هدایت و رهبری از دیدگاه قرآن و راهبردهای آن

نویسنده

دانشیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

این مقاله با هدف تبیین هدایت، رهبری و راهبردهای شکوفا­سازی نهاده­های ذاتی انسان از دید قرآن نوشته شده و روش تحقیق آن کیفی است که از طریق روش تحلیل مضمون با محوریت آیات قرآن کریم انجام شده است. حاصل پژوهش بیان می­کند که تمام نیازهای رشد و کمال انسان در نهاد انسان نگاشته شده است و تنها هدایت الهی می‌تواند موجبات شکوفاسازی صحیح آنها را فراهم سازد و چون انسان، نوع واحد است تنها یک برنامه که از آن به دین اسلام یاد می‌شود، می‌تواند انسان را بدرستی به مقصد مطلوب در تراز فطرت هدایت کند. هیچ زمانی خالی از امام و هادی الهی نبوده است و هر کدام به تناسب وضعیت زمانی و مکانی، هدایت مردم را به عهده گرفته‌اند که از آن به شریعت یاد می‌شود تا به مقتضای زمان و مکان با راهبردهای متفاوت مانند راهبرد ابراهیمی، راهبرد موسوی و راهبرد عیسوی به روشنگری مردم بپردازند تا راهبرد محمدی برای همه انسانها تا روز قیامت معرفی شد و صیانت آن از تحریف لفظی و معنوی را خدا بر عهده گرفت و این نتیجه کلی به دست آمد که تمام مشکلات انسانها به عدم پایبندی آنان به شیوه‌ها و روشهای پیامبران در مقابل راهبرد و شیوه شیاطین بر می‌گردد. راهبرد اساسی او برای رهایی از این مشکلات شناخت حقیقی جایگاه و مراتب انسان و پایبندی نسبت به آموزه‌های دینی تحت قیومیت و رهبری رهبر الهی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Guidance and Leadership And Their Strategies in the Holy Quran

نویسنده [English]

  • Mohammad Bagher Babaei
Associate professor at Imam Hussein Comprehensive University
چکیده [English]

This paper is aimed at explaining guidance, leadership and the flourishing strategies of the inner features bestowed to man from the viewpoint of the Holy Qur'an. This is a qualitative research carried out through thematic analysis focusing on the Quranic verses. The result indicate that all the instruments for human growth and perfection are inherent in human nature and only divine guidance can make them achieve true prosperity. As human beings are unique, the only program that can direct a person to a desirable destination at the level of his nature, is the religion of Islam. No absence has ever taken place regarding divine Imams and leaders. They have led people according to the time and situation they used to live in. This program for guidance is called “Shariah”. Based on time and situation, different Shariahs with different strategies such as those of Abraham, Moses, and Jesus, were employed to instruct people. Then the strategy of Mohammad (PBUH) was introduce for all human beings until the Day of Judgment. It has been protected by God from verbal and contextual distortion. The general result of the research indicated that all human problems are due to lack of adherence to the methods introduced by prophets against satanic ways. The main Quranic strategy to get rid of these problems is to recognize the true status of human beings and to adhere to religious teachings under the rule and guidance of the divine leader.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qur'anic guidance
  • strategy
  • leader
  • management
  • leadership

مراجع

قرآن
نهج البلاغه، صبحی الصالح(1395). قم: انتشارات الهجره ایران.
ابن­بابویه، محمدبن­على (1413). من لا یحضره الفقیه. چ دوم. قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه.
ابن­خلدون­عبدون­الرحمن­بن­محمد (1363). مقدمه ابن­خلدون. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
ابن­شعبه حرانى، حسن­بن­على (1363).تحف العقول. چ دوم. قم: انتشارات آل علی علیه السلام.
امام خامنه‌ای، سید علی (1380). انسان 250 ساله. تهران: انتشارات صهبا.
امام خامنه‌ای، سید علی (1392). نرم افزار حدیث ولایت، لوح فشرده محموعه رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی. تهران: مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی.
بابائی، محمدباقر (1384). رمز موفقیت در تحقیق. چ دوم. تهران: انتشارات فکر بکر.
بابائی، محمدباقر (1385). مبانی استراتژی فرهنگی. تهران: دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام.
بابائی، محمدباقر (1394). سبک فرماندهی در فرهنگ علوی. تهران: دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام.
بابائی، محمدباقر (1396). راهبرد حصار فرهنگی در تقابل با جریان نفوذ از منظر قرآن. فصلنامه سیاست دفاعی.    س بیست و پنجم. ش ۹۸: 161 تا 186.
بحرانى، هاشم­بن­سلیمان (1416).‏ البرهان فى تفسیر القرآن‏. ‏تهران: ناشر بنیاد بعثت.
بهبهانى، وحید؛ محمدباقربن­محمداکمل (1426). حاشیة الوافی. قم: ناشر مؤسسة العلامة المجدّد الوحید البهبهانی‏.
پیروز، علی­آقا (1390). رهبری در مدیریت اسلامی.  فصلنامه اسلام و پژوهشهای مدیریتی. ش 3 : 91 تا 116.
خزازرازى، على­بن­محمد (1401). کفایة الأثر فی النصّ على الأئمة الإثنی عشر. قم: انتشارات بیدار.
سبحانی، جعفر (1383). منشور جاوید قرآن. قم: انتشارات مؤسسه امام صادق علیه السلام.
عبدالملک­ابن­هشام (1375). السیره النبویه. ترجمه هاشم رسولی. تهران: انتشارات کتابچی.
سیوطى، عبدالرحمن­بن­ابى‏بکر (1404)‏. الدر المنثور فى تفسیر المأثور. قم: ناشر کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى
صدرالمتألهین­شیرازى، محمدبن­ابراهیم (1365). حکمه المتعالیه. تهران: مصطفوی.
صدرالمتألهین­شیرازى، محمدبن­ابراهیم (1383). شرح أصول الکافی. تهران: ناشر وزارت فرهنگ و آموزش عالی. مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
صدرالمتألهین­شیرازى، محمدبن­ابراهیم (1376). تفسیر القران الکریم. قم: انتشارات مصطفوی.
طباطبائی، محمدحسین (1363). تفسیر المیزان. قم: انتشارات اسماعیلیان.
طباطبائی، محمدحسین (1362). نهایه الحکمه. قم: مؤسسه نشر اسلامی.
طبرسى، احمدبن­على (1403). الإحتجاج على أهل اللجاج. مشهد: انتشارات دارالنعمان.
طبرسى، فضل­بن­حسن (1360)‏. مجمع البیان فى تفسیر القرآن. تهران: ‏انتشارات فراهانى.
طوسى، محمدبن­الحسن (1411). الغیبة للحجة. قم: مؤسسه تحقیقات و نظر معارف اهل بیت علیهم‌السلام.
طوسى، محمدبن­حسن (بی‌تا). ‏التبیان فى تفسیر القرآن.‏ ‏بیروت:‏ دار احیاء التراث العربى.
الغنیم، یوسف عبدالله (۱۹۸۵). شعراء المعلقات. بیروت: دار المشرق العربی.
کلینی، ­ابی­جعفرمحمدبن­یعقوب­بن­اسحاق (1365). شرح اصول کافی. تهران: انتشارات دفتر نشر فرهنگ اهل‌البیت علیهم‌السلام.
گری، یوکل (1382). مدیریت و رهبری در سازمانها. ترجمه محمد ازگلی و قاسم قنبری. تهران: دانشگاه امام حسین علیه‌السلام.
محمدزاده، محمدرضا (1395). رهبری استراتژیک در قرآن کریم. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
مجلسى، محمدباقر (1403). بحار الأنوار. چ دوم. بیروت: مؤسسه الوفاء.
مطهری، مرتضی (1362). انسان در قرآن. تهران: انتشارات صدرا.
المظفر، محمدرضا (1400). المنطق. قم: انتشارات فیروزآبادی.
مفید، محمدبن­محمد (1413). الإرشاد فی معرفة حجج‌الله على العباد. قم: الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
میبدى، احمدبن­محمد (1371). کشف الأسرار و عدة الأبرار. ‏تهران: انتشارات امیر کبیر.
نی­نوس، ­برت (1377). رهبری بصیر. ترجمه محمد ازگلی و برزو فرهی. تهران: دانشگاه امام حسن علیه‌السلام.
هاشمى­خویى، میرزا ­حبیب­الله (1400). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة. چ چهارم. تهران: مکتبة الاسلامیة.
هیکل، محمدحسین (بی­تا). حیات محمد(ص). مصر: انتشارات دارالکتب.
مدیریت اسلامی
دوره 26، شماره 1 - شماره پیاپی 1
842
فروردین 1397
صفحه 61-105

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 28 فروردین 1397
  • تاریخ بازنگری: 31 تیر 1398
  • تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار