شناسایی مؤلفه‌های اخلاق رقابت در مدیریت راهبردی مبتنی بر تفاسیر منتخب قرآن مجید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدیریت بازرگانی ،دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام

2 مدیریت بازرگانی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق علیه السلام.

3 معارف اسلامی و مدیریت بازرگانی. دانشگاه امام صادق علیه السلام

4 گروه مدیریت کسب و کار، دانشکده مدیریت، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران

چکیده

به باور برخی از پژوهشگران مدیریت، اخلاق مهم‌ترین و بحث‌برانگیزترین مبحث مدیریت راهبردی است. در باب اخلاق در رقابت، نظریه‌های قابل توجهی از سوی اندیشمندان و صاحب‌نظران ارائه شده که مباحثی نظیر عدالت، انصاف و درستکاری را در تصمیم‌گیری راهبردی اخلاقی مدنظر قرار می‌دهند. یکی از چالش‌های اصلی بکارگیری مدیریت راهبردی در ایران، عدم بهره‌برداری از مفاهیم غنی اسلامی همچون اخلاق رقابت در سازمان‌هاست. پژوهش حاضر با شناسایی مؤلفه‌های اخلاق رقابت در مدیریت راهبردی سعی بر حل این مسئله دارد. بر اساس روش‌شناسی تحلیل مضمون با رویکرد آتراید-استرلینگ ، ابتدا کلیدواژه‌های مرتبط با اخلاق رقابت، شناسایی و سپس این واژگان به 496 تفسیر عرضه شده و سرانجام، 563 کد به دست آمد. از کدهای حاصل، 28 مضمون پایه احصا شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که این مضامین در قالب 4 مضمون سازمان‌دهنده تحت عنوان «زمینه‌ها و شرایط ممنوعیت رقابت»، «زمینه‌های برتر رقابت»، «توجه به جبهه‌ی دینی بازیگران و اهداف آن‌ها» و «ویژگی‌های رقابت کمال‌یافته»، منطبق بر نگاه اسلامی منجر به تقویت مضمون فراگیر که همان «اخلاق رقابت» است، خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identification of Competition Ethics Components in Strategic Management Based on Selected Interpretations of the Holy Quran

نویسندگان [English]

  • Mohamadmahdi Karimi 1
  • Ali Shafizadeh 2
  • Mohammadreza Mahdavi Hazaveh 3
  • Reza Baniasad 4
1 Islamic Studies and Business Management, Imam Sadiq University
2 Islamic Studies and Business Management, Imam Sadiq University
3 Islamic Studies and Business Management. Imam Sadiq University
4 Department of Business, Faculty of Management, Imam Sadiq university, Tehran, Iran
چکیده [English]

According to some management researchers, ethics is the most important and controversial topic in strategic management. Regarding ethics in competition, significant theories have been proposed by scholars and experts that consider issues such as justice, fairness, and integrity in ethical strategic decision-making. One of the main challenges in implementing strategic management in Iran is the lack of utilization of rich Islamic concepts such as competition ethics in organizations. The current research aims to address this issue by identifying the components of competition ethics in strategic management. Based on the thematic analysis methodology with an Attride-Sterling approach, initially, keywords related to competition ethics were identified, then these terms were subjected to 496 Quranic interpretations, and eventually, 563 codes were generated. From these codes, 28 basic themes were identified. The research results indicate that these themes, organized under four organizing themes titled "Contexts and Conditions of Competition Prohibition," "Superior Competition Contexts," "Attention to the Religious Front of Actors and Their Objectives," and "Characteristics of Perfected Competition," aligned with the Islamic perspective, will strengthen the overarching theme of "Competition Ethics".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Competition Ethics
  • Strategic Management
  • Quranic Interpretations
  • Thematic Analysis

مراجع

قرآن کریم
نهج‌البلاغه. ترجمه حسین. انصاریان، دسترسی از https://erfan.ir/farsi/nahj/..
آذر و همکاران. (1387). اخلاق در علم مدیریت. فصلنامه علوم و فناوری. 61-70.
امام سجاد (ع). (بدون تاریخ). رسالة الحقوق. ترجمه حسین. انصاریان، دسترسی از https://erfan.ir/farsi/95410.html.
بنی‌اسد، رضا. (1390). مدیریت راهبردی با تاکید بر جهاد اقتصادی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
جباری، محمد. (1386). اخلاق در اقتصاد. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک (معاونت پژوهش‌های اقتصادی) مجمع تشخیص مصلحت نظام.
حبیبی‌تبار، جواد. (1380). گام‌به‌گام بااخلاق مدیریت و شیوه‌های پیشرفت آن. قم: نشر خرم.
حسینی، مینا. (1395). اخلاق و حقوق رقابت در صنعت داروسازی. مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، دوره 9 اردیبهشت، 1-10.
راغب اصفهانی، حسین ابن محمد ابن مفضل. (1404 ق). المفردات فی غریب القرآن، دفتر نشر الکتاب.
زکی، حسین. (1384). فلسفه اخلاق. فصلنامه فرهنگ جهاد، 41-42.
سجادپور، مهدی. (1385). جایگاه ارزشها و اصول اخلاقی در آینده نگاری فناوری. نشریه پژوهشی، آموزشی و اطلاع رسانی، 78-80 و 84-61.
شریفی، احمدحسین. (1384). آیین زندگی (اخلاق کاربردی) (نسخه 10). قم: دفتر نشر معارف.
عمید، حسن. (1362). فرهنگ فارسی (نسخه 18). تهران: انتشارات امیرکبیر.
فرانکنا، ویلیام کی. (1376). فلسفه اخلاق، ترجمه هادی. صادقی، قم: مؤسسه فرهنگی طه.
کلینی، محمدبن‌یعقوب. (بدون تاریخ). الکافی (جلد 2)، تدوین علی اکبر. غفاری، محمد. آخوندی، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
کوپلند، جیمز. (1386)، اصول اخلاقی به‌عنوان یکی از مفروضات بنیادی، ترجمه فراقاندوست و همکاران.  فصلنامه دانش و پژوهش حسابداری، ص 18- 23 و 68-72.
مدرسی، سید محمدرضا. (1376). فلسفه اخلاق (نسخه 2). تهران: مجتمع فرهنگی سروش، معاونت بازرگانی.
مسکویه رازی، ابوعلی. (1375). کیمیای سعادت، ترجمه طهاره الاعراق، میرزا ابوطالب. زنجانی (ابوالقاسم. امامی، تدوین) تهران: انتشارات نقطه.
مصباح یزدی، محمدتقی. (1380). اخلاق در قرآن (نسخه 2، جلد 3)، تدوین محمدحسین. اسکندری، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
مهرمحمدی، محمود. (1377). آموزش و پرورش و جامعه مدنی. مجله پژوهش‌های تربیتی، جلد ششم، شماره 3 و 4.
میرسیدی، مهناز. (1396). الگوی مدیریت استراتژیک در زمان آشوب برای بیمارستان‌های دولتی. مجله مدیریت بهداشت و درمان، 8، 1.
نجارزادگان، فتح اله. (1387). رهیافتی بر اخلاق و تربیت اسلامی (نسخه 2). قم: دفتر نشر معارف.
نصرالهی، زهرا؛ دانش، حسنعلی و حمیدی، میثم. (1392). بررسی اهمیت منافع اجتماعی در اهداف بنگاه‌های تولیدی (رویکرد انتقادی به هدف حداکثرکردن سود). فصلنامه اقتصاد و بانکداری اسلامی، شماره دوم، 77-102.
هس‌مر، ال. تی. (1382). اخلاق در مدیریت (نسخه 2). مترجم محمد. اعرابی و داود. ایزدی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
ودادی، حمید. (1391). «امر اخلاق» و «رقابت و پیشرفت» در ارزش‌های نوین. ماهنامه بندر و دریا.
Attride-Stirling, J. (2001). Thematic networks: An analytic tool for qualitative research. Qualitative Research, 1(3), 385-405.
Aurifeille Jacques-Marie, Quester Pascale G. (2003). Predicting Business ethical tolerance in international markets: a concomitant clusterwise regression analysis. International Business Review 12, 253-272.
Ayer, Alfred Jules. (2002). Ethics and decision. European Journal of Operational Research, 340–352.
Azid, TOSEEF., Asutay, MEHMET., & Burki, UMAR. (2007). Theory of the firm, management and stakeholders: An Islamic perspective.
Azmi, Rania A. (2006). Business Ethics as Competitive Advantage for Companies in the Globalization Era. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1010073.
Brans, J.Pierre. (2002). Ethics and Decisions: the OATH of PROMETHEUS. European Journal of Operational Research 140, 191-196.
Brans, J.Pierre. (2002). The management of the future: Ethics in operational research respect, multicriteria management, happiness. European Journal of Operational Research, 466–467.
Carroll, Archie B.; Buchholtz, Ann K. (2017). Business and Society: Ethics, Sustainability, and Stakeholder Management. 10th ed. Cengage Learning. pp. 793. ISBN 9781305959828.
Cowen, Deborah. (1950). A survey of the law relating to the control of monopoly in South Africa. South Afr J Econ, 124-47.
Dabbah, Maher. (2012). Islam, Islamic countries, and competition law: from past glory to modern day challenges. Compit policy intern 2012; 12, 12-24.
Dickson, Marcus W., Smith, D. Brent., Grojean, Michael W., & Ehrhart, Mark. (2001). An organizational climate regarding ethics: The outcome of leader values and the practices that reflect them. Leadership Quarterly 12, 197–218.
Drazin, Robert., Howard, Peter. (1984). Strategy Implementation-A Technique for Organizational Design. Columbia Journal of World Business, 19(2), 40-46.
Ebrahimpor, Habib. (2014). Examine the relationship between work ethic and withdrawal behavior. The Journal of Ethics in Science and Technology, 9(1), 1-10.
Handler, Milton. (1973). Twenty-five years of antitrust (twenty-fifth annual antitrust review). Columbia Law Rev, 423.
Hatecher, Tim. (2004). Environmental ethics as an alternative for evaluation theory in for-profit business contexts. Evaluation and program planning 27, 357- 363.
Hitt, Michael A., collins, Jamie D. (2007). Business ethics, strategic decision making, and firm performance. Business Horizons, 353–357.
Lawton, Alan. (2005). Public service ethics in a changing world. Futures 37, 231-243.
Martins, Ellen Caroline; F Terblanche. (2003). Building organizational Culture that stimulate creativity & innovation. European Journal of innovation Management, Vol. 6, no. 1, 64-74.
Meidari, Ahmad., Gohdjani, Aslan. (2008). Assessment and improvement of business environment. Tehran: Jahad Daneshgahi Publications.
Nonaka, Ikujiro. (1991). The Introduction of Strategic Collaboration: lnterorganizational Knowledge Creation and Communication'. Business Review 38(4), 1-14.
Nordin, Mohamed., Pauleen, David J., Gorman, Gary E. (2009). Investigating KM antecedents: KM in the criminal justice system. Journal of knowledge Management, vol. 13, No. 2.
Papagiannidis, Savvas., Bourlakis, Michael., Li, Feng. (2008). Making real money in virtual worlds: MMORPGs and emerging business opportunities, challenges and ethical implications in metaverses. Technological Forecasting & Social Change 75, 610-622.
Peritz, Rudolph. (2000). Competition Policy in America, History, Rhetoric, Law. Oxford University Press, 9-10.
Suen, Henry; Cheung, Sai-On; Mondejar, Reuben. (2007). Managing ethical behavior in construction organizations in Asia: How do the teachings of Confucianism, Taoism and Buddhism and Globalization influence ethics management?. International Journal of project management 25, 257-265.
Whish, Richard., Bailey, David. (2012). Competition law, 7th edition. Oxford University Press.
Wu, Chen-Fong. (2001). The study of Global business ethics in East Asia: Taiwanese enterprises in Indonesia as targets. Omega 29, 221-231.
Zoller, Elisabeth. (2010). An introduction to public law. (M. Vaezi, Trans.) Tehran: Jangal javdaneh Publications.
مدیریت اسلامی
دوره 32، شماره 1
فصلنامه بهار
مرداد 1403
صفحه 119-150

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 آبان 1400
  • تاریخ بازنگری: 05 اردیبهشت 1403
  • تاریخ پذیرش: 14 مرداد 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار