شناسایی مؤلفه های سازمانهای فضیلت و جهادی (مورد پژوهش: کمیته انقلاب اسلامی و جهاد سازندگی)

نویسندگان

1 استاد دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار دانشگاه امام صادق علیه السلام

3 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری خط مشی گذاری و پژوهشگر دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام

چکیده

در جریان انقلاب اسلامی و تحولات آن نهادهای جدیدی شکل گرفت که با سازمانهای مرسوم تفاوتهای اساسی داشت. مطالعه این نهادها کم و بیش از دیدگاه­های متفاوت از جمله مدیریت جهادی مورد توجه قرار گرفته است. از دید اخلاق فضیلت نیز می‌توان این نهادها را مورد بررسی قرار داد. اخلاق فضیلت یکی از مهمترین نظریه‌های اخلاقی است که در حوزه‌های گوناگون از جمله مدیریت در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است؛ لذا از این نظریه می‌توان در حوزه مدیریت و سازمان استفاده، و به سمت سازمانهای فضیلت‌محور حرکت کرد. انقلاب‌ اسلامی زمینه شکل‌گیری سازمانهای فضیلت‌محور را ایجاد نمود. در این پژوهش سعی شد سازمان فضیلت‌محور، مؤلفه‌ها و ویژگیهای آنها در انقلاب اسلامی با توجه به دو نهاد انقلاب اسلامی جهاد ‌سازندگی و کمیته ‌انقلاب ‌اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. روش این پژوهش، کیفی است که از طریق مصاحبه با فعالان این دو نهاد انجام شده است که این مصاحبه‌ها بر اساس تحلیل مضمون (تماتیک) مورد تحلیل قرار گرفته ­است. در نهایت، مؤلفه‌های سازمان فضیلت‌محور که شامل فضیلتهای همرشدی، تقوای سازمانی، اخوت سازمانی، حکمت، ایثار همه‌گیر، شجاعت، اخلاص، مجاهدت مستمر، اسوگی مدیر و انعطاف پذیری است، ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying Components of Virtue-Based and Jihadic Organizations in the Islamic Revolution

نویسندگان [English]

  • Hassan Danaee fard 1
  • Mesbaholhoda Bagheri Kani 2
  • Said Hejazifar 3
1 professor at Tarbiat Modarres University
2 Assistant professor at Imam Sadegh University
3 PhD candidate at Policymaking, Imam Hussein Comprehensive University
چکیده [English]

Virtue ethics is a type of ethical theory which has been considered in different fields, especially in management. It can be employed in the field of management and organization to move towards virtue-based organizations. The Islamic revolution paved the way for the emergence of virtue-based organizations. This research is intended to identify two virtue-based institutions, Jihad Sazandegui and Islamic Revolutionary Committee as well as their components. The data of this qualitative research are collected by interviews with active experts in these institutions. The interviews are analyzed through thematic analysis. The results pointed out the following components for virtue-based organizations: organizational piety, organizational brotherhood, wisdom, general sacrifice, braveness, constant struggle, managers’ flexibility.

کلیدواژه‌ها [English]

  • virtue
  • virtue-based organizations
  • the Islamic Revolution
  • Islamic Revolution Committee
  • Jihad Sazandegui
  • Islamic Management
قرآن کریم.
آذرنوش، آذرتاش (1384). فرهنگ معاصر عربی فارسی. چ ششم. تهران: نشرنی.
آریان پور کاشانی، عباس (1368). فرهنگ دانشگاهی انگلیسی فارسی. چ هشتم. تهران: سپهر.
انصاری رنانی، قاسم؛ نجفی، غلامعلی (1380). اخلاق مدیریت. مجموعه مقالات اولین همایش مدیریت اسلامی. تهران: مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی.
بندر ریگی، محمد (1362). فرهنگ عربی به فارسی. چ چهارم. تهران: اسلامی.
پینکافس، ادموند (1382). از مسأله محوری تا فضیلت گرایی. ترجمه حمید رضا حسنی و مهدی علیپور. تهران: نشرمعارف.
حجازی فر، سعید (1391). بازپردازی مفهوم سازمان فضیلت محور در انقلاب اسلامی. پایان نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه امام صادق(ع)
خزاعی، زهرا (1389). اخلاق فضیلت. تهران: انتشارات حکمت.
خزاعی، زهرا (1380). اخلاق فضیلت مدار. مجله نامه مفید. ش28: 41 تا 64.
دیلمی، احمد؛ آذربایجانی، مسعود (1389). اخلاق اسلامی. چ شصت و ششم. تهران: دفتر نشر معارف.
شعاری نژاد، علی اکبر (1364). فرهنگ علوم رفتاری. تهران: امیر کبیر.
شمشیری، بابک؛ دوستداری، اعظم (1389). تبیین دیدگاههای اخلاقی شهید مطهری و استنتاج دلالتهای تربیتی آن. مطالعات اسلامی در علوم رفتاری. س1. ش 2: 13 تا 44.
صادقی، مرضیه (1381). جایگاه فضیلت عدالت در نظام آکوئیناس. نامه مفید. ش30: 49 تا 56.
صادقی، مرضیه (1384). اخلاق فضیلت مدار در دیدگاه مرحوم نراقی و امام خمینی(ره). مجله مشکوةالنور. ش 30و31: 12 تا 32.
طباطبایی، سید مصطفی (1366). فرهنگ نوین عربی فارسی. چ هفتم. تهران: اسلامیه.
عابدی جعفری، حسن و همکاران (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. دو فصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی. س5. ش2: 151 تا 198.
علمی سولا، محمدکاظم؛ فرخ زادگان صفی آباد، مهین (1390). بررسی تطبیقی فضیلت از دیدگاه کانت و فارابی. الهیات تطبیقی. س2. ش5: 109 تا130.
عمید، حسن (1361). فرهنگ فارسی. چ بیستم. تهران: سپهر.
کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق (1407 ق). الکافی. چ چهارم. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
کوفى اهوازى، حسین بن سعید (1402ق ). الزهد. چ دوم. قم: المطبعة العلمیة. 
گلستانی، سید هاشم ؛ یوسفی، علیرضا؛ رضاییان، فیروز (1387). غزالی و اخلاق فضیلت دینی. دانش و پژوهش در علوم تربیتی و برنامه­ریزی. ش20: 1 تا20.
گواهی، عبدالرحیم (1374). واژه نامه ادیان. تهران: نشر فرهنگ اسلامی.
مصباح یزدی، محمد تقی (1382). فلسفه اخلاق. تهران: چاپ و نشر بین الملل.
مطهری، مرتضی (1385). فلسفه اخلاق. تهران: انتشارات صدرا.
نحوی، سید محمد (1368). فرهنگ وام واژه های عربی. تهران: نشراسلامی.
یاریان، مجید؛ حسام، مهدی (1390). نقش اختیار در تحقق فضائل اخلاقی. مطالعات اسلامی در تعلیم و تربیت. س2. ش3: 195 تا 218.
یوسفی، حیات الله (1388). آرمان عدالت و دولت دینی (نظریه فارابی). معرفت. س18. ش142: 93 تا 116.