نقش جو سازمانی در رابطه اخلاق کار اسلامی با رفتارهای انحرافی در محل کار و کیفیت خدمات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه ارومیه

2 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری آموزش عالی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه روان‌شناسی و علوم تربیتی

3 استاد دانشگاه ارومیه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه روان‌شناسی و علوم تربیتی

4 دانشیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی جو سازمانی در رابطه میان اخلاق کار اسلامی با رفتارهای انحرافی در محل کار و کیفیت خدمات در میان کارکنان آموزش­و­پرورش انجام شده است. در این پژوهش برای جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه ابزار کار بوده است و روش پژوهش، روش پژوهش توصیفی ـ همبستگی بود. هم­چنین، تمام کارکنان آموزش و پرورش مناطق 1 و 2 شهر ارومیه جامعه آماری موردنظر بود که به روش سرشماری، تمام کارکنان به­عنوان نمونه انتخاب شدند. برای بررسی روابط متغیّرهای مورد بحث در این پژوهش، روش الگو‌یابی معادلات ساختاری مورد توجه قرار گرفت و استفاده شد. یافته‌های تحلیل پژوهش گویای این است که همبستگی معنی‌داری بین همه متغیرهای مورد مطالعه (بجز رابطۀ جو سازمانی و بروز رفتارهای انحرافی) وجود دارد. بنابراین، نتایج پژوهش حاکی از اهمیت نقش اخلاق کار اسلامی و لزوم بازشناسی این مفهوم به­عنوان سازه سازمانی در رابطه با دیگر متغیرهای سازمانی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Organizational Climate in the Relationship between Islamic Work Ethics and Deviant Behavior in the Workplace and the Quality of Services

نویسندگان [English]

  • Samira Ahdi 1
  • Zahra Heidarizadeh 2
  • Mohammad Hassani 3
  • Abolfazl Qasemzadeh 4
1 Master of educational management, Urmia University
2 Corresponding author: PhD candidate in higher education, Faculty of Literature and Humanities, Department of Psychology and Educational Sciences
3 Professor at the Department of Psychology and Educational Sciences, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University
4 Associate Professor of Shahid Madani University of Azerbaijan
چکیده [English]

This study is intended to investigate the mediating role of organizational climate in the relationship between Islamic work ethics and deviant behavior in the workplace and the quality of services among the educational employees. A questionnaire is employed for data collection. This research follows a descriptive-correlational method. The research population includes all educational employees of districts 1 and 2 of Urmia all of whom are selected as the sample by census method. To assess the relationship among the variables of this study, the structural equation modeling method is used. The findings of the research indicated that there was a significant correlation between all the variables (except the relationship between organizational climate and deviant behavior). The results also revealed the significance of the role of Islamic work ethics and the need to consider this concept as an organizational construction in relation to other organizational variables.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic work ethics
  • organizational climate
  • service quality
  • deviant behavior in the workplace
ریاحی، بهروز (1381)، مدیریت کیفیت جامع در بخش عمومی (دولت)، تهران: انتشارات مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران.
سلاجقه، سنجر؛ سیستانی‌خنامان، فاطمه (1389)، بررسی رابطه میان اخلاق کار و کیفیت خدمات در سازمانهای دولتی شهر کرمان: همایش ملی چالشهای مدیریت و رهبری در سازمانهای ایرانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اصفهان.
شاکراردکانی، محمد؛ نیکنام‌جو، منصور (1398)، تأثیر مدیریت منابع انسانی اسلامی بر پیامدهای رفتاری کارکنان ادارات دولتی با تمرکز بر نقش میانجی اخلاق کار اسلامی، فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت اسلامی، س 27، ش 2: 123 ـ 95.
فرخ‌نژاد، خدانظر؛ سلیمی، قاسم؛ فدائیان، بهرام (1390)، رفتار شهروندی سازمانی: تأملی بر رابطه وجدان کاری، سازش‌پذیری با رفتار کاری مخرب، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، دوره سوم، ش 7: 96 ـ 76.
قاسم‌زاده، ابوالفضل؛ ملکی، شیوا؛ شعبان ­بروکی، میلان (1393)، نقش میانجی هویت سازمانی در رابطه بین اخلاق حرفه­ای با رفتار شهروندی سازمانی و رفتار انحرافی کار، مجله ایرانی اخلاق و علوم پزشکی، دوره هفتم، ش 4: 79 ـ 66.
کریمی، مهدی؛ رجایی­پور، سعید؛ هویدا، رضا (1389)، ﺑﺮرﺳﻲ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ اﺑﻌﺎد ﺟﻮ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ و رفتار اخلاقی در ﺑﻴﻦ ﻛﺎرﻛﻨﺎن داﻧﺸﮕﺎه­ﻫﺎی اﺻﻔﻬﺎن و ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺻﻔﻬﺎن، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، س چهارم، ش 1: 102 ـ 83.
گل‌پرور، محسن؛ نادی، محمدعلی (1390)، نقش میانجی وفاداری سازمانی در رابطه بین اخلاق کاری با رفتارهای انحرافی در محیط کار، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، س ششم، ش 1: 53 ـ 43.
ملکی مین­باش رزگاه، مرتضی؛ باقری قره‌بلاغ، هوشمند؛ عین‌علی، محسن (1398)، تأملی بر نقش تعدیلگری اخالق کار اسلامی و سرمایه روانشناختی در تأثیر نقش سرپرستی ظالمانه بر رفتارهای انحرافی کارکنان ادارات دولتی استان سمنان، مدیریت اسلامی، س 27، ش 3: 161 ـ 141.
الوانی، سیدمهدی؛ دانایی­فرد، حسن (1380)، گفتارهایی در فلسفه نظریه­های سازمانهای دولتی، چ دوم، تهران: انتشارات سمت.
ﻫﻮی، وﻳﻦ؛ ک، ﻣﻴﺴﻜﻞ؛ سیسیل، ج (1386)، نظریه تحقیق و عمل در مدیریت، ترجمه ﻣﻴﺮﻣﺤﻤﺪ ﻋﺒﺎس­زاده، اروﻣﻴﻪ: اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه ارومیه.
منابع انگلیسی
Ali, J.A, 1988, Scaling an Islamic work ethic, Journal of Social Psychology, Vol. 128 No. 5, pp. 575-583.
Ali, J.A, 1992, Islamic work ethic in Arabia, Journal of Psychology, Vol. 126 No. 5, pp. 507-517.
Ali, J.A. and Al-Kazemi, A, 2007, Managerial problems in Kuwait, The Journal of Management Development, Vol. 21 No. 5, pp. 366-375.
Ali, J.A. and Al-Owaihan, A, 2008, Islamic work ethic: a critical review”, Cross Cultural Management an International Journal, Vol. 15 No. 1, pp. 5-19.
Analoui, F. and A. Kakabadse, 1992, Unconventional Practices at Work: Insight and Analysis Through Participant Observation, Journal of Managerial Psychology, 7, 3–31.
Beekun, R, 1997, Islamic Business Ethics, IIIT, Herndon, Virginia, U.S.A.
Bennett RJ, Robinson SL, 2000, Development of a measure of workplace deviance. J Appl Psychol, 2000; 85(3): 349-60.
Berry CM, Ones DS, Sackett PR, 2007, Interpersonal deviance: organizational deviance, and their common correlates: review and metaanalysis, J Appl Psychol, 2007; 92(2): 410–24.
Deshpande SP, George E, Joseph J, 2000, Ethical climate and managerial success in Russian organizations, Journal of Business Ethic, 23: 211-217.
Giacalone, R. A. and J. Greenberg, 1997, Antisocial Behavior in Organizations (Sage, Thousand Oaks, CA).
Griffin, R. W., A. O’Leary-Kelly and Collins,1998, Dysfunctional Work Behaviors in Organizations, in C. L. Cooper and D. M. Rousseau (eds.), Trends in Organizational Behavior, Volume 5 (John Wiley & Sons, New York).
J. M. Juran, 1988, Juran of Planning for Quality, New York: Free Press.
Jaramillo, Fernado, Mulki, Jay, Soloman, paul, 2006, The role of ethical on salesperson role stress, gob attitudes, turnover intenion, and job performance, The Journal of Personal Selling Management, NewYork. Vol.26, iss.3.
M. Halis, O. Akova and H. Tagraf, 2007, The Relationship between ethics and quality: Conflicts and Common Grounds, Serbian Journal of Management, 2 (2), Pp.127 - 145
Mizaur, D.G, 1993, Quality and Productivity for the 21st Century Organization keynote address, 4th International Management: A Catalyst Conference on Productivity and Quality Research, Miami, Fl, February.
Mohammad Usman, Khurram Shahad, Khurram Khan, 2015, Islamic Work Ethics(IWE): A Review of Literature and Directions for Future Research, Journal of Islamic Bussiness and Management, Vd.5, No.2, 2015.
Nasr, S, 1984, Islamic Work Ethics, Hamdard Islamicus, 7(4), Pp.25-35.
Peterson DK, 2002, Deviant workplace behavior and the organizations ethical climate, Journal of Business and Psychology, 17(1): 47-61.
Puffer, S. M, 1987, Prosocial Behavior, Noncompliant Behavior, and Work Performance among Commission Sales People, Journal of Applied Psychology, 72, 625–621.
Reichers, A. E., & Schneider, B, 1990, Climate and culture: An evolution of constructs, In: B. Schneider (Ed.), Organizational climate and culture, (pp. 5-39). San Francisco: Jossey-Bass.
Robinson SL, Bennett RJ, 1995, A typology of deviant workplace behaviors: A multidimentional scaling study, Academy of Management Journal, 38(2): 555-572.
Robinson SL, Greenberg J, 1998, Employee behaving badly: Dimensions, determinants and dilemmas in the study of workplace deviance, Trends in Organizational Behavior, 5: 1-30.
Steven H. Appelbaum Kyle J. Deguire Mathieu Lay, 2005, The relationship of ethical climate to deviant workplace behaviour, Corporate Governance, The international journal of business in society, Vol. 5 Iss 4 pp. 43 – 55.
Vardi Y, 2001, The effects of organizational and ethical climates on misconduct at work, Journal of Business Ethics, 29: 325-337.
Vardi, Y. and Y. Wiener, 1992, Organizational MisBehavior (OMB): A Calculative-Normative Model. A paper presented at the Academy of Management Meetings, Miami, Florida.
Vardi, Y. and Y. Wiener, 1996, Misbehavior in Organizations: A Motivational Framework, Organization Science, 7, 151–165.
W. A. Shewhart, 1986, Economic Control of Quality of Manufactured Product, The George Washington University Ceepress.
Yousef D, 2001a, The Islamic work ethic as a mediator of the relationship between locus of control, role conflict and role ambiguity, Journal of Managerial Psychology, 15(4): 283-302.
Yousef D, 2001b, Islamic work ethic; a moderator between organizational commitment and job satisfaction in a cross-cultural context, Personnel Review, 30(2): 152-169.
Neves, P.; Story J, 2013, Ethical leadership and reputation: Combined indirect effects on organizational deviance, Journal of Business Ethics, 115(1), 1-12.
Elci, M.; Sener, I.; Alpkan, L, 2013, The impact of ethical leadership on the antisocial behavior of employees: the mediating role of ethical climate, Journal of Global Strategic Management, 14(1), 56-66.
Mayer, D. M.; Kuenzi, M.; Greenbaum, R, 2010, Examining the link between ethical leadership and employee misconduct: The mediating role of ethical climate, Journal of Business Ethics, 95(1), 7–16.