اصول مدیریت بر اساس الگوی اسلامی ـ ایرانی با تکیه بر نظریات خواجه نظام الملک طوسی

نویسندگان

علوم پزشکی اصفهان

چکیده

 در طول قرون متمادی بسیاری از فرهیختگان، ادیبان و دانشمندان در رأس امور مملکت قرار داشتند و آثاری در قالب پند و اندرز به صورت بیان داستانها، حکایات، نقل گفتار بزرگان، ضرب المثلها و... به وجود آوردند. این پژوهش، متن پژوهی از نوع تحلیل محتواست که در آن متن اصلی، کتاب سیاستنامه خواجه نظام الملک طوسی است. برای تحلیل محتوا پژوهشگران ابتدا مطالب کتاب را بدقت مطالعه، و هر موضوع جدید را با یک کد علامت گذاری کردند. در مرحله بعد کدگذاری تقلیلی صورت گرفت. برای بررسی روایی و اعتبار، این مراحل توسط یک پژوهشگر دیگر نیز انجام شد و نتیجه نهایی از ترکیب هر دو نظر به دست آمد. در این مقاله سعی شده است بر اساس نظریات خواجه نظام الملک طوسی، که مدت سی سال در مقام وزارت عهده دار امور کشور بوده است به گوشه­ای از سخنان بزرگان در زمینه شیوه­های مدیریتی با تأکید بر انصاف و داد و تکریم ارباب رجوع اشاره شود. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Management Principles Based on the Islamic-Iranian Model laid on KhawjaNizam al-Mulk Tusi’s Ideas

نویسندگان [English]

  • Mansooreh Moeini
  • Akbar Kolahdoozan
  • Masood Ferdosi
  • Sorayya Asadi
Associate Professor, Isfahan University of Medical Sciences
چکیده [English]

During the history lots of the learned, literary men, and scholars held foremost positions of the country who created works in the forms of advice through stories, narratives, narrating nobles’ sayings, proverbs, and … . The research is a research of texts based on content analysis in which the Siasatnameh of KhawjaNizam al-MulkTusi is the main text. To do content analysis, firstly, the researchers studied the content of the book carefully and marked any new subject with a code. In the next stage, decreasing code setting was performed. To consider the validity of the research the same stages were fulfilled by another researcher and the final result was attained by merging the two views. In the article, it has been tried to refer to KhawjaNizam al-MulkTusi’s views, who has been in charge of ministry position to execute the affairs of the country for thirty years, and to refer to parts of the nobles’ sayings in managerial styles which emphasize on justice, fairness, and on honoring the people who refer to the governmental departments as arbabroju.    

کلیدواژه‌ها [English]

  • Management Principles and the Siasatnameh
  • KhawjaNizam al-Mulk and Management, Justice Orientation and Honoring the Arbabroju
  • Islamic Management and Persian Literature
  1. قرآن مجید.
  2. افجه‌ای، علی اکبر (1364). مدیریت اسلامی. تهران: جهاد دانشگاهی.
  3. بابا صفری، علی اصغر؛ کلاهدوزان، اکبر؛ معینی، منصوره (1393). بر بلندای سخن. اصفهان: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
  4. جوادی، غلامرضا (1380). مدیریت در ایران باستان. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات.
  5. دورانت، ویل (1367). تاریخ تمدن. ج اول. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
  6. دوست خواه، جلیل (1375). اوستا. تهران: انتشارات مروارید.
  7. رشیدپور، عبدالمجید (1365). دیباچه‌ای بر مدیریت اسلامی. مؤسسه دین و دانش.
  8. سعدی، مشرف الدین (1365). کلیات. به اهتمام محمد علی فروغی. تهران: انتشارات امیر کبیر.
  9. شفریتز، جی. ام؛ جی. استیون اوت (1387). تئوریهای سازمان و اسطوره‌ها. ترجمه علی پارساییان. انتشارات ترمه.
  10. صفا، ذبیح الله (1363). گنجینه سخن. تهران: انتشارات امیرکبیر.
  11. صفا، ذبیح الله (1378). تاریخ ادبیات ایران. ج دوم. تهران: انتشارات فردوسی.
  12. فایضی، علی (1375). کاربرد اصول مدیریت در جوامع با جهت گیری اسلامی. نشر فطرت.
  13. معینی، منصوره (1392). شکوه نگاه. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  14. نظام الملک طوسی، حسین (1364). سیاست نامه. به اهتمام هیوبرت دارک. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
  15. یوسفی، محمد رضا؛ کلاهدوزان، اکبر (1393). برگزیده تاریخ ادبیات ایران. اصفهان: راه کمال با همکاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
  16. Fayol,Henri (1916). General and Industrial Management. Trans. Constance Storrs (London: Pitman Publishing. Ltd.1949) 19-42. (Original work published 1916).
  17. Follett. M.P. (1926). The giving of order. In H.C. Metcalf (Ed.). Scientific Foundations of business administration. Baltimore. MD: Williams and Wilkins. 1926.
  18. Maslow. A. H. (1943). conflict frustration and the theory of threat. J. Abraham. L (soc.) Psychol. 1943. 38 81-86.
  19. Murry Mcgregor (1975). Douglas.From the human side of Enterprise. management Review. November 1957. copy right 1957 by the American Management Association New york (Reprinted by permission of the publisher)