پیامدهای اخلاق کار اسلامی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: استادیار دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

2 کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

چکیده

هدف این پژوهش تببین پیامدهای اخلاق کار اسلامی در سازمان است و بدین منظور ابتدا با بررسی ادبیات تحقیق و مصاحبه با خبرگان دانشگاهی و حوزوی شهرستان کرمان پیامدهای اخلاق کار اسلامی در سازمان شناسایی گردید. پس از شناسایی پیامد‌ها، پرسشنامه تحقیق طراحی و بین جامعه مورد مطالعه توزیع گردید. جامعه آماری تحقیق را کارکنان دانشگاهی شهرستان کرمان تشکیل می‌داد.  این جامعه در زمان پژوهش حدوداً‌ شامل 740 کارمند بود. بدین منظور نمونه‌ای تصادفی مشتمل بر 350 نفر از کارکنان دانشگاهی شهرستان کرمان براساس جدول مورگان انتخاب و درنهایت 216 پاسخ معتبر پس از چندین بار پیگیری گردآوری شد. پس از گردآوری داده‌های تحقیق روایی و پایایی پرسشنامه پژوهش با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تأییدی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از تأیید پایایی و روایی پرسشنامه تحقیق بود. به‌منظور پاسخ‌دهی به فرضیات تحقیق از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافته‌ها حاکی بود ‌که پیامد‌های اخلاق کار اسلامی در دو حوزه فردی و اجتماعی محقق می‌شود. در حوزه فردی پیامدهای اخلاق کار اسلامی برای افراد در سازمان شامل حفظ کرامت انسانی، آرامش فردی و آرامش در محیط کار است. در حوزه اجتماعی پیامدهای اخلاق کار اسلامی برای جامعه‌ مورد نظر، تقویت ارتباطات اجتماعی و عدالت اجتماعی را در پی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Outcomes of the Islamic Work Ethic

نویسندگان [English]

  • Hussein Sayyadi Sayyadi Tooranloo 1
  • Sepideh Saghafi 2
1 Corresponding author: assistant professor at Valiasr University of Rafsanjan
2 Master’s degree at public administration, Valiasr University of Rafsanjan
چکیده [English]

This study is intended to identify the consequences of the Islamic work ethic in the organization. Hence, the consequences of Islamic work ethics in the organization were first identified by reviewing the literature and interviewing the experts at academic centers and religious schools of Kerman. Having identified the consequences, a questionnaire was designed and was distributed among the subjects. The statistical population of the study consists of university staff of Kerman including about 740 employees. A random sample of 350 university staff was selected based on Morgan's table. 216 valid responses were collected. The validity and reliability of the research questionnaire were tested using Cronbach's alpha and confirmatory factor analysis. The results confirmed the reliability and validity of the questionnaire. Confirmatory factor analysis was used to answer the research hypotheses. Findings indicate that the implications of Islamic work ethics are realized in both individual and social domains. In the individual domain, the implications of Islamic work ethics include protecting human esteem, individual peace, and peaceful workplace. The implications of Islamic work ethic for the target community resulted in the strengthening of social communication and social justice in the social domain.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic ethic
  • ethics and working
  • working and Islam
قرآن کریم.
ابن‌فارس، احمد (1404ق). معجم مقاییس اللغه. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
اردلان، محمدرضا؛ قنبری، سیروس؛ فیضی، کاوه؛ سیف‌پناهی، حامد؛ زندی، خلیل (1393). رابطه اخلاق کار اسلامی با درگیری شغلی. فصلنامه اخلاق زیستی. س 4. ش 13.  
استیری، اکرم (1387). عدالت در اخلاق فردی و اجتماعی با تکیه بر دیدگاه امام خمینی(ره). فصلنامه تخصصی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان. ش 11.
اسماعیل‌پور، حسن؛ فنایی‌اشکوری، محمد؛ حسین‌شریفی، احمد (1394). جایگاه حمایت از محرومین در عدالت اجتماعی با رویکرد اسلامی. حکومت اسلامی، س 19. ش 3: 131 ـ 154.
انصاری، محمد‌اسماعیل؛ اردکانی، محمدشاک. (1392). اخلاق کار اسلامی و تعهد سازمانی در میان کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی. س 6 .ش 2.
پوراحمد، احمد؛ حاتمی‌نژاد، حسین؛ زیاری، کرامت‌الله؛ فرجی‌سبکبار، حسنعلی؛ وفایی، ابوذر (1393). بررسی و ارزیابی کاربری اراضی شهری از منظر عدالت اجتماعی. آمایش سرزمین، س 6. ش 2: 179 ـ 208.
جان‌مشایخ، پری (1391). بررسی رابطه بین اخلاق کار اسلامی و خلاقیت کارکنان ادارات شهرستان کازرون. دو فصلنامه علمی ـ تخصصی اسلام و مدیریت. س 1. ش 1: 151 ـ 162.
جوادی‌آملی، عبدالله (1381). اخلاق کارگزاران. مرکز آموزش مدیریت دولتی. ج 14. تهران: مرکز نشر فرهنگی رجاء.
حجتی، وحیده؛ مضطرزاده، حامد (1387). مفهوم عدالت و رابطه آن با شهر. مجله جستارهای شهرسازی. ش 24 و 25: 40 ـ 46.
حریری، نجلا؛ اباذری، زهرا؛ روتن، سیده‌زهرا (1393). رابطه اخلاق کار اسلامی و انگیزش کارکنان؛ مطالعه موردی. فصلنامه علمی ـ ترویجی مطالعات منابع انسانی. س 3. ش 11.
حسنی، محمد؛ حیدری‌زاده، زهرا؛ قاسم‌زاده‌علیشاهی، ابوالفضل (1391). بررسی نقش و تأثیر اخلاق اسلامی کار و فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه شهید چمران اهواز. مدیریت اسلامی. س 20. ش 2.
حسنی، محمد؛ حیدری‌زاده، زهرا؛ قاسم‌زاده‌علیشاهی، ابوالفضل؛ سهرابی، مینا (1393). تبیین نقش اخلاق کار اسلامی بر تعهد سازمانی و نگرشها دربارة تغییر سازمانی: آزمون نقش میانجی عدالت سازمانی. توسعه سازمانی پلیس. ش 50: 123 ـ 142.
حسنی، محمد؛ رحیمی، مرضیه؛ سامری، مریم (1393). تأثیر اخلاق کار اسلامی بر عدالت سازمانی، رضایت شغلی و غیبت از کار کارکنان اداره برق شهرستان ارومیه. مدیریت فرهنگ سازمانی. س 12. ش 4: 613 ـ 633.
حسینی‌قورتانی، سیدعلی (1391). آرامش در زندگی از منظر اسلام. دریافت از سایت راسخون.
حیدری‌، رامشه؛ برومند، بهرام؛ شفیع، محمد (1393). بررسی مبانی اخلاق در کار و اخلاق کار بر اساس اسلام. همایش بین المللی مدیریت. تهران: مؤسسه سفیران فرهنگی مبین.
حیدری‌نیا، علی (1393). بررسی تأثیر اخلاق اسلامی کار و فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی و تعهد. کارمندان دانشگاه زاهدان. کنگره بین المللی فرهنگ و اندیشه دینی. قم: مرکز راهبردی مهندسی فرهنگی شورای فرهنگ عمومی استان بوشهر.
خالقی، ابوالفتح؛ رشنوادی، حجت‌الله (1392). بررسی تطبیقی حفظ کرامت انسانی در مخاصمات مسلحانه از منظر حقوق بشر دوستانه اسلامی و اسناد بین المللی. فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی. س 2. ش 3: 71 ـ 96.
خسروی، زهرا؛ رضایی، آمنه؛ اسکندری، نازیلا (1390). بررسی رابطه بین اخلاق کار با تعهد سازمانی و رضایت شغلی در دبیران شهرستان ارسنجان. کنفرانس ملی کارآفرینی، تعاون، جهاد اقتصادی. آذر ماه. نایین.
راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد (1404). المفردات فی غریب القرآن. دفتر نشر کتاب.
رجبی‌پور، علی؛ دهقانی‌فیروزآبادی، مرتضی (1391). رابطه اخلاق کار اسلامی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی در پرستاران. فصلنامه اخلاق زیستی. 2(6).
رضوانی‌پور، مهدی (1386). کرامت انسان از دیدگاه قرآن. مجله کرامت انسانی. ش 2.
رعنایی‌کردشولی، حبیب‌الله؛ شکر، عبدالعلی؛ پورمولا، سیدمحمدهاشم؛ شهیدیان، زهراسادات (1392). تبیین رفتارهای شهروندی سازمانی مبتنی بر آموزههای اسلامی. مدیریت اسلامی. س 21. ش 1: 45 ـ 82.
رمضانی، مرضیه (1385). کرامت انسانی و انسان کامل در عرفان. دوماهنامه آینه پژوهش. س 17. ش 102: 55 ـ 67.
زنگی‌آبادی، علی؛ باقری‌کشکولی، علی؛ تبریزی، نازنین (1393). تحلیلی بر توزیع فضایی جمعیت و خدمات شهری با تاکید بر عدالت اجتماعی و نابرابری‌های شهری. جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی. س 26. ش 2: 191 ـ 214.
سلم‌آبادی، مجتبی؛ علی‌رضایی، مالک؛ اقبالی‌نسب، حسین؛ زارعی، مهدی (1393). بررسی رابطه اخلاق کار اسلامی با سلامت سازمانی معلمان شهر پاکدشت. اولین کنگره بین المللی فرهنگ و اندیشه‌ دینی. قم: مرکز راهبردی مهندسی فرهنگی شورای فرهنگ عمومی استان بوشهر.
شریفی، احمدحسین (1388). خوب چیست؟ بد کدام است؟. قم: مؤسسه اموزشی و پژوهشی امام خمینی.
صادقی، حسن (1394). تفسیر برخی از آیات عدالت اجتماعی با تأکید بر حسن ذاتی و عقلی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات تفسیری. س 6. ش 22: 25 ـ 44.
عباسیان، عزت‌الله (1387). کارکردهای نظام تأمین اجتماعی ایران در بهبود عدالت اقتصادی. تحقیقات استراتژیک تشخیص مصلحت نظام. تهران: انتشارات تحقیقات استراتژیک تشخیص مصلحت نظام.
غلامی، علی‌رضا (1388). اخلاق سازمانی: مشکلات، موانع و راه‌کارها. توسعه انسانی پلیس. ش 25: 63 ـ 83.
قاسمی، علی‌رضا؛ گراوند، جمشید؛ فرهادی، سمیه (1394). بررسی رابطه احساس عدالت اجتماعی بر هویت ملی جوانان کرد. فصلنامه مطالعات جامعه شناختی جوانان. س 5. ش 17: 145 ـ 162.
قائم‌پور، محمدعلی (1393). تعاملات و ارتباطات اجتماعی و علمی در دانشگاه صنعتی شریف از نظر دانشجویان. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی. س 20. ش 4: 95 ـ 121.
مانوکیان، آرپی؛ چراغی، محمدعلی؛ نیکبخت نصرآبادی، علی‌رضا؛ پیروی، حمید؛ شالی، محبوبه (1393). تبیین تجربه زیسته پرستارات از حفظ کرامت انسانی بیمار. مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی. س 7. ش 1: 22 ـ 33.
مجلسی، علامه‌ (1378). بحارالانوار. ج 100. تهران: انتشارات عطارد.
معموری، علی (1382). آرامش. دائره المعارف قرآن کریم. ج 1. نشر بوستان کتاب قم.
معیدفر، سعید (1385). اخلاق کار و عوامل مؤثر بر آن در میان کارکنان دولتی. فصلنامه رفاه اجتماعی. س 6. ش 23: 341 ـ 321.
معین، محمد (1386). فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر.
منصوری، خلیل (1389). نگاهی به عوامل و موانع آرامش از منظر قرآن. روزنامه کیهان. ش 69. 19721.
موغلی، علی‌رضا؛ سیدجوادین، سیدرضا؛ احمدی، سیدعلی‌اکبر، علوی؛ آزاده (1392). تبیین مدل اخلاق کار اسلامی و رفتار شهروندی سازمانی با واسطه ارزشهای شغلی(مورد مطالعه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان). مدیریت اطلاعات سلامت. س 2. ش 10.
نراقی، مهدی (1383). جامع‌السادات. ج اول. قم: انتشارات اسماعیلیان.
نصرالهی، غلام (1391). اخلاق مدیر اسلامی از نگاه نهج‌البلاغه و علم مدیریت. تهران: انتشارات بیشه.
نعیم‌آبادی، زهرا؛ فرج‌پور، مریم؛ امیرشقاقی، محمدرضا (1394). میزان سنجی سطح تعاملات اجتماعی در بافتهای قدیمی باهمستانهای شهری. مدیریت شهری. س 14. ش 38: 133 ـ 150.
واعظ‌طبسی، علی؛ احمری، حسین (1390). جایگاه حریم خصوصی و حفظ کرامت انسانی در تعالیم و سیره رضوی و نقش مخرب اینترنت بر این ارزشها. پژوهشنامه خراسان بزرگ. س 2. ش 4: 133 ـ 158.