تبیین الگوی راهبردی سرمایه ‌اجتماعی مبتنی بر دیدگاه شهید حاج قاسم سلیمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی (استراتژیک)، دانشگاه قم، ددانشکده علوم اقتصادی و اداری،گروه مدیریت بازرگانی، قم، ایران

2 گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

3 گروه مدیریت، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

شهید حاج قاسم سلیمانی به‌عنوان یک شخصیت راهبردی و فراملی، هم خودش سرمایه اجتماعی محسوب می‌شود و هم سرمایه اجتماعی را در دفاع مقدس و پس از آن رهبری و مدیریت نموده است، ازاین‌رو دیدگاه-های ارزشمندی در خصوص سرمایه اجتماعی دارد. بنابراین هدف اصلی در این پژوهش تبیین الگوی راهبردی سرمایه اجتماعی از دیدگاه ایشان می‌باشد. تعداد 60 عدد از اسناد برجای‌مانده و در دسترس از ایشان شامل سخنرانی‌ها، جلسات و وصیت‌نامه ایشان کدگذاری شد و با استفاده از روش نظریه‌پردازی داده بنیاد، الگوی موردنظر تدوین گردید. در شرایط علّی مفاهیمی مانند جوان‌گرایی، امیدواری به خداوند، تکریم خانواده شهدا و... و در شرایط مداخله‌گر مفاهیمی همچون تبلیغات منفی دشمن، تهاجم فرهنگی، روحیه الهی و معنوی مدیران و ... در شکل‌گیری یا عدم شکل‌گیری سرمایه اجتماعی تأثیرگذار هستند. شرایطی از قبیل فضای حاکم بر حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها، معنویت حاکم در جامعه و اهمیت خانواده در جوامع ایرانی اسلامی می‌تواند زمینه ایجاد و پرورش سرمایه اجتماعی را فراهم سازد. پدیده محوری، حضور داوطلبانه در صحنه‌های مختلف است. راهبردهای سرمایه اجتماعی به دو دسته راهبردهای ذهنی و عینی تقسیم می‌شوند و با توجه تعداد زیاد راهبردهای استخراج شده می‌توان گفت نگاه شهید سلیمانی به مقوله سرمایه اجتماعی یک نگاه راهبردی است که به‌کارگیری این راهبردها پیامدهایی همچون امنیت، صدور انقلاب اسلامی به دنیا، استقلال در همه سطوح، انسجام و همبستگی، یکرنگی در جامعه و رسیدن به کمال را به دنبال دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Explanation the strategic social capital model based on the point of view of martyr Haj Qassem Soleimani

نویسندگان [English]

  • Ghasem Esmaeili 1
  • Ali Abedini 2
  • Mahdi Mohammadi Nasab 3
1 Master of Business Administration (Strategic), Qom University, Faculty of Economic and Administrative Sciences, Department of Business Management, Qom, Iran
2 Ph.D Student in Strategic Management, Faculty of Management and Economics, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
3 Management Department. Economic and Adminstrative Sciences, University of Qom, Qom, Iran
چکیده [English]

Martyr Haj Qassem Soleimani, as a strategic and international personality, is considered social capital himself, and he led and managed social capital in the holy defense and after that, therefore, he has valuable views about social capital. the main goal of this research is to explain the strategic model of social capital from his point of view. 60 of his remaining and available documents, including his speeches, meetings, and wills, were coded, and using the systematic grounded theory, the model was developed. In causal conditions, concepts such as youthfulness, hope in God, honoring the families of martyrs, etc., and in intervening conditions, concepts such as negative propaganda of the enemy, cultural invasion, divine and spiritual spirit of managers, etc. in the form The formation or non-formation of social capital is influential. Conditions such as the prevailing atmosphere in seminaries and universities, the prevailing spirituality in the society, and the importance of the family in Islamic Iranian societies can provide the basis for the creation and cultivation of social capital. The central phenomenon is voluntary presence in different scenes. Social capital strategies are divided into two categories: subjective and objective strategies, considering the large number of extracted strategies, it can be said that Shahid Soleimani's view on the category of social capital is a strategic view, that the use of these strategies has consequences such as security, issuing the Islamic revolution to the world. independence at all levels, cohesion and solidarity, uniformity in society, and achieving perfection.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Capital
  • Strategic Social Capital
  • Qassem Soleimani
  • Grounded Theory
  • Islamic Management

مراجع

افسری، علی. (1391). سرمایه اجتماعی در اسلام. پژوهشهای میان رشته ای قرآن کریم، 3(1)، 101-118.
آخوندی، مجتبی. (۱۴۰۳). الگوی مدیریت پیامبر(ص) جهت حفظ و افزایش سرمایة اجتماعی جامعة نوپای صدر اسلام در مواجهه با آسیب‌های سخت و نرم اجتماعی، مجله علمی مدیریت سرمایه اجتماعی، 11(3)، 315-335.
آسا، مژگان. (1401). فرهنگ شهروندی و سرمایه اجتماعی. کنفرانس بین المللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی.
بوزان، باری (1401). مردم، دولت‌ها و هراس، ترجمه: پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
بیکر، واین (۱۳۸۲). مدیریت و سرمایه اجتماعی، ترجمه: سید مهدی الوانی و محمدرضا ربیعی، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
تریف، تری؛ کرافت، استیوارت؛ مورگان، پاتریک و جیمز، لوسی (1383). مطالعات امنیتى نوین، ترجمه: علیرضا طیب و وحید بزرگى، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
جان فیلد (1392). سرمایه اجتماعی، مترجم: غفاری رضا و رمضانی حسین، تهران: انتشارات آگاه.
حسابی، احمدعلی. (1398). بررسی عوامل موثر بر مشارکت اجتماعی (مدنی) در بین اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر با تاکید بر سرمایه اجتماعی. فصلنامه علمی پژوهشی علوم اجتماعی. 13(4)، 109-123.
خلیلی، رضا، و مهربان اینچه برون، حامد. (1400). سرمایه اجتماعی و خشونت کنشگرانه در خاورمیانه. دانش سیاسی، 17(1 (33 پیاپی) )، 59-86.
خواستار، حمزه (1388). ارایه‌ی روشی برای محاسبه‌ی پایایی مرحله‌ی کدگذاری در مصاحبه‌های پژوهشی، روش شناسی علوم انسانی، 15(58)، 161-174.
دلاور، علی و جهانتاب، محمد (1384). تحقیق راهنماى آزمون اندازه‌گیرى احساس امنیت ناجا، تهران: دفتر تحقیقات کاربردى معاونت طرح و برنامه ناجا.
ردادی, محسن و مهام, محمود. (1403). نظریه الفت؛ صورت‌بندی سرمایه اجتماعی بر اساس آموزه‌های نهج‌البلاغه.  نشریه دانش سیاسی، 20(1)، 147-170.
سیدنقوی، میرعلی (1384). شناخت سرمایه اجتماعی سازمان به عنوان مفهوم چندبعدی، مجله مقالات کنفرانس بین‌المللی مدیریت، تهران: سالن اجلاس سران.
طاهری گودرزی، حجت، و ساری، مرضیه. (1401). طراحی مدل سرمایه اجتماعی مبتنی بر مکتب شهید حاج قاسم سلیمانی. مدیریت سرمایه اجتماعی، 9(3 )، 407-433.
طلوعی اشلقی، عباس (1385). رویکرد نوین در روش‌های وزن‌دهی، کنفرانس تکنولوژی سنگاپور (IEEE).
عابدین، بهاره؛ اکبری امامی، شهناز و عباس نژاد، طیبه. (1399). طراحی مدل مفهومی ترک خدمت افراد مستعد از سازمان‌های ایران: پژوهشی اکتشافی در صنعت ICT. مدیریت منابع انسانی پایدار، 2(2)، 49-64.
عابدینی، علی؛ زارعی متین، حسن و عابدینی، حسین. (1398). تبیین الگوی سرمایه اجتماعی براساس اندیشه مقام معظم رهبری (دامت ظله). مدیریت اسلامی، 27(1)، 37-63. dor 20.1001.1.22516980.1398.27.1.3.1
عابدینی، علی؛ زارعی، حسن؛ اسداله کردنائیج، متین و عابدینی، حسین (1398). طراحی و تبیین الگوی سرمایه اجتماعی بر اساس وصایای فرماندهان شهید دفاع مقدس، فصلنامه علمی- پژوهشی انقلاب اسلامی، 9(33)، 89-112.
عارفی نهاد، عبدالله؛ عارفی نهاد، صمد؛ و حسن آبادی، مهدی. (۱۴۰۳). سرمایه اجتماعی. پنجمین کنفرانس بین المللی و هشتمین همایش ملی مدیریت، روان شناسی و علوم رفتاری.
 فلاحی، علی. (1397). سرمایه اجتماعی میانی در کشور با تاکید بر سازمان بسیج و رابطه آن با احساس امنیت در استان ها. مطالعات راهبردی بسیج, 21(80), 85-114.
قراباغی، میثم و ازگلی، محمد (1399). واکاوی سبک رهبری سردار شهید حاج قاسم سلیمانی الگوی متعالی رهبری خدمتگزار، مجله مدیریت اسلامی، 4(28)، 113-139. dor 20.1001.1.22516980.1399.28.4.5.6
کاظمی، افسانه؛ غفاری هشجین، زاهد و کشاورز شکری، عباس (1395). بررسی مؤلفه‌های جمعی فرهنگ ایثار و شهادت در خاطرات آزادگان دفاع مقدس به مثابه سرمایه اجتماعی، دو فصلنامه علمی- پژوهشی پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی، 6(14)، 139-147.
کاظمی، سعید؛ ملکان، عمران(1395). سرمایه اجتماعی و نقش آن در سازمان، دومین همایش ملی پژوهش های مدیریت و علوم انسانی در ایران،تهران.
کریمی، مصطفی (1389). بررسی نقش و تحولات سرمایه اجتماعی جامعه ایران در دوران دفاع مقدس. مجله نگین ایران، 9(35)، 69-92.
کشیشیان سیرکی، گارینه. (1400). تأثیر سرمایه اجتماعی بر امنیت ملی در دوران دفاع مقدس. فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس, 7(1), 29-54.
مبشری، محمد. (1388). سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی. پژوهشنامه سرمایه اجتماعی، 3(40)، 135-156.
محمدیان منصور، صاحبه، جعفری، محمد، و مهرگان، نادر. (1397). اندازه گیری و بررسی مقایسه ای سرمایه اجتماعی به تفکیک استان های کشور. مدیریت سرمایه اجتماعی، 5(1 )، 43-66.
مولایی، محمدمهدی؛ قاسمی، محمدهادی. (1402). آینده‌نگاری سرمایة اجتماعی ایران در افق 1410 با استفاده از روش تحلیل ساختاری مجله علمی، مدیریت سرمایه اجتماعی، 10(2)، 159-175.
مهدیه، امید (1399). ویژگی‌های رفتاری، مکتبی و دستاوردهای سردار سلیمانی. سلسله همایش‌های بین المللی گام دوم انقلاب اسلامی. 2(2)، 1-17.
نصیرپور، علیرضا؛ فرج‌زاده، علی‌اصغر و اختیاری، یونس (1394). سرمایه اجتماعی و نحوه اندازه‌گیری آن در ایران، ماهنامه پژوهش‌های مدیریت و حسابداری، 2(10)، 1-18.
نصیری، علی اصغر. (1399). سیرۀ شهید سلیمانی در افزایش سرمایه اجتماعی نظام جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر عنصر اعتماد. مطالعات راهبردی بسیج، 23(89)، 59-82.
الوانی، سیدمهدی (1385). نقش مدیریت در ایجاد و توسعه سرمایه اجتماعی، مجله تدبیر، 1(100)، 22-32.
Alcorta, L., Smits, J., Swedlund, H. J., & de Jong, E. (2020). The ‘Dark Side’of social capital: A cross-national examination of the relationship between social capital and violence in Africa. Social Indicators Research, 149(2), 445-465.
Amin, M. (2024). The influence of social capital, human capital, and natural capital on economic growth and community welfare. JPPI (Jurnal Penelitian Pendidikan Indonesia), 10(3), 528-535.
Baptista, K. D. V. P. (2022). Capital Social: Tejiendo Redes Comunitarias y Creando Conciencia Colectiva. Momboy, (18).
Carradore, M. (2022). Academic research output on social capital: a bibliometric and visualization analysis. International Journal of Sociology and Social Policy, 42(13/14), 113-134.
Kilpatrick, S., & Falk, I. (2001). Benefits for All: How learning in agriculture can build social capital in island communities. Centre for Research and Learning in Regional Australia.‏
Koka, B. R., & Prescott, J. E. (2002). Strategic alliances as social capital: A multidimensional view. Strategic management journal, 23(9), 795-816.
Krishna, A., & Shrader, E. (1999, June). Social capital assessment tool. Conference on social capital and poverty reduction (Vol. 2224). The World Bank.‏
MELIKYAN., A. (2023). VALUING SOCIAL CAPITAL IN THE CONTEXT OF SOCIALPARTNERSHIP,  Research Center ALTERNATIVE, 43-48.
Calvo, T., Lavallée, E., Razafindrakoto, M., & Roubaud, F. (2020). Fear not for man? Armed conflict and social capital in Mali. Journal of Comparative Economics, 48(2), 251-276.
Shin, J., & Shin, H. (2022). The effect of self-sacrifice leadership on social capital and job performance in hotels. Sustainability, 14(9), 5509.‏
Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
Trager, F. N. & Simoni, F. L.(1973). An introduction to the study of national security’, in F.N. Trager and P. S. Kronenberg, National security and America Society (Lawrence: University Press of Kansas), p.36.
Wesselow, M. (2023). Not All Social Capital Is Equal: Conceptualizing Social Capital Differences in Cities. Urban Science, 7(2), 49.
Wolfers.A.(1962). National Security as an ambiguous symbol Baltimore: John Hopkins University Press.
مدیریت اسلامی
دوره 33، شماره 1
فصلنامه بهار
تیر 1404
صفحه 49-89

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 خرداد 1403
  • تاریخ بازنگری: 19 دی 1403
  • تاریخ پذیرش: 13 بهمن 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار