بررسی عوامل مؤثر بر فرهنگ خودکنترلی با رویکرد اسلامی در یک دانشگاه نظامی

نویسندگان

دانشگاه جامع امام حسین ع

چکیده

هدف این پژوهش بررسی شاخصهای تأثیرگذار بر فرهنگ خودکنترلی با رویکرد اسلامی در یک دانشگاه نظامی و دسته‌بندی‌ای از شاخصهای مورد نظر تحت عنوان عوامل کلی‌تر و اولویت‌بندی آنها به منظور تعیین عوامل با تأثیرگذاری بیشتر بوده است. جامعه آماری این پژوهش، یک دانشگاه نظامی است که در این پژوهش دانشکده‌های علوم انسانیِ آن به دلیل آشنایی با موضوعات فرهنگ و خودکنترلی به عنوان سازمان مورد مطالعه انتخاب شد. هم­چنین به دلیل دسترسی و محدودبودن افراد جامعه از تمامی افراد به حجم 80 نفر به صورت سرشماری تحقیق به عمل آمد و از پرسشنامه برای جمع‌آوری نظر جامعه آماری در تحقیق استفاده گردید. برای تحلیل داده‌های پرسشنامه از روش تحلیل عاملی اکتشافی، عامل ضریب تغییرات و از ابزار SPSS بهره گرفته شده است. با توجه به یافته‌های تحقیق، شاخصها در چهار دسته (عامل) قرار گرفت. در نهایت مشخص شد ایجاد انگیزش از طریق تلفیق هدفهای فرد و سازمان دارای بالاترین اولویت بوده است. یافته‌های این مطالعه، نشان از بلوغ معنوی سازمان مورد تحقیق دارد به‌دلیل اینکه نیازهای معنوی و خودشکوفایی مورد توجه زیادی در سازمان قرار گرفته است. اولویت زیاد عوامل مدیریتی در این تحقیق حاکی از ضرورت توجه بیش از پیش مدیران به این عوامل است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Appraisal of Factors Affecting Self-controlCulture through an Islamic Approach in a Military University

نویسندگان [English]

  • Muhammad Reza Zeinali
  • Yaser Ghaseminezhad
Researcher at Imam Hussein Comprehensive University
چکیده [English]

This research is intended to investigate factors affecting self-control culture through an Islamic approach in a military university. The identified indicators will be classified under more general topics. They will be prioritized according to their effectiveness. The research population contains all of the 80 members of the faculty of humanities in a military university whose members are more familiar with culture and self-control. They filled in the questionnaires to offer their ideas. Explorative factor analysis, coefficient of variance parameter, and SPSS were employed for data analysis. Considering the research findings, indicators were categorized intofour groups (factors). It was finally found out that motivating the subjectsby combining individual and organizational goals gained the first priority. The results indicated thatthis organization gained a high spiritual maturity, because the spiritual needs and self-actualization were considered highly in the organization. High priority of managerial factors indicate that mangers must pay attention to these factors more than before.

کلیدواژه‌ها [English]

  • culture
  • self-control
  • military university
  • Islamic
  1. قرآن کریم.
  2. نهج‌البلاغه. سید رضی، محمد (1380). ترجمه محمد دشتی. چ ششم. قم: انتشارات مشهور.
  3. آقا پیروز، علی و دیگران (1392). مدیریت در اسلام. ویرایش سوم. قم: پ‍ژوه‍ش‍ک‍ده‌ ح‍وزه‌ و دان‍ش‍گ‍اه.
  4. ابطحی، سید حسین؛ خیراندیش، مهدی (1388). نگرشی ارزشی از مفهوم خودکنترلی در سازمان. کیهان فرهنگی. س26. ش276 و 277: 138.
  5. احمدی، علی‌‌اکبر؛ فاضلی کبریا، حامد؛ فقیه، مهدی (1392). طراحی مدل مفهومی عمومی شاخص‌ها و مؤلفه‌های برنامه‌ریزی نیروی انسانی مبتنی بر شایستگی‌ها. فصلنامه راهبرد. س22. ش66: 151 و 155.
  6. احمدی، علی‌‌اکبر؛ درویش، حسن؛ سبحانی‌فر، محمدجواد؛ فاضلی کبریا، حامد (1393). طراحی الگوی برنامه‌ریزی منابع انسانی بر اساس شایستگی مبتنی بر آموزه‌های نهج‌البلاغه. بهبود مدیریت. س8. ش24: 144.
  7. اردلان، محمدرضا؛ بهشتی‌راد، رقیه؛ سلطان‌زاده، وحید (1393). اثر رهبری امنیت‌مدار بر کاهش رفتارهای تلافی‌جویانه با نقش میانجی وجدان‌کاری. پژوهش‌های رهبری و مدیریت‌آموزشی. س1. ش3: 56.
  8. اسدی، اصغر؛ سفیدگران، بهارک؛ قلی‌پور، آرین (1392). نقش فرهنگ در شکل‌گیری نوروتیک سازمانی. علوم مدیریت ایران. س 8. ش 29: 5.
  9. اصغری، محمود (1392). دین، وجدان کاری و رابطه آن با سبک زندگی. پژوهش‌های اجتماعی اسلامی. س19. ش97:‌69.
  10. مجلسی، محمدباقر (1403). بحارالانوار. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
  11. الوانی، مهدی (1385)، مدیریت عمومی. چ 45. ویراست 3. تهران: نی.
  12. بخشعلی‌زاده، شهرناز؛ پاشا، عین‌الله؛ رستگار، آرش (۱۳۹۱). آمار و مدل‌سازی. شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
  13. پورعزت، علی (1390). ادارۀ سالم به روایت نهج‌البلاغه. فصلنامه النهج. س9. ش31: 73-76.
  14. تابان، محمد و همکاران (1391). رابطۀ هوش معنوی و خودکنترلی میان دانشجویان دانشگاه‌های تهران و شهید بهشتی. فرهنگ در دانشگاه اسلامی. س2. ش4: 675.
  15. حمیدی فراهانی، همایون؛ کاوسی، اسماعیل؛ قهرمانپور، داریوش (1392). مهندسی فرهنگ در سازمان‌های دولتی کشور در عصر جهانی‌شدن. فصلنامه مطالعات راهبردی جهانی. س4. ش10: 60: 63 و 64.
  16. خارستانی، اسماعیل؛ سیفی، فاطمه (1394). نقش انضباط و وجدان کاری در پیشرفت و توسعۀ جامعه بر مبنای فرهنگ و آموزه‌های اسلامی. پژوهش‌های اجتماعی اسلامی. س21. ش104: 137.
  17. خاکپور، حسین؛ حسین‌پور، ولی‌الله؛ نیکونژاد، زهرا (1393). کارکردهای تربیتی خودکنترلی و نقش آن در سلامت روان از دیدگاه قرآن و روایات. فصلنامه تاریخ پزشکی. س6. ش21: 151.
  18. خسروپناه، عبدالحسین (1392). ترابط عقل و دین و تأثیر آن بر فرهنگ اسلامی. راهبرد فرهنگ. س6. ش23: 34 و 35.
  19. دانایی‌فرد، حسن؛ زنگویی‌نژاد، ابوذر (1390). تئوری شایسته‌سالاری مدیریتی بر مبنای استراتژی داده بنیاد: برداشتی از نهج‌البلاغه. راهبردهای بازرگانی. س18. ش47: 245.
  20. دریساوی، سمیه؛ فقیهی، علینقی (1392). بررسی عوامل ضعف خودکنترلی از منظر قرآن کریم. معرفت اخلاقی. س4. ش1: 76 و 77.
  21. درودی، مجتبی (1393). امام خمینی (قدس‌سره) و بررسی سبک رهبری ضابطه گرایانه. اسلام و پژوهش‌های مدیریتی. س3. ش8: 57.
  22. ذوالفقار زاده، محمدمهدی؛ امیری، علی‌نقی؛ زارعی متین، حسن (1390). کشف «فرهنگ‌دانشگاه»: واکاوی نظری و گونه‌شناختی مطالعات فرهنگ ‌سازمانی. اندیشه مدیریت راهبردی. س3. ش9: 45.
  23. رحیمی، محمدرضا (1390). شایسته‌سالاری و راهبردهای آن در رویکرد اسلامی. اسلام و پژوهش‌های مدیریتی. س1. ش3: 31-44.
  24. رشید، غلامعلی؛ پاشایی‌هولاسو، امین (1391). ارائه مدلی مبتنی بر مدیریت دانش جهت ترویج فرهنگ دفاع مقدس. پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی. س2. ش6: 216.
  25. رضایی‌زاده، محمود (1388). بررسی تطبیقی خود مدیریتی حضرت امام خمینی (ره) و مدیران نظام اداری جمهوری اسلامی ایران. تهران: عروج.
  26. زارع، حمید (1384). الگویی از خودکنترلی در فرهنگ اسلامی. روش‌شناسی علوم انسانی. س11.ش45: 51.
  27. سالار، روح اله؛ نوری، احمد (1392). شایسته‌سالاری در مدیریت و فرماندهی انتظامی با نگاه به مبانی نظری اسلام. بصیرت و تربیت اسلامی. س10. ش27: 83.
  28. سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازی، الهه (1385). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. چ پنجم. تهران: نشر آگاه.
  29. سجادی، سید علی (1385). خودکنترلی در نظام کنترل و نظارت اسلامی. معارف اسلامی و حقوق، س6، ش23: 12 و 13.
  30. سلطانی، محمدرضا (1390). بررسی چگونگی تعامل فرهنگ ‌سازمانی با نظام‌های آموزش. تربیت و توسعه منابع انسانی، توسعه انسانی پلیس. س8. ش38: 116.
  31. سلطانی، محمدرضا؛ فرهی، علی؛ سنجقی، محمدابراهیم (1393). فرهنگ سازمانی «کرامت انسانی» تأملی بر فرهنگ نظام اداری ج.ا.ا.. مطالعات رفتار سازمانی. س3. ش10: 116 ـ 88.
  32. سنجقی، محمد ابراهیم؛ اخوان، پیمان؛ اجاقی، حامد (1392). طراحی مدل تعاملی گونه‌های فرهنگ‌سازمانی و فرایندهای مدیریت دانش. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی. س5. ش17: 25.
  33. کریپندورف، کلوس (1386). تحلیل محتوای مبانى روش‌شناسى. چ سوم. ترجمة هوشنگ نایبى. تهران: نشر نى.
  34. علیوردی ‌نیا، اکبر؛ معمار، رحمت‌الله؛ نصرت زهی، سیمین (1394). بررسی تجربی رابطه دینداری، خودکنترلی و رفتار انحرافی. راهبرد اجتماعی فرهنگی. س4. ش16: 17.
  35. فرهی بوزنجانی، برزو و همکاران (1392). طراحی و تبیین مدل شناخت، سنجش و مدیریت فرهنگ‌ سازمانی (یکی از نهادهای انقلاب اسلامی). راهبرد فرهنگ. س6. ش21: 122 و 123.
  36. قدمی، محسن؛ علی‌نیای‌ لاکانی، پریسا (1394). بررسی رابطه فرهنگ سازمانی با استراتژی با استفاده از مدل گلوب. مدیریت توسعه و تحول. ش 22: 30.
  37. قدسی، علی‌محمد؛ قائمی، مرتضی (1393). بررسی تطبیقی سبک‌های فرزندپروری با سبک فرزندپروری امام علی‌(ع). پژوهشنامه نهج‌البلاغه. س2. ش8: 2.
  38. قربانی‌زاده، وجه‌اله؛ الوانی، مهدی؛ علی‌اصغرزاده ‌رومیانی، حسین (1394). تحلیل محتوای متون سبک مدیریت جهادی. مطالعات مدیریت انتظامی. س10. ش38: 221.
  39. قزی، رضا (1394). فرهنگ مطلوب در سازمان (بررسی مؤلفه‌های فرهنگ ‌سازمانی مطلوب). مدیریت در اسلام. س10.ش28: 92 و 93.
  40. کرمی، محمدتقی؛ علم الهدی، سید عبدالرسول (1394). ارتباط عفیفانه به‌مثابه نظریه‌ای فرهنگی ـ ارتباطی. معرفت فرهنگ اجتماعی. س6. ش23: 27.
  41. مجموعه بیانات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی). قابل‌دسترسی در تارنماهای www.leader.ir و www.khamenei.ir.
  42. مردانی‌ نوکنده، محمدحسین؛ شفیع‌تبار ‌سماکوش، نوروز (1390). چیستی و ماهیت نظارت در متون دینی و فرهنگ اسلامی. مهندسی فرهنگی. س6. ش 59 و 60: ‌47 و 48.
  43. مروتی، سهراب، فتاحی، امیر؛ جوشن، آمنه (1392). شاخص‌ها و چشم‌انداز دانشگاه مردم‌سالار در قرآن و حدیث. فصلنامه حسنا، س5. ش16: 29.
  44. مساعد، علی؛ منطقی، محسن (1391). ارتباطات درون فردی از منظر اسلام. اسلام و پژوهش‌های مدیریتی. س1. ش: 106 و 107.
  45. م‍ک‍ارم‌ش‍ی‍رازی، ناصر (1381). پی‍ام‌ ق‍رآن‌ دوره‌ دوم‌ اخ‍لاق‌ در ق‍رآن. ق‍م: انتشارات امام علی‌بن ابی طالب (ع).
  46. موسوی خمینی (ره)، روح الله (1378)، صحیفه نور، ج16. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) .
  47. مهرگانفر، محمود؛ سادین، حسن (1389). الگوی خودکنترلی در شرکت‌های‌تولیدی. ماهنامه کنترل کیفیت. س6. ش40: 62.
  48. نجات‌بخش اصفهانی، علی؛ مطهری، عبدالهادی (1392). بررسی نظارت با تأکید بر خودکنترلی جهت ارتقای سلامت اداری در ایران اسلامی. اسلام و پژوهش‌های مدیریتی. س3. ش۷: 46.
  49. هادوی‌نژاد، مصطفی، نقی‌پورفر، ولی‌الله؛ دانایی‌فرد، حسن (1390)، پیش‌فرض‌ها و ارزش‌های فرهنگ‌سازمانی اسلامی: پژوهشی در چهارچوب مدل فرهنگ ‌سازمانی شاین. دانشور رفتار مدیریت و پیشرفت. س18. ش47: 99.
  50. هولستی، آل .آر. (1373). تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی. ترجمه نادر سالار زاده امیری. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
  51. هومن، حیدرعلی (1387). مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل. تهران: سمت.