقررات حسابداری و حسابرسی اسلامی دارای بیشترین میزان اهمیت است. در نتیجه، لازم است تا با توجه به اهمیت این موارد مسیر گسترش مسئولیت‌پذیری اجتماعی از دیدگاه اسلامی را مورد توجه قرار داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of Factors Affecting Social Accountability by Companies from Islamic Perspective

نویسندگان [English]

  • Ghodratollah Talebnia 1
  • Hussein Rajabi Dorri 2
  • Amir Reza Khani Zolan Khani Zolan 2
1 Associate professor of accounting, Islamic Azad University, Research Unit, Tehran, Iran
2 Ph.D. candidate of accounting, Islamic Azad University of Bandar Abbas, Bandar Abbas, Iran
چکیده [English]

This study is aimed at investigating factors affecting social accountability from Islamic perspective using FANP method. The company's social accountability from the Islamic perspective refers to the importance of Islamic considerations of their social accountability. Regarding this, the research variables were first identified using the Diblah and AlFiumi Model (2016) and its alignment with the Iranian environment. Then, the opinions of 17 experts from Islamic accounting fields were received through Delphi technique, and the responses were collected and tested through Fuzzy network analysis process. The findings indicated that from four criteria noted above, the Islamic ethical system was the most important one. The Islamic trade occupied the second position, and the system of profit and loss came afterwards. Finally, the rules of Islamic accounting and auditing was the fourth important item. As a result, it seems necessary to pay attention to the importance of these items and to pay enough attention to them for increasing social accountability from an Islamic point of view.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social accountability of the companies
  • Islamic accountability
  • accounting
باغومیان، رافیک؛ رجب‌دری، حسین؛ خلیفه‌شریفی، علی (1396). بررسی ارتباط میان مسئولیت اجتماعی شرکت و خطر سقوط قیمت سهام. مجموعه مقالات پانزدهمین همایش ملی حسابداری. دانشگاه تربیت مدرس.
حسینیان، سیمین (1388). اخلاق در مشاوره و روانشناسی (مبانی و اصول). تهران: نشر کمال تربیت.
رحمانی، حلیمه؛ رجب‌دری، حسین؛ رسولی، ابوطالب (1396). رابطه اخلاق حرفه‌ای مدیران بر سطح افشای اطلاعات مسئولیت‌پذیری اجتماعی. پذیرفته شده و در انتظار انتشار در نشریه علمی پژوهشی اخلاق در علوم و فناوری.
صادقی، احمد؛ سعیدی­اقدم؛ مهران (1393). شناسایی و رتبه­بندی عوامل مؤثر بر توسعه نیافتگی اقتصاد ایران از دیدگاه خبرگان با استفاده از روش تلفیقی آزمون و خطا و فرایند تحلیل شبکه‌ای فازی. سیاستگذاری پیشرفته اقتصادی. دوره 2. ش 4: 156 ـ 117.
صالح‌نیا، نرگس؛ دهنوی، جلال؛ حق‌نژاد، امین (1389). نقش فرهنگ در توسعه اقتصادی. ماهنامه مهندسی فرهنگی. س چهارم. ش 43 و 44: 79 ـ 66.
کرمی، غلامرضا؛ قیومی، زهره؛ ابراهیمی­کردلر، علی (1393). ارزیابی شاخص افشای مسئولیت‌پذیری اجتماعی و بررسی ارتباط این شاخص با عملکرد مالی بانکها در ایران (تحت رویکرد اسلامی). مدیریت اسلامی. س 22. ش 2: 149 ـ 131.
محمدی، مسلم (1389). گونه‌شناسی اخلاق پژوهی مهدوی در کلام رضوی. نشریه انتظار موعود. ش 33: 128 ـ 113.
هادوی‌نیا، علی‌اصغر؛ انصاری‌فرد، سیمه (1395). اخلاق تجاری با رویکرد اسلامی. اقتصاد و بانکداری اسلامی. ش 17: 238 ـ 213.