تأثیر مدیریت منابع انسانی اسلامی بر پیامدهای رفتاری کارکنان ادارات دولتی با تمرکز بر نقش میانجی اخلاق کار اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت دولتی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان، اردکان، یزد

2 گروه مدیریت دولتی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

چکیده

در عصری که مذهب تأثیر بسزایی در زندگی و کار افراد دارد، اتخاذ رویکردی اسلامی در مدیریت منابع انسانی ضروری است. ازاین‌رو، پژوهش حاضر با هدف تحلیل تأثیر مدیریت منابع انسانی اسلامی بر پیامدهای رفتاری با تمرکز بر نقش میانجی اخلاق کار اسلامی صورت گرفته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی-علی مبتنی بر پارادایم اثبات‌گرایی می‌باشد. نمونه آماری پژوهش کارکنان ادارات دولتی منتخب شهرستان فسا است که 210 نفر بر مبنای قواعد سرانگشتی معادلات ساختاری به‌صورت در دسترس انتخاب شده‌اند. داده‌های پژوهش از طریق پرسشنامه‌های محقق ساخته و استاندارد مدیریت منابع انسانی اسلامی، اخلاق کار اسلامی و پیامدهای رفتاری جمع‌آوری شده است و پایایی (آلفای کرونباخ 903/0) و روایی واگرا (همگرا) برای کلیه متغیرها تائید شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش به روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار Smart-PLS3 نشان داد که مدیریت منابع انسانی اسلامی بر پیامدهای رفتاری شامل رضایت شغلی، درگیری شغلی و رفتار شهروندی سازمانی تأثیر مثبت و بر قصد ترک خدمت کارکنان تأثیر منفی داشته است؛ همچنین مدیریت منابع انسانی اسلامی بر اخلاق کار اسلامی تأثیر مثبت و معناداری داشته است و از طرفی دیگر نقش اخلاق کار اسلامی هم به‌طور مستقیم بر پیامدهای رفتاری و هم به‌عنوان میانجی مورد تأیید قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Islamic Human Resource Management on the Behavioral Consequences of the Employees of Public Offices Focusing on the Mediating Role of the Islamic Work Ethics

نویسندگان [English]

  • mohammad shaker ardakani 1
  • mansoor niknam jo 2
1 department of administrative management, faculty of humanities and social sciences, Ardakan University, Ardakan, Iran
2 Department of Administrative Management, faculty of humanities and social sciences, Ardakan University, Ardakan, Iran
چکیده [English]

In the era of the significant effect of religion on people's lives and work, it is essential to have an Islamic approach to human resource management. This research aimed at investigating the effects of Islamic HRM on behavioral consequences of the employees by focusing on the mediating role of Islamic work ethics. This applied research follows a descriptive-causal method based on positivist paradigm. The statistical sample of the research contains the employees of the selected public offices of Fasa including 210 persons selected according to the rules of thumb for structural equation. Research data were collected through researcher-made questionnaires of standardized Islamic HRM, Islamic work ethics and behavioral consequences. The reliability (Cronbach’s alpha: 0.903) and divergent (convergent) validity for all variables were confirmed. The analysis by structural equation modeling with Smart-PLS3 software signified that Islamic HRM positively effected behavioral consequences, including job satisfaction, job involvement and organizational citizenship behavior. However, it negatively affected the turnover intentions of the employees. Islamic human resources had a significant and positive impact on Islamic work ethics. On the other hand, the role of Islamic work ethics was directly certified both as a behavioral consequence and as a mediator.

کلیدواژه‌ها [English]

  • human resource management
  • Islamic human resource management
  • Islamic work ethics
  • behavioral consequences

مراجع

اسدی، محسن؛ شیرزاد، مهران (1391). نقش اخلاق کار اسلامی در فرهنگ و تعهد سازمانی. دو فصلنامه اسلام و مدیریت. س 1. ش 2: 133ـ 150.
امیری، قاسم؛ محمودزاده، سیدمجتبی (1394). بررسی عوامل مؤثر بر کاهش ترک خدمت کارکنان در سازمانهای دولتی ایران (مطالعه موردی: ستاد وزارت راه و شهرسازی). مدیریت فرهنگ‌سازمانی. دوره 13. ش 2: 559 ـ 579.
انصاری، محمداسماعیل؛ شاکراردکانی، محمد (1392). اخلاق کار اسلامی و تعهد سازمانی در میان کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله اخلاق و تاریخ پزشکی. دوره 6. ش 2: 86 ـ 98.
تعجبی، محمود؛ سیدعباس­زاده، میرمحمد؛ حسنی، محمد؛ قلاوندی، حسن (1394). نقش عدالت سازمانی ادراک شده بر درگیری شغلی با آزمون میانجی‌گری هویت‌سازمانی. فصلنامه مطالعات اندازه­گیری و ارزشیابی آموزشی. س 5. ش 12: 174 ـ 153.
حسنی، محمد؛ جودت، لیلا (1391). رابطه بین ادراک از عدالت سازمانی با تمایل به ترک خدمت، رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی کادر درمانی بیمارستان امام­رضا(ع) ارومیه. دوماهنامه دانشکده پرستاری ومامایی ارومیه. دوره 10. ش 3: 352 ـ 340.
حسنی، محمد؛ رحیمی، مرضیه؛ سامری، مریم (1393). تأثیر اخلاق کار اسلامی بر عدالت سازمانی، رضایت شغلی و غیبت از کار کارکنان اداره برق شهرستان ارومیه. مدیریت فرهنگ سازمانی. دوره 12. ش 4: 633 ـ 613.
حسنی، محمد؛ حیدری­زاده، زهرا؛ قاسم‌زاده­علیشاهی، ابوالفضل (1391). بررسی نقش و تأثیر اخلاق اسلامی کار و فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه شهید چمران اهواز. دو فصلنامه مدیریت اسلامی. س 20. ش 2: 9 ـ 32.
خنیفر، حسین؛ نقی­امیری، علی؛ جندقی، غلامرضا؛ احمدی­آزرم، هادی؛ حسینی­فرد، سیدمجتبی (1389). درگیر شدن در کار و رابطه آن با عدالت سازمانی در چهارچوب نظریه مبادله اجتماعی و فرهنگی. مدیریت فرهنگ سازمانی. دوره 8. ش 21: 178 ـ 201.
سرمدی، محمدرضا (1395). ارائه الگوی علی اخلاق کار اسلامی و تعهد سازمانی با نقش واسطه­ای عدالت سازمانی و ارزشهای شغلی. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. س هفتم. ش 3: 61 ـ 74.
سیدجوادین، سیدرضا؛ تنعمی، محمدمهدی؛ مختاری، امیر (1395). استخراج معیارهای کارمندیابی در سازمان با رویکرد اسلامی. مدیریت اسلامی. س 24. ش 1: 181 ـ 159.
شاکراردکانی، محمد (1394). تحلیل تأثیر استراتژیهای مدیریت تنوع بر بهره­وری منابع انسانی و ارائه الگویی جامع برای آن (موردمطالعه: صنعت فولاد ایران). پایان‌نامه دکتری. دانشگاه اصفهان.
شاکراردکانی، محمد؛ ابزری، مهدی؛ شائمی­برزکی، علی؛ فتحی، سعید (1396). بررسی تأثیر مدیریت تنوع بر پیامدهای رفتاری با تأکید بر نقش تعدیل‌کنندگی فرهنگ سازمانی در صنعت فولاد ایران. مدیریت فرهنگ سازمانی. دوره 15. ش 1: 43 ـ 68.
صمدی­میرکلائی، حسین؛ صمدی، حمزه؛ بابایی، عباس (1394). رابطه رفتار شهروند سازمانی و رضایت شغلی در کارکنان صنایع نساجی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران. نشریه امداد و نجات. دوره 7. ش 1: 102 ـ 113.
ظریفی، فریبرز؛ یوسفی، بهرام؛ صادقی­بروجردی، سعید (1391). ارتباط عدالت سازمانی با دل‌بستگی‌های شغلی در کارشناسان سازمان تربیت­بدنی جمهوری اسلامی ایران. مدیریت ورزشی. دوره 4. ش 15: 174 ـ 157.
عسکری، ناصر؛‌ نیکوکار، غلامحسین؛ امینی، محمد (1393)، بررسی رابطه اخلاق اسلامی و رفتار شهروندی سازمانی. مدیریت اسلامی. س 22. ش 1: 123 ـ 139.
کیوانلو، لیلی؛ رحیمی­پردنجانی، طیبه؛ محمدزاده­ابراهیمی، علی (1394). نقش میانجی انگیزش درونی رابطه بین اخلاق کار اسلامی با رضایت شغلی و تعهد سازمانی. اخلاق و تاریخ پزشکی. دوره 8. ش 6: 69 ـ 82.
محمدی، مهدی؛ عبدالمجید، مهدی (1394). الگوی پیاده‌سازی مدیریت منابع انسانی در پرتو تعالیم اسلامی با محوریت نهج‌البلاغه. مطالعات مدیریت انتظامی. س دهم. ش 2: 311 ـ 336.
موغلی، علیرضا؛ سیدجوادین، سیدرضا؛ احمدی، سیدعلی‌اکبر؛ علوی، آزاده (1392). تبیین الگوی اخلاق کار اسلامی و رفتار شهروندی سازمانی با واسطه ارزشهای شغلی (مورد مطالعه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان). مدیریت اطلاعات سلامت. دوره دهم. ش 2: 302 ـ 311.
نجفی، محمد؛ کریمی، مهدی؛ قهرمانی­فرد، علی؛ رضوانی، سیدمرتضی (1389). بررسی رابطه بین ابعاد جوّ اخلاقی و رضایت شغلی در میان کارکنان اداره­های آموزش­وپرورش شهر اصفهان. رویکردهای نوین آموزشی. دوره پنجم. ش 2: 1ـ22.
نیازآذری، کیومرث؛ عبداللهی، محبوبه (1393). بررسی روابط چندگانه رفتار شهروندی سازمانی و رضایت شغلی کارکنان سازمان آموزش‌وپرورش شهرستان قائم‌شهر. مدیریت فرهنگی. س 8. ش 23: 31 ـ 42.
نیکنام­جو، منصور؛ شاکراردکانی، محمد؛ غفوری­چرخابی، حسین (1396). تحلیل تأثیر اخلاق کار اسلامی و ادراک از عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی. مدیریت اسلامی. س 25. ش 2: 139 ـ 163.
مدیریت اسلامی
دوره 27، شماره 2
شهریور 1398
صفحه 94-123

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 13 آبان 1397
  • تاریخ بازنگری: 15 تیر 1398
  • تاریخ پذیرش: 09 مهر 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار