تأملی بر نقش تعدیلگری اخلاق کار اسلامی و سرمایۀ روان شناختی در تأثیر نقش سرپرستی ظالمانه بر رفتارهای انحرافی کارکنان ادارات دولتی استان سمنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

3 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

چکیده

رفتارهای انحرافی، یکی از رفتارهای نامطلوب است که به وسیلۀ کارکنان به منظور سرپرستی ظالمانه در محیط کار پاسخ داده می‌شود. کارکنان رفتار پرخاشگری و تلافی-جویانه را در مقابل بدرفتاری بین‌شخصی سرپرستان به نمایش می‌گذارند و در نهایت درگیر رفتارهای انحرافی می‌شوند. هدف از پژوهش حاضر، واکاوی نقش سرپرستی ظالمانه بر رفتارهای انحرافی کارکنان با تأملی بر نقش تعدیلگری اخلاق کار اسلامی و سرمایۀ روان‌شناختی است. مطالعه حاضر با هدف کاربردی و روش توصیفی- همبستگی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش همۀ کارکنان ادارات دولتی استان‌ سمنان است و روش نمونه‌گیری در دسترس بود که متناسب با حجم جامعه در هر سازمان، حجم نمونه به تعداد 218 نفر تعیین شد. ‌برای سنجش متغیرهای سرپرستی ظالمانه از پرسشنامۀ استاندارد تیپر (2000)؛ رفتار انحرافی از پرسشنامۀ استاندارد بینت و رابینسون (2000)؛ اخلاق کار اسلامی از پرسشنامه استاندارد توفایل و همکاران (2017) و سرمایۀ روان‌شناختی از پرسشنامه استاندارد لوثانز و همکاران (2015) استفاده شد و به کمک مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزار Pls Smart- مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد سرپرستی ظالمانه بر رفتار انحرافی کارکنان تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین، اخلاق کار اسلامی و سرمایۀ روان‌شناختی رابطۀ بین سرپرستی ظالمانه با رفتارهای انحرافی کارکنان را تعدیل می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reflection on the Moderating Role of Islamic Work Ethics and Psychological Capital on the Impact of Abusive Supervision on Deviant Behaviors among Semnan Public organizations Employees

نویسندگان [English]

  • Morteza Maleki Minbashrazgah 1
  • Hooshmand Bagheri garbollagh 2
  • mohsen eynali 3
1 Assistant professor, Department of business administration, Faculty of Economics, Management, and Administrative Sciences, University of Semnan, Iran
2 PhD candidate of management, Faculty of Economics, Management, and Administrative Sciences, University of Semnan, Iran
3 PhD. Student of public Management, Faculty of Management, Semnan University, Semnan, Iran
چکیده [English]

Workplace deviance is one of the undesirable behaviors which are responded by employees due to abusive supervision in the workplace. Abusive supervision is one of the crucial topics in the knowledge of the body of management literature. The employees display aggression and retaliation behavior against supervisor interpersonal mistreatment, and ultimately employees engage with deviant behavior. Psychological capital and Islamic work ethic reduces the effect of workplace deviance in the presence of abusive supervision. The purpose of this study was to investigate the Moderating Role of Islamic Work Ethics and Psychological Capital on the Impact of Abusive Supervision on Deviant Behaviors. The present study was conducted with the purpose of applied and descriptive-correlation method. The statistical population of the study was all employees of public organizations in Semnan province. Samples were selected through simple random sampling, which 218 people was determined according to the size of society in each organization. Tepper (2000) standard questionnaire was used to measure abusive supervision variables, The standard questionnaire of Bennett and Robinson (2000) was used to measure deviant behavior, Islamic work ethics was obtained from the Tufail et al (2017) standard questionnaire and psychological capital from the standard Luthans et al (2015) questionnaire. Questionnaires were analyzed using structural equations’ modeling in Smart-PLS software. The results showed that Abusive supervision has a positive and significant effect on employee's deviant behavior. Also, Islamic Work Ethic and psychological capital moderates the relationship between abusive supervision and employees deviant behaviors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Work Ethic
  • Abusive supervision
  • deviant behavior
  • psychological capital

مراجع

آذر، عادل و خدیور، آمنه (1395). کاربرد تحلیل آماری چند متغیره در مدیریت. تهران: انتشارات نگاه دانش.
آذر، عادل و غلامزاده، رسول (1395). مدلسازی معادلات ساختاری کمترین مربعات جزئی (PLS-SEM). تهران: انتشارات نگاه دانش.
اسدی، محسن و شیرزاد، مهران (1391). نقش اخلاق کاری اسلامی در فرهنگ و تعهد سازمانی. دوفصلنامه اسلام و مدیریت. سال اول، شماره 2: 133 ـ 150.
رستگار، عباسعلی؛ عین­علی، محسن؛ باقری قره­بلاغ، هوشمند و همتی، امین (1398). واکاوی نقش اخلاق کار اسلامی بر تمایل به ترک خدمت کارکنان با تأکید بر نقش میانجی­گری درگیری شغلی. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، سال هشتم، شمارۀ 2: 189 ـ 211.
صیادی تورانلو، حسین و ثقفی، سپیده (1397). پیامدهای اخلاق کار اسلامی. نشریه علمی مدیریت اسلامی، 25(4): 175 ـ 202.
عسگری، ناصر؛ نیکوکار، غلامحسین و امینی، محمد (1393). بررسی رابطه اخلاق کار اسلامی و رفتار شهروندی سازمانی. نشریۀ علمی مدیریت اسلامی، 22(1): 139 ـ 123.
محمدی، فاطمه و الحسینی المدرسی، مهدی (1394). ارزیابی ارزش‌های خرید اینترنتی حساسیت قیمتی و تنوع طلبی خریداران. تحقیقات بازاریابی نوین، 5(2): 127 ـ 146.
مقدم، علیرضا و محمودی میمند، مهدی (1397). اثر بدبینی سازمانی بر گرایش به رفتارهای انحرافی. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول). سال 27، شمارۀ 89: 89 ـ 73.
نیکنام­جو، منصور؛ شاکر اردکانی، محمد و غفوری چرخابی، حسین (1396). تحلیل تأثیر اخلاق کار اسلامی و ادراک از عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی. نشریه علمی مدیریت اسلامی، 25(2): 139 ـ 163.
همتی نوعدوست گیلانی، مهناز و غلامی، فاطمه (1395). رابطه بین رهبری اخلاقی و رفتارهای انحرافی کارکنان با نقش واسطه­ای عزت نفس. فصلنامه اخلاق در علوم فناوری، سال 13، شمارۀ 3: 91 ـ 85.
Alam, M. A., & Talib, N. (2016). Islamic work ethics and individualism in managing a globalized workplace: Does religiosity and nationality matter?. Journal of Management & Organization, 22(4), 566-582.
Ali, A. J., & Al-Kazemi, A. A. (2007). Islamic work ethic in Kuwait. Cross cultural management: An international Journal, 14(2), 93-104.
Ali, A. J., & Al-Owaihan, A. (2008). Islamic work ethic: a critical review. Cross cultural management: An international Journal, 15(1), 5-19.
Aryee, S., Chen, Z. X., Sun, L., & Debrah, Y. A. (2007). Antecedents and outcomes of abusive supervision: Test of a trickle-down model. Journal of Applied Psychology, 92, 191–201.
Avey, J. B., Wu, K., & Holley, E. (2015). The influence of abusive supervision and job embeddedness on citizenship and deviance. Journal of Business Ethics, 129(3), 721-731.
Bennett, R. J., & Robinson, S. L. (2000). Development of a measure of workplace deviance. Journal of applied psychology, 85(3), 349.
Breevaart, K., & de Vries, R. E. (2017). Supervisor's HEXACO personality traits and subordinate perceptions of abusive supervision. The Leadership Quarterly, 28(5), 691-700.
Chen, C. T., & King, B. (2018). Shaping the organizational citizenship behavior or workplace deviance: Key determining factors in the hospitality workforce. Journal of Hospitality and Tourism Management, 35, 1-8.
Christian, J. S., Ellis, P. J. (2014). The Crucial Role of Turnover Intentions in Transforming Moral Disengagement Into Deviant Behavior at Work, Jornal of Business Ethics, 119:193–208.
Darrat, M. A., Amyx, D. A., & Bennett, R. J. (2017). Examining the impact of job embeddedness on salesperson deviance: The moderating role of job satisfaction. Industrial Marketing Management, 63, 158-166.
Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics.
Haar, J. M., de Fluiter, A., & Brougham, D. (2016). Abusive supervision and turnover intentions: The mediating role of perceived organisational support. Journal of Management & Organization, 22(2), 139-153.
Hobfoll, S. E. (2001). The influence of culture, community, and the nested‐self in the stress process: advancing conservation of resources theory. Applied psychology, 50(3), 337-421.
Hu, H. H. (2012). The influence of employee emotional intelligence on coping with supervisor abuse in a banking context. Social Behavior and Personality: An International Journal, 40(5), 863–874.
Hulland, J. (1999). Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: A review of four recent studies. Strategic management journal, 195-204.
Javed, B., Fatima, T., Yasin, R. M., Jahanzeb, S., & Rawwas, M. Y. (2019). Impact of abusive supervision on deviant work behavior: The role of Islamic work ethic. Business Ethics: A European Review, 9(3), 1–13.
Khan, K., Abbas, M., Gul, A., & Raja, U. (2015). Organizational justice and job outcomes: Moderating role of Islamic work ethic. Journal of Business Ethics, 126(2), 235-246.
Lee, S., Kim, S. L., & Yun, S. (2018). A moderated mediation model of the relationship between abusive supervision and knowledge sharing. The Leadership Quarterly, 29(3), 403-413.
Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel psychology, 60(3), 541-572.
Luthans, F., Norman, S. M., Avolio, B. J., & Avey, J. B. (2008). The mediating role of psychological capital in the supportive organizational climate—employee performance relationship.  International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 29(2), 219-238.
Murtaza, G., Abbas, M., Raja, U., Roques, O., Khalid, A., & Mushtaq, R. (2016). Impact of Islamic work ethics on organizational citizenship behaviors and knowledge-sharing behaviors. Journal of Business Ethics, 133(2), 325-333.
Rawwas, M. Y., Javed, B., & Iqbal, M. N. (2018). Perception of politics and job outcomes: moderating role of Islamic work ethic. Personnel Review, 47(1), 74-94.
Raza, B., Ahmed, A., Zubair, S., & Moueed, A. (2019).linking workplace deviance and abusive supervision: moderating role of positive psychology capital. International Journal of Organizational Leadership, 8, 95-111.
Rizk, R. (2008). Back to basics: an Islamic perspective on business and work ethics. Social Responsibility Journal, 4(1/2), 246-254.
Tepper, B. J. (2000). Consequences of abusive supervision. Academy of management journal, 43(2), 178-190.
Tepper, B. J. (2007). Abusive supervision in work organizations: Review, synthesis, and research agenda. Journal of Management, 33, 261–289.
Tepper, B., Duffy, M., Henle, C., & Lambert, L. (2006). Procedural injustice, victim precipitation, and abusive supervision. Personnel Psychology, 59, 101–123.
Tierney, P., & Tepper, B. J. (2007). Introduction to the leadership quarterly special issue: Destructive leadership. The Leadership Quarterly, 18, 171–173
Tufail, U., Ahmad, M. S., Ramayah, T., Jan, F. A., & Shah, I. A. (2017). Impact of Islamic work ethics on organisational citizenship behaviours among female academic staff: the mediating role of employee engagement. Applied Research in Quality of Life, 12(3), 693-717.
Vogel, R., Homberg, F., & Gericke, A. (2016). Abusive supervision, public service motivation and employee deviance: the moderating role of employment sector. Emerald Group Publishing Limited. 4(­3), 214-231.
Wang, W., Mao, J., Wu, W., & Liu, J. (2012). Abusive supervision and workplace deviance: The mediating role of interactional justice and the moderating role of power distance. Asia Pacific Journal of Human Resources, 50(1), 43-60.
Yıldız, B. & L. Alpkan (2015). “A Theoretical Model on the Proposed Predictors of Destructive Deviant Workplace Behaviors and the Mediator Role of Alienation”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 210: 330-338.
Zhang, Y., & Liao, Z. (2015). Consequences of abusive supervision: A meta-analytic review. Asia Pacific Journal of Management, 32(4), 959-987.
مدیریت اسلامی
دوره 27، شماره 3
آذر 1398
صفحه 141-161

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 29 خرداد 1398
  • تاریخ بازنگری: 30 شهریور 1398
  • تاریخ پذیرش: 04 دی 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار